Witajcie, podróżnicy świata!

Witamy Was serdecznie na naszym blogu geograficznym, miejscu, gdzie każdy krok staje się fascynującą podróżą przez różnorodność naszej planety. Tutaj odkrywamy tajemnice ukryte w zakamarkach wszystkich kontynentów oraz kulturowych skarbów, które sprawiają, że Polska oraz cała nasza planeta jest miejscem niezwykle barwnym i pełnym kontrastów.

Przewijajcie z nami globus, zanurzajcie się w relacjach z podróży, poznawajcie różnorodność kultur i przyrody, a także czerpcie inspirację do własnych przygód. Razem będziemy eksplorować nieznane zakątki, dzielić się refleksjami i zanurzać się w niekończącą się podróżniczą przygodę.

Poznawaj z nami świat – blog geograficzny


Turbacz – wyjątkowa góra w naszym kraju

Turbacz krokusy Blog Geograficzny turbacz.eu

Geografia

Góra Turbacz jest najwyższym szczytem Gorców, będących częścią górskiego pasma Beskidów Zachodnich. Znajduje się ona w centralnym fragmencie pasma, gdzie stanowi potężny rozróg, z niego odbiega natomiast parę górskich grzbietów. Jego wysokość, to 1310 metrów powyżej poziomu morza, ale można też czasem spotkać wartość 1314m. Zbudowana jest z fliszu karpackiego, to znaczy warstw skał osadowych morskiego pochodzenia. W okolicy opisywanej góry znajduje się pięć miejscowości: Łopuszna, Waksmund, Obidowa, Poręba Wielka i Zasadne


Etymologia

Nazwa Turbacza ma kilka możliwych wyjaśnień. Może ona pochodzić z języka wschodniorumuńskiego, którym znaczy potok w okolicy szczytu. Słowo „turbat” oznacza osobę szaloną, niezdolną do samokontroli. Z kolei inna teoria wiąże nazwę z turbanem mgieł, często otaczającego górę, a także z wietrznymi turbacjami, czyli silnymi wichurami, które tam można często doświadczyć. Z kolei pisarz i poeta Seweryn Goszczyński, który jako jeden z pierwszych opisał piękno Turbacza w swoim „Dzienniku Podróży do Tatrów”, nawiązywał do słowa „turbia”, czyli gęstej mgły

Historia

Turbacz już w XIX wieku miał duże znaczenie turystyczne. Goszczyński swój zachwyt okazał słowami: „Widok z Turbacza na wszystkie strony przecudny, obszarem, który zajmuje i bogactwem rozmaitości. Nie miałem jeszcze w swym życiu podobnego widoku” Szczyt góry ma kształt wielkiej kopuły. W dawniejszych czasach otoczony był gęstym lasem świerkowym, co przysłaniało widoki. Dopiero po niezliczonej ilości nawałnic, które obaliły lasy znowu można cieszyć się wspaniałymi panoramami, między innymi widokiem gór Pienin i Tatr. Na szczycie Turbacza znajdziemy kamienny obelisk oraz żelazny krzyż z datami 1945–1985


Duża część turystów kojarzy nazwę góry ze stojącym na rozległej polanie Wolnica ( jest to część Hali Długiej) schroniskiem PTTK im. Władysława Orkana na górze Turbacz. Schronisko to powstało w 1924–1925 roku i ma status największego schroniska w Gorcach. Jego pojemność wynosi 120 osób i oferuje pełne wyżywienie oraz mnóstwo atrakcji, takich jak plac zabaw dla dzieci, boisko do siatkówki, punkt wypożyczania rowerów, miejsce na ognisko i grilla, a nawet saunę. Obiekt jest dostępny przez cały rok, jest on idealną bazą wypadową na szlaki turystyczne

Turbacz szczyt Blog Geograficzny turbacz.eu

Jak dotrzeć na szczyt?

Na Turbacz można dotrzeć z różnych kierunków z racji tego, że spotykają się tam różne szlaki turystyczne: zielony, żółty, czerwony i niebieski. Najkrótszy i najłatwiejszy szlak prowadzi z Koninek (8 km, 3 h). Inne możliwości to szlak z Lubomierza Rzeki (16,6 km, 5 h 30 min), z Rabki przez Stare Wierchy (15,8 km, 5 h 15 min) lub z Łopusznej (16,5 km, 5 h 30 min). Każdy z tych szlaków jest wyraźnie oznakowany i prowadzi przez kolorowe lasy, polany oraz strumienie. Z Turbacza można także przejść na inne szczyty Gorców, między innymi: Gorce, Kudłoń, Obidowiec, Średni Wierch czy Bukowina Obidowska

mapa Turbacz Blog Geograficzny turbacz.eu

Salamandra plamista – symbol Turbacza i Gorczańskiego Parku Narodowego

Gwiazda dzisiejszego artykułu jest płazem ogoniastym. Jej nazwa ma dwa rodowody. Według pierwszego z nich ma źródło w arabskim i perskim słowie samandar, mającym dokładnie takie samo znaczenie. Według drugiego z nich również pochodzi z języka perskiego i oznacza istotę żyjąca w ogniu.

Salamandra turbacz.eu Blog Geograficzny

Bardzo łatwo ją poznać po  czarnym ciele z żółtymi lub pomarańczowymi  plamami. Są one informacją ostrzegawczą dla potencjalnych drapieżników, że jest jadowita. Jej długość wacha się od 10 do 24 centymetrów, czasami może przekroczyć 30. Posiada ona 2 pary dobrze rozwiniętych łap zakończonych 4 palcami u przednich i 5 u tylnych. Ogon jest długi i okrągły.

Salamandra 2 turbacz.eu Blog Geograficzny

Najczęstszą porą godów jest druga połowa wiosny i lato, aczkolwiek czasami jest to również wczesna jesień. W tym czasie samce są bardzo ożywione i agresywnie szukają samic. Często dochodzi do walk o partnerkę. Ciąża trwa długo jak na zwierzę takich rozmiarów(co najmniej 5 miesięcy). Poród odbywa się najczęściej wiosną, samica szuka miejsca z płytką wodą i rodzi od 10, aż do 80 larw. Kijanki osiągają postać dorosłą po mniej więcej 5 miesiącach

Salamandra plamista jest samotnym zwierzęciem prowadzącym nocny tryb życia. Funkcjonuje  lepiej w chłodne i deszczowe dni. Należy do zwierząt zapadających w zimowy sen, przeważnie w okresie od października/listopada do marca. Podczas ciepłych zim można ją jednak spotkać nawet w styczniu. Poluje najczęściej na mięczaki i owady. Ze względu na niezgrabność może mieć problem z upolowaniem zdobyczy.

Salamandra 3 turbacz.eu Blog Geograficzny

Jej populacja jest stabilna i jest oznaczona jako gatunek najmniejszej troski. Nie ma zagrożenia wyginięciem. Negatywny wpływ na warunki życia bohaterki artykułu ma zanieczyszczenie wód gruntowych i nadmierne wylesianie. Okresy suche i gorące też mogą źle oddziaływać na salamandry.

Jest to zwierzę znane człowiekowi od bardzo dawna. Istnieje silny przesąd, że rodzi się, żyje i ogólnie funkcjonuje w ogniu. Przejawia się to w pochodzeniu jej nazwy, o czym napisałem na początku tego artykułu. Jad salamandry czasami jest używany w celach osiągania halucynacji i/lub wchodzenia w trans.

Myślę że zainteresowałem Was tym artykułem. Napiszcie w komentarzach co ewentualnie zmienić, albo o jakich innych tematach chcecie artykuły.

Gorczański Park Narodowy

Gorczański Park Narodowy należy do najmłodszych parków narodowych w Polsce. Jego założenie nastąpiło w 1981. Jednak jego historia sięga znacznie wcześniej, gdyż już w 1927 roku właściciel tych terenów, Ludwik Wodzicki, założył rezerwat przyrody zajmujący 114 hektarów oraz nadał mu patronat Władysława Orkana. Rezerwat ten był pierwszą próbą ochrony pięknej i bogatej przyrody Gorców, pasma górskiego w Beskidach Zachodnich. W 1980 roku Rada Ministrów podjęła decyzję o utworzeniu parku narodowego na terenie centralnego pasma Gorców, obejmującego m.in. masywy Turbacza i Gorca. Początkowo park miał powierzchnię 5908 ha, ale w 1988 roku został rozszerzony do 6763 ha. W 1997 roku wyznaczono także otulinę parku o powierzchni 16647 ha1.

LOGO_GORCZAŃSKIEGO_PARKU_NARODOWEGO

Park chroni nie tylko walory przyrodnicze i krajobrazowe Gorców, ale także kulturę i tradycję regionu, związaną z dawną gospodarką pasterską. Charakterystycznym elementem parku są polany gorczańskie, które powstały w wyniku wypalania i wyrębywania lasów przez Wołochów, którzy przybyli na te tereny w XIV wieku. Polany te są miejscem występowania wielu rzadkich i endemitycznych gatunków roślin, a także stanowią punkty widokowe na inne pasma górskie, takie jak Tatry, Pieniny, Beskid Wyspowy, Beskid Żywiecki czy Beskid Sądecki

Cechą charakterystyczną tego parku jest bogactwo siedlisk i gatunków zarówno roślin, jak i zwierząt. Na terenie parku występują lasy regla dolnego i górnego, z dominacją buka, jodły i świerka. W lasach żyją rzadkie i chronione zwierzęta, takie jak wilk, ryś, niedźwiedź, orzeł przedni, puchacz, głuszec, cietrzew, traszka górska i wiele innych. Na polanach reglowych, które są pozostałością dawnej gospodarki pasterskiej, rosną kwiaty łąkowe i zioła. Polany są także miejscem występowania endemitów, czyli roślin występujących tylko w Gorcach, np. fiołka gorczańskiego, ostrożnia gorczańskiego czy dzwonka okrągłolistnego.

Gorce turbacz.eu Blog Geograficzny

Park oferuje turystom wiele atrakcji i możliwości aktywnego wypoczynku. Na terenie parku znajduje się ponad 150 km szlaków pieszych, rowerowych i narciarskich, prowadzących przez malownicze krajobrazy i ciekawe obiekty kulturowe. W parku znajdują się także schroniska turystyczne, ośrodki edukacyjne, muzea i zabytki architektury drewnianej. Park organizuje także różne imprezy i warsztaty dla dzieci i dorosłych, związane z poznawaniem przyrody i historii Gorców.

Gorczański Park Narodowy to miejsce, gdzie można podziwiać niezwykłe piękno natury, poznać ciekawą kulturę i tradycję regionu, a także aktywnie spędzić czas na świeżym powietrzu. Zapraszamy do odwiedzenia tego wyjątkowego zakątka Polski.

Gorczański Park Narodowy turbacz.eu Blog Geograficzny
Scroll to Top