Brno – Historyczne Serce Moraw

Stare Miasto (Staré Město)  

Starówka jest idealnym miejscem na rozpoczęcie poznawania Brna. Obszar ten jest pełen zabytkowych budowli, brukowanych uliczek, urokliwych placów oraz bogatej historii, sięgającej aż do średniowiecza. Stare Miasto stanowi również centrum życia kulturalnego. Na jego terenie znajdują się liczne teatry, galerie i muzea, a także organizowane są liczne festiwale i imprezy kulturalne.

Stare Miasto to prawdziwa mozaika architektoniczna. Obok gotyckich katedr i barokowych kościołów, znajdują się tutaj renesansowe kamienice oraz budynki z czasów monarchii austro-węgierskiej. Brno słynie również z architektury secesyjnej, którą reprezentują liczne kamienice oraz wille. Całość tworzy wyjątkowy klimat i sprawia, że Stare Miasto jest miejscem pełnym różnorodności stylistycznej.

Centralnym placem Starego Miasta jest Rynek Wolności (Náměstí Svobody). Rynek jest świadectwem wielowiekowej historii Brna, gdzie na przestrzeni wieków spotykali się kupcy, rzemieślnicy, a także przedstawiciele najważniejszych rodów i instytucji. Już od XIII wieku plac pełnił funkcję głównego rynku handlowego.

Rynek Wolności ma nietypowy trójkątny kształt, będący pozostałością średniowiecznego układu urbanistycznego. Taki kształt placu jest rzadkością i nadaje mu unikalny charakter wśród innych europejskich rynków. Kamienice i budowle wokół placu reprezentują różnorodne style architektoniczne, od gotyku, przez renesans i barok, aż po secesję. 

Na środku placu stoi barokowa kolumna morowa, zwana również kolumną Trójcy Świętej. Została wzniesiona w latach 80. XVIII wieku jako wyraz wdzięczności za zakończenie epidemii dżumy, która nawiedziła miasto. Kolumna przedstawia sceny religijne oraz figury świętych. Kolumny morowe były popularnym elementem architektury w Europie Środkowej i symbolizowały nie tylko pobożność, ale także solidarność mieszkańców w obliczu trudności.

Na rynku znajduje się także kilka fontann, które kiedyś pełniły funkcje użytkowe, dostarczając wodę mieszkańcom miasta, a dziś są dekoracyjnym elementem przestrzeni miejskiej. Najbardziej znana z nich, to fontanna Neptuna, będąca dziełem sztuki barokowej, która dodaje Rynkowi Wolności wyjątkowego uroku.

Natomiast jednym z najnowszych, a zarazem najbardziej kontrowersyjnych elementów Rynku Wolności jest nowoczesny zegar astronomiczny, który stanął na placu w 2010 roku. Zegar, wykonany z czarnego granitu, ma kształt przypominający ogromny pocisk lub obelisk i jest wysoce symboliczny. Upamiętnia oblężenie Brna przez Szwedów w 1645 roku, kiedy to mieszkańcy miasta obronili się przed najeźdźcami. Zegar wybija godzinę 11:00, co nawiązuje do historii o dzwonach bijących wcześniej, by zwieść Szwedów. Codziennie o tej godzinie ze środka zegara wypada szklana kula, którą szczęśliwi przechodnie mogą zabrać na pamiątkę.

Rynek Wolności jest miejscem, gdzie życie toczy się od rana do wieczora. Liczne kawiarnie, restauracje i bary zapraszają, aby spędzić czas na świeżym powietrzu, delektując się atmosferą Brna. 

Kolumna Trójcy Świętej na rynku

Pałace i kamienice wokół rynku

Wokół Rynku Wolności znajdują się liczne kamienice i pałace o bogatej historii i wyjątkowej architekturze. Do najważniejszych należą:

-Pałac Kleinów (Kleinův palác) 

Rodzina Kleinów była znaną i wpływową rodziną przemysłowców, której historia sięga XVIII wieku. Pochodzili z Dolnej Morawy, a ich majątek został zbudowany przede wszystkim na przemysłowej działalności związanej z kolejnictwem i budową dróg oraz mostów. W XIX wieku byli jednymi z najważniejszych dostawców infrastruktury na terenie Monarchii Austro-Węgierskiej. Kleinowie angażowali się także w działalność społeczną i kulturalną, finansując budowę wielu ważnych obiektów na Morawach.

Zbudowany przez nich pałac jest doskonałym przykładem stylu neorenesansowego. Pałac Kleinów był pierwszym budynkiem w Brnie, w którym zastosowano konstrukcje żelazne na tak dużą skalę. Żelazne elementy w jego budowie były nowatorskie i wyprzedzały swoje czasy, dając początek nowemu nurtowi w architekturze. Dziś Pałac Kleinów jest uznawany za jedno z ważniejszych dzieł architektonicznych XIX wieku na Morawach.

Główna fasada pałacu, zwrócona w stronę Placu Wolności, ozdobiona jest licznymi detalami architektonicznymi, w tym kolumnami, gzymsami i dekoracyjnymi ornamentami. Wnętrza są również luksusowo urządzone. Wykorzystano bogate materiały, takie jak marmur, drewno i stiuki, a także liczne elementy dekoracyjne, jak żyrandole, freski i rzeźby. Polecam skorzystać z usług przewodnika, który szerzej opowie o rodzinie Kleinów i ich wpływie na rozwój miasta oraz wyjaśni kontekst architektoniczny pałacu. 

-Dom „U Złotej Kuli” (Dům U zlaté koule) 

Początki Domu „U Złotej Kuli” sięgają średniowiecza, a pierwsze wzmianki o budynku pojawiają się już w XIV wieku. W okresie średniowiecza Brno rozwijało się dynamicznie jako ważny ośrodek handlowy i rzemieślniczy, a w pobliżu placu Wolności zaczęły powstawać reprezentacyjne kamienice, należące do zamożnych mieszkańców. Budynek od samego początku pełnił funkcję mieszkalno-usługową, służąc jako miejsce zamieszkania oraz siedziba różnych warsztatów i przedsiębiorstw.

Ozdobne gzymsy, kolumny i pilastry nadają fasadzie elegancji, a nadanie różnorodnych detali architektonicznych sprawia, że budynek wyróżnia się na tle sąsiednich kamienic. Charakterystyczna złota kula, od której budynek wziął swoją nazwę, znajduje się na szczycie fasady. Jest to dekoracyjny element wykonany z metalu i pokryty złotem, który symbolizuje bogactwo i prestiż. Złota kula stała się rozpoznawalnym symbolem budynku i jest jednym z najchętniej fotografowanych elementów architektury w centrum Brna.

Podobnie jak wiele innych zabytków w Brnie, Dom „U Złotej Kuli” jest związany z legendami i historiami, które dodają mu tajemniczości. Jedna z popularnych legend mówi, że złota kula na fasadzie budynku była dawniej symbolem bogactwa właściciela, który zarabiał na handlu złotem i cennymi kamieniami. Według legendy, właściciel budynku miał być wyjątkowo zamożnym i wpływowym człowiekiem, a kula miała symbolizować jego majątek oraz potęgę.

Inna wersja legendy mówi o tym, że złota kula była symbolem ochrony i miała chronić dom przed nieszczęściem oraz złymi duchami. Mieszkańcy wierzyli, że kula odbija złe moce i chroni budynek oraz jego mieszkańców przed niebezpieczeństwami.

-Dom „Pod Czterema Orłami” (Dům U čtyř orlů) 

Jest to następny wyjątkowy zabytek na placu Wolności, znany przede wszystkim z charakterystycznych rzeźb orłów, które zdobią jego fasadę. Dom „Pod Czterema Orłami” został zbudowany w 1773 roku i reprezentuje styl barokowy, który był popularny w Czechach w XVIII wieku. Budynek ten ma bogato zdobioną fasadę, a jego charakterystycznym elementem są cztery rzeźby orłów, które zdobią gzyms nad głównym wejściem. Orły te symbolizują potęgę i siłę, co miało nawiązywać do znaczenia rodziny właścicieli oraz ich wpływu w lokalnej społeczności. 

Fasada budynku jest utrzymywana w stylu barokowym. Znajdują się na niej liczne ornamenty, pilastry oraz rzeźby, które nadają całości wyjątkowego charakteru. Cztery kamienne orły są najważniejszym elementem budynku, od którego pochodzi jego nazwa. Rzeźby te stanowią symbol potęgi i prestiżu mieszkańców, a także opiekę nad miastem .

.

Pałac hrabiów z Dietrichsteina (Dietrichsteinský palác) 

Na wyróżnienie zasługuje też Pałacu Dietrichsteinów, goszczący dzisiaj Morawskie Muzeum (Moravské zemské muzeum), jedno z najstarszych i największych muzeów w Czechach, w którym prezentowane są zbiory historii, kulturze i przyrodzie Moraw.

Historia Pałacu Dietrichsteinów sięga XVII wieku, kiedy to został zbudowany jako reprezentacyjna rezydencja dla jednego z najważniejszych rodów arystokratycznych – rodziny Dietrichsteinów. Był to ród, który w XVII i XVIII wieku miał ogromny wpływ na życie polityczne, religijne i kulturalne Czech oraz Moraw. 

Pałac Dietrichsteinów stanowi przykład typowej architektury barokowej, której cechą charakterystyczną są monumentalne formy, symetria oraz bogate zdobienia. Budynek został zaprojektowany jako trzykondygnacyjna rezydencja o prostokątnym planie. Fasada pałacu jest symetryczna, z licznymi elementami dekoracyjnymi, takimi jak kolumny czy ozdobne rzeźby.

Portal wejściowy jest udekorowany herbem rodziny Dietrichsteinów oraz licznymi detalami architektonicznymi, które podkreślają prestiż budynku. Przechodząc przez niego, trafimy na piękny dziedziniec otoczony krużgankami, który był miejscem licznych wydarzeń i ceremonii. Dziedziniec jest ozdobiony fontanną i stanowi serce całego kompleksu.

W XIX wieku, po zakończeniu dominacji rodu Dietrichsteinów, pałac przeszedł na własność miasta, a w 1818 roku stał się siedzibą nowo powstałego Morawskiego Muzeum. Jest to jedno z najstarszych muzeów w Czechach, które od początku swojej działalności miało na celu gromadzenie i eksponowanie zbiorów związanych z historią, przyrodą i kulturą Moraw. 

W muzeum znajduje się wyjątkowa kolekcja skamieniałości, w tym szkielety wymarłych zwierząt, takich jak mamuty, które niegdyś zamieszkiwały tereny Moraw. Jest to jedna z najbardziej unikalnych części wystawy, ciesząca się dużym zainteresowaniem.

Natomiast w dziale etnografii i historii regionu obejrzymy wystawy poświęcone kulturze ludowej i życiu codziennemu Morawian. Znajdują się tutaj tradycyjne stroje, rękodzieło, instrumenty muzyczne oraz przedmioty codziennego użytku. Ponadto znajduje się tu również kolekcja związana z dziejami miasta Brna oraz jego mieszkańców.

W muzeum możemy również obejrzeć zbiory sztuki, obejmujące zarówno dzieła mistrzów czeskiego malarstwa, jak i przykłady rzemiosła artystycznego, takie jak ceramika, szkło oraz tekstylia.

Pałac Dietrichsteinów to nie tylko muzeum, ale również ważny przykład architektury barokowej. Charakterystyczne cechy budynku, takie jak bogato zdobiona fasada, imponujący dziedziniec oraz ozdobne wnętrza, sprawiają, że jest to jeden z najbardziej rozpoznawalnych zabytków Brna. Architektura pałacu odzwierciedla ducha baroku – monumentalność, przepych i harmonię – a także przypomina o roli, jaką Brno odgrywało jako ważne centrum religijne i polityczne w historii Moraw.

.

Stary Ratusz w Brnie (Stará radnice) 

Jest to wyjątkowy budynek o bogatej historii, który od wieków pełnił funkcję siedziby władz miejskich i był świadkiem wielu ważnych wydarzeń. Historia Starego Ratusza sięga XIII wieku, kiedy to rozpoczęto budowę pierwszych struktur tego budynku. Pierwsze wzmianki o ratuszu pochodzą z 1240 roku, co czyni go najstarszym zachowanym budynkiem publicznym w Brnie. Początkowo była to jedynie niewielka budowla służąca do prowadzenia obrad rady miejskiej. W kolejnych wiekach ratusz był rozbudowywany i modernizowany, co miało na celu dostosowanie go do rosnących potrzeb administracyjnych i reprezentacyjnych rozwijającego się Brna.

W XV wieku ratusz został przebudowany w stylu gotyckim, a w 1511 roku słynny czeski architekt i rzeźbiarz Anton Pilgram dodał charakterystyczny portal, który jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych elementów budynku do dziś. Z tego okresu pochodzi również wieża ratusza, która od wieków jest symbolem Brna i punktem orientacyjnym w panoramie miasta. 

Stary Ratusz w Brnie jest znakomitym przykładem architektury gotyckiej z elementami renesansowymi. Portal wejściowy, zaprojektowany przez Antona Pilgrama, jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych elementów budynku. Składa się z pięciu gotyckich wieżyczek, z których środkowa jest charakterystycznie wykrzywiona. Według legendy Pilgram, w geście sprzeciwu wobec władz miasta, celowo zdeformował wieżyczkę, ponieważ nie zapłacono mu pełnej kwoty za wykonane prace.

Portal zdobią także liczne ornamenty i figury, w tym przedstawienia smoków oraz postaci historycznych. Detale architektoniczne portalu stanowią arcydzieło gotyckiej rzeźby i są symbolem niezwykłej precyzji oraz umiejętności dawnych rzemieślników. Wieżyczki oraz detale portalu sprawiają, że Stary Ratusz w Brnie jest jednym z najpiękniejszych zabytków gotyckich w Europie Środkowej.

Wieża ratusza, mierząca około 63 metry, jest kolejnym ważnym elementem budynku. Pełniła niegdyś funkcję wieży strażniczej i obserwacyjnej, a dziś możemy wspiąć się na jej szczyt, aby podziwiać panoramę Brna i jego okolic. 

Wnętrze Starego Ratusza, to złożona przestrzeń, która łączy historyczne elementy architektoniczne z funkcjami muzealnymi. Na parterze znajduje się dziedziniec, na którym można podziwiać gotyckie łuki i krużganki. W przeszłości odbywały się tu różne uroczystości, a także odbywały się zebrania miejskie i spotkania. Dziedziniec jest również popularnym miejscem organizacji wydarzeń kulturalnych, takich jak koncerty, wystawy i festiwale.

Sala Rady Miejskiej jest najważniejszą salą w ratuszu. W przeszłości to tutaj odbywały się obrady rady miejskiej oraz podejmowane były decyzje dotyczące zarządzania miastem. Sala ta zachowała swoje historyczne wyposażenie i dekoracje, w tym drewniane belki stropowe i malowane herby miejskie. Obecnie służy jako miejsce organizacji ceremonii, wystaw oraz spotkań kulturalnych.

W ratuszu znajdują się także inne pomieszczenia, takie jak Sala Rycerska, w której organizowane są wystawy historyczne i prezentacje związane z historią Brna. W jednej z sal ratusza przechowywane są także liczne artefakty, takie jak dokumenty, mapy i przedmioty codziennego użytku, które przybliżają życie mieszkańców Brna na przestrzeni wieków.

Stary Ratusz w Brnie jest związany z dwoma znanymi legendami i symbolami – Smokiem Brneńskim oraz Kołem Ratuszowym. W holu wejściowym Starego Ratusza zobaczymy wypchanego krokodyla, znanego jako Smok Brneński (Brněnský drak). Według legendy, smok terroryzował mieszkańców Brna, aż do momentu, kiedy odważny rzeźnik pokonał go, używając sztuczki – nakarmił smoka skórą wypchaną wapnem. Krokodyl został zawieszony w ratuszu jako symbol zwycięstwa nad smokiem i stał się jednym z symboli Brna. 

Obok Smoka Brneńskiego znajduje się Koło Ratuszowe, również związane z ciekawą legendą. Według opowieści, pewien mistrz stolarski z miejscowości Lednice zakładał się, że wykona drewniane koło i przetransportuje je do Brna w ciągu jednego dnia. Mistrzowi udało się ukończyć zadanie, jednak miasto nie zapłaciło mu odpowiedniej kwoty. W wyniku tego stolarka postanowił nigdy nie wracać do Brna, pozostawiając koło w ratuszu. Koło symbolizuje wytrwałość i umiejętności rzemieślnicze, a także przestrogę przed niesprawiedliwością.

Wejście do ratusza i słynna krzywa wieżyczka

Podziemia Brna (Brněnské podzemí) 

Jest to fascynujący i tajemniczy świat ukryty pod ulicami miasta, który składa się z sieci korytarzy, piwnic, tuneli oraz dawnych schronów. Podziemia skrywają liczne sekrety związane z historią miasta, dawnymi mieszkańcami i ich codziennym życiem.  System podziemnego miasta zaczął powstawać już w średniowieczu, kiedy to mieszkańcy zaczęli budować podziemne piwnice i składy. Początkowo wykorzystywano je do przechowywania żywności i wina, gdyż stabilna temperatura i wilgotność pod ziemią były idealne do przechowywania tych produktów. W ciągu wieków system podziemnych korytarzy i komór rozrastał się, tworząc skomplikowaną sieć, która pełniła różnorodne role. Ponadto w okresie II wojny światowej oraz w czasach zimnej wojny podziemia były przekształcane w schrony przeciwlotnicze i przeciwatomowe. 

Szczególnie polecam przejść się po Labiryncie pod Zielonym Targiem (Zelný trh). Podziemne piwnice były niezbędnym elementem życia mieszkańców Brna, ponieważ stabilna temperatura pozwalała na długotrwałe przechowywanie produktów. Labirynt ten jest pełen krętych korytarzy, schodów i komór, które były budowane przez stulecia. W Labiryncie znajdują się również narzędzia i przedmioty używane dawniej do przechowywania i transportu żywności oraz napojów. Dzięki nim zapoznamy się z dawnymi metodami konserwacji żywności oraz obejrzymy inscenizacje ukazujące codzienne życie w średniowiecznym Brnie. Ponadto w tym miejscu znajdują się także komory więzienne, gdzie dawniej przetrzymywano więźniów.

Innym ciekawym fragmentem podziemi jest ossuarium św. Jakuba, położone pod Kościołem św. Jakuba. Powstało ono w XVII wieku i jest miejscem pochówku tysięcy ludzi, którzy zmarli podczas epidemii dżumy, wojen oraz innych katastrof. Z powodu braku miejsca na cmentarzach, kości były przenoszone do podziemnej krypty, gdzie składano je w porządku, tworząc struktury z czaszek i kości. W kryptach znajdują się setki czaszek oraz innych ludzkich szczątków, które zostały starannie ułożone. 

Warto też zwiedzić Krypty Kapucyńskie znajdujące się pod Kapucyńskim Kościołem św. Krzyża. Kapucyni wierzyli, że pochówek w podziemnych kryptach sprzyja lepszemu przygotowaniu się na życie wieczne. Ciała zmarłych zakonników oraz niektórych szlachciców, którzy wsparli zakon finansowo, zostały pochowane bez trumien, a dzięki specyficznym warunkom panującym w kryptach, proces naturalnej mumifikacji sprawił, że wiele ciał zachowało się w bardzo dobrym stanie. Zakonnicy zostali pochowani z rękami złożonymi na piersi, co oznacza pokorę i wierność wierze. Zwiedzanie krypt kapucyńskich pozwala na zetknięcie się z historią zakonu kapucynów oraz ich duchową misją.

Również pod Starym Ratuszem w Brnie znajdują się rozległe piwnice, które dawniej były wykorzystywane jako składy oraz pomieszczenia do przechowywania wartościowych przedmiotów. W podziemiach tych znajdowały się również cele więzienne, w których przetrzymywano przestępców oraz osoby oskarżone o zdradę miasta. Obejrzymy rekonstrukcje dawnych cel oraz narzędzia tortur, które były używane w średniowieczu. W tych podziemiach znajdziemy także słynnego brneńskiego smoka, będącego symbolem miasta, oraz zabytkowe koło młyńskie, które są elementami związanymi z legendami i historią Brna.

Brněnské podzemí pozwala nam na głębsze zrozumienie historii i kultury Brna. W podziemiach organizowane są różne wystawy, prezentacje i pokazy multimedialne, które przybliżają życie w dawnym Brnie. Podziemne trasy turystyczne są dostosowane do różnych grup wiekowych, a przewodnicy opowiadają fascynujące historie, legendy i anegdoty związane z podziemiami. W podziemiach Starego Ratusza znajduje się wypchany krokodyl, nazywany brneńskim smokiem. Legenda głosi, że smok ten terroryzował okolicę, dopóki nie został pokonany przez sprytnego rzeźnika. Jest to jedna z najbardziej charakterystycznych opowieści związanych z miastem, która jest symbolem odwagi i determinacji mieszkańców.

.

Mendelianum 

Jest to wyjątkowe centrum naukowe i muzealne poświęcone życiu i dorobkowi Gregora Mendla, słynnego czeskiego naukowca i ojca współczesnej genetyki. Mieści się ono w historycznym klasztorze augustianów na Starém Brnie, w którym Mendl przez wiele lat mieszkał i prowadził pionierskie badania nad dziedziczeniem cech.

Gregor Mendel urodził się w 1822 roku w miejscowości Hynčice na Morawach, wówczas będącej częścią Cesarstwa Austriackiego. Był zakonnikiem i członkiem Zakonu Augustianów w Brnie, gdzie rozwijał swoje zainteresowania naukowe. Prowadził badania nad roślinami grochu, które zaowocowały odkryciem podstawowych zasad dziedziczenia. W 1865 roku, po wielu latach obserwacji i eksperymentów, Mendel przedstawił swoje odkrycia na temat dziedziczenia cech w pracy pt. „Doświadczenia z hybrydami roślinnymi”. 

Gregor Mendel opracował trzy podstawowe zasady dziedziczenia: “prawo czystości gamet”, “prawo dominacji” i “prawo niezależnego dziedziczenia cech”. Jego odkrycia były rewolucyjne, ale początkowo nie spotkały się z uznaniem. Dopiero na początku XX wieku, po ponownym odkryciu jego prac, genetyka zaczęła rozwijać się dynamicznie, a Mendla uznano za ojca tej dziedziny.

Główną częścią Mendelianum jest stała wystawa poświęcona życiu i pracy Gregora Mendla. Ekspozycja przedstawia szczegółowo jego odkrycia oraz badania, jakie prowadził na roślinach grochu. Na wystawie obejrzymy oryginalne rękopisy, notatki i rysunki Mendla, które są unikatowymi źródłami wiedzy o jego pracy. Ponadto zapoznamy się z historią klasztoru, w którym mieszkał Mendl, oraz ze szczegółami dotyczącymi jego doświadczeń.

Wystawa zawiera także eksponaty poświęcone współczesnej genetyce oraz rozwoju tej dziedziny od czasów Mendla aż do najnowszych odkryć, takich jak technologia CRISPR i inżynieria genetyczna. Liczne modele genów, mechanizmy dziedziczenia oraz interaktywne plansze, pozwalają lepiej zrozumieć procesy zachodzące w komórkach.

Mendelianum posiada nowoczesne laboratorium genetyczne, w którym odbywają się warsztaty i pokazy dla odwiedzających. Możemy tutaj samodzielnie przeprowadzać eksperymenty, takie jak izolacja DNA, mikroskopia komórkowa czy analiza genotypów. Dowiemy się również, jak przeprowadza się współczesne badania genetyczne i jak wygląda proces analizowania materiału genetycznego.

Obok Mendelianum znajduje się ogród, w którym Gregor Mendel przeprowadzał swoje eksperymenty z grochem. Ogród jest symbolicznym miejscem, gdzie odwiedzający mogą zobaczyć różne odmiany roślin i poznać metody, jakimi posługiwał się Mendel. Znajduje się tam także replika szklarni, w której naukowiec prowadził swoje badania. 

Mendelianum posiada również galerię, która przedstawia sylwetki i osiągnięcia innych wybitnych naukowców, którzy przyczynili się do rozwoju genetyki. Są tu wystawy poświęcone takim postaciom jak Thomas Hunt Morgan, Barbara McClintock, James Watson, Francis Crick czy Rosalind Franklin. Zapoznamy się z historią genetyki, począwszy od czasów Mendla aż po odkrycia XX i XXI wieku.

.

Nowy Ratusz w Brnie (Nová radnice) 

Mieści się w centralnej części miasta, przy Dominikańskim Placu (Dominikánské náměstí). Choć jego nazwa wskazuje na „nowy” budynek, jego historia sięga wielu wieków wstecz i jest ściśle związana z dziejami miasta oraz jego rozwojem. Na terenie, gdzie stoi Nowy Ratusz, pierwotnie znajdował się klasztor Dominikanów, założony w XIII wieku. Po sekularyzacji klasztoru w XVIII wieku przez cesarza Józefa II, budynek przeszedł na własność miasta i zaczęto go adaptować na potrzeby administracji miejskiej.

Nowy Ratusz w Brnie łączy w sobie różne style architektoniczne. Oryginalny klasztor dominikański charakteryzował się stylem gotyckim, z elementami romańskimi, co możemy między innymi dostrzec w zachowanych fragmentach murów. Po sekularyzacji budynek przeszedł przez kilka renowacji, a każda z nich wprowadzała nowe detale, tworząc złożony architektoniczny kolaż, który widoczny jest do dziś.

Na uwagę zasługują też ozdobne portale i dekoracyjne detale, które podkreślają historyczny charakter budynku. Wejście główne zdobi renesansowy portal z herbem Brna oraz figurami, które symbolizują sprawiedliwość i władzę. Wejście prowadzi do głównego holu, gdzie znajdują się pięknie zdobione kolumny i posadzki. Hol ten często służy jako miejsce wystaw czasowych, prezentujących historię Brna oraz dorobek kulturalny i artystyczny miasta. Wnętrze ratusza jest eleganckie i podobnie jak zewnątrz zachwyca różnorodnością stylów, które w harmonijny sposób się ze sobą łączą, tworząc atmosferę majestatu i dostojeństwa.

Reprezentacyjnym miejscem w budynku jest Sala Rady Miejskiej, w której odbywają się posiedzenia rady miasta. Sala ta jest wyposażona w historyczne meble oraz dekoracje, które podkreślają znaczenie funkcji, jaką pełni ratusz. Na ścianach znajdują się obrazy przedstawiające wybitne postacie związane z historią Brna oraz widoki miasta z różnych okresów. Znajduje się tu również herb miasta oraz flagi, co podkreśla charakter miejsca jako centrum władzy miejskiej.

Kolejną ważną częścią Nowego Ratusza jest jego wewnętrzny dziedziniec, który stanowi przestrzeń o wyjątkowej atmosferze. Dziedziniec ten otoczony jest krużgankami i arkadami, które nadają mu renesansowy styl i tworzą urokliwą przestrzeń pełną detali architektonicznych. Krużganki ozdobione są rzeźbami i freskami, a centralny punkt dziedzińca stanowi studnia z rzeźbionymi ornamentami. Dziedziniec ratusza jest często wykorzystywany jako miejsce organizacji różnych wydarzeń kulturalnych, takich jak koncerty, wystawy oraz festiwale. 

Z Nowym Ratuszem w Brnie wiąże się kilka ciekawych legend, które są częścią lokalnego folkloru. Jedna z najbardziej znanych legend dotyczy „Kamiennego Księcia” – figury znajdującej się na jednej z fasad budynku. Według legendy figura ta przedstawia księcia, który został zamieniony w kamień za swoje grzechy. Figura „Kamiennego Księcia” stała się symbolem sprawiedliwości oraz przypomnieniem o konsekwencjach złych uczynków.

Inna legenda opowiada o „Złotym Dzwonie”, który miał być darem dla miasta, ale zaginął w tajemniczych okolicznościach. Według niektórych opowieści dzwon ten miał magiczne właściwości i przynosił szczęście miastu. Chociaż dzwon nigdy nie został odnaleziony, legenda o nim przetrwała i do dziś jest opowiadana wśród mieszkańców Brna.

Budynek Nowego Ratusza

Browar Starobrno

Browar mieści się w dzielnicy Staré Brno, przy ulicy Mendlovo náměstí. Przez stulecia stał się symbolem miasta oraz ważnym punktem na mapie piwowarskiej Republiki Czeskiej. Starobrno słynie z produkcji tradycyjnych czeskich piw, które cieszą się uznaniem zarówno w kraju, jak i za granicą.

Początki warzenia piwa w Brnie sięgają 1243 roku, kiedy miasto otrzymało przywileje od króla Wacława I, w tym prawo do warzenia piwa. Browar Starobrno powstał na terenach należących do klasztoru cysterek, założonego w 1323 roku przez królową Elżbietę Rejczkę. Siostry cysterskie prowadziły w nim warzenie piwa na potrzeby klasztoru i mieszkańców okolicznych wsi, kładąc podwaliny pod rozwój piwowarstwa w Brnie.

Proces produkcji piwa przebiega zgodnie z rygorystycznymi normami jakości, a każda partia piwa poddawana jest szczegółowej kontroli, co gwarantuje, że gotowy produkt spełnia wysokie standardy. Etapy warzenia piwa są następujące:

1.Zacieranie – Pierwszy etap, w którym zmielony słód miesza się z wodą, co przekształca skrobę w cukry fermentujące.

2.Gotowanie – W tej fazie do brzeczki dodaje się chmiel, który nadaje charakterystyczny gorzki smak oraz aromat.

3.Fermentacja – Po ostudzeniu brzeczka jest przeniesiona do specjalnych kadzi fermentacyjnych, gdzie dodawane są drożdże. Proces fermentacji trwa od kilku do kilkunastu dni, w zależności od rodzaju piwa.

4.Leżakowanie – Po fermentacji młode piwo dojrzewa w specjalnych tankach, co nadaje mu odpowiedni smak i aromat. Leżakowanie może trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy.

5.Filtrowanie i butelkowanie – Gotowe piwo jest filtrowane, co usuwa resztki drożdży, a następnie butelkowane lub beczkowane i przygotowywane do dystrybucji.

Browar Starobrno oferuje szeroki wybór piw, od klasycznych lagerów po piwa sezonowe i specjalne edycje. Do najpopularniejszych należą:

-Starobrno Medium, lekki, jasnozłoty lager o zbalansowanym smaku z delikatną goryczką. Starobrno Medium to najbardziej rozpoznawalne piwo browaru, cieszące się dużą popularnością zarówno w Czechach, jak i za granicą.

-Starobrno Drak, bardziej intensywne piwo, które charakteryzuje się mocnym chmielowym aromatem i wyższą zawartością alkoholu. Drak jest piwem dla koneserów, którzy cenią sobie głębszy smak i mocniejszy charakter.

-Starobrno Černé, ciemne piwo o słodkawym smaku, z nutami karmelu i czekolady. Starobrno Černé jest popularne wśród miłośników ciemnych piw, którzy preferują piwa o łagodniejszej goryczce.

-Starobrno Nefiltrované, niefiltrowane piwo, które zachowuje naturalny smak i bogaty aromat. Charakteryzuje się lekko mętnym wyglądem, co jest wynikiem zachowania drożdży w piwie.

Browar Starobrno oferuje oczywiście wycieczki z przewodnikiem, podczas których poznamy tajniki produkcji piwa i historię zakładu. Podczas zwiedzania obejrzymy stare pomieszczenia browaru, współczesne linie produkcyjne oraz poznamy technologię stosowaną w procesie warzenia piwa. Wycieczki kończą się degustacją świeżo uwarzonego piwa, co pozwala docenić smak i aromat produktów browaru.

Przygotowana jest również specjalna wystawa poświęcona historii piwa i browarnictwa, która przybliża historię piwa w Czechach oraz znaczenie piwowarstwa dla kultury i gospodarki kraju. W ramach wycieczki możemy również zakupić pamiątki i piwa dostępne tylko na miejscu.

Przy browarze znajduje się także popularna restauracja i piwiarnia Starobrno, w której serwowane są tradycyjne czeskie dania, doskonałe komponujące się z piwami produkowanymi w browarze. W menu znajdziemy takie dania jak: smażony ser, knedliki, gulasz oraz inne regionalne potrawy.

Browar Starobrno regularnie organizuje festiwale i wydarzenia związane z piwem. Jednymi z najważniejszych są “Dzień Otwartego Browaru” i Święto Piwa („Pivní slavnosti”), podczas których browar organizuje koncerty, gry i zabawy, a także degustacje sezonowych najnowszych piw. 

W ostatnich latach browar Starobrno kładzie duży nacisk na ekologię i zrównoważony rozwój. Wprowadzono nowoczesne technologie, które pomagają w ograniczaniu emisji CO₂ oraz zużycia wody i energii. Browar stosuje także innowacyjne metody w produkcji,

.

Zamek Špilberk 

Historia zamku sięga XIII wieku, kiedy to powstał jako twierdza królewska na polecenie króla Przemysła Ottokara II. Od tego czasu zamek pełnił różne funkcje – od siedziby margrabiów morawskich, przez twierdzę obronną, aż po więzienie o wyjątkowo złej sławie, które w czasach Habsburgów zyskało przydomek „więzienie narodów”. Dziś Špilberk jest muzeum, przestrzenią kulturalną i punktem widokowym, który oferuje niepowtarzalny widok na Brno.

W XVIII wieku zamek Špilberk funkcjonował jako jedno z najcięższych więzień Habsburgów, znane jako „więzienie narodów”. Trafiali tu najwięksi przeciwnicy cesarstwa – polityczni dysydenci, buntownicy i powstańcy z różnych krajów pod panowaniem Austrii, w tym Polacy, Włosi oraz Węgrzy. Znane są historie więźniów, którzy cierpieli w surowych warunkach, w ciemnych, wilgotnych celach i kajdanach. Jeden z najsłynniejszych więźniów, baron Franz von der Trenck, przywódca austriackich pandurów, spędził tutaj ostatnie lata życia. Warunki były tak trudne, że Špilberk zyskał wśród ludzi niechlubną reputację miejsca niemal nie do przeżycia. Więzienie funkcjonowało aż do XIX wieku, kiedy to władze zdecydowały się na jego zamknięcie.

Na terenie muzeum znajduje się wiele ciekawych wystaw stałych i czasowych, które dokumentują historię Brna, jego rozwój i wpływy kulturowe. Znajdują się tu wystawy dotyczące średniowiecznej historii zamku, a także jego militarnej przeszłości i funkcji więziennej. W muzeum obejrzymy między innymi przedmioty związane z codziennym życiem mieszkańców zamku, rekonstrukcje historyczne oraz liczne zabytkowe eksponaty. Organizowane są także  rekonstrukcje więziennych cel, które pokazują, w jakich warunkach żyli więźniowie.

Dziedziniec zamkowy jest otwarty dla turystów, a z murów i wież rozciąga się panorama miasta. Špilberk znajduje się na wzgórzu, które oferuje widok na całe Brno, dzięki czemu jest jednym z najpopularniejszych miejsc na spacer i zrobienie pamiątkowych fotografii. 

Obecnie zamek Špilberk jest nie tylko muzeum, ale i centrum kulturalnym. W ciągu roku odbywają się tutaj różnorodne wydarzenia, w tym nocne zwiedzania, które cieszą się dużą popularnością ze względu na atmosferę i wyjątkową oprawę.  Jak wiele zamków, także Špilberk ma swoje legendy o duchach. Opowiada się o zjawie, która pojawia się na dziedzińcu – rzekomo jest to duch jednego z więźniów, który zmarł podczas próby ucieczki. Inna historia mówi o duchach mnichów, którzy mieli zostać tutaj zamordowani w czasach średniowiecza.

Zamek Špilberk widziany wieczorem

Katedra św. Piotra i Pawła (Katedrála svatého Petra a Pavla)

Historia katedry zaczyna się już w XI wieku, gdy w miejscu dzisiejszej świątyni wznosił się pierwotny kościół romański. W XII wieku zbudowano tu kościół w stylu romańskim, a po kilku wiekach dokonano znacznej przebudowy na styl gotycki. Kolejne stulecia przyniosły zmiany, które stopniowo uczyniły z kościoła gotycką katedrę z bogato zdobionymi wieżami i wnętrzem. W XVIII wieku dobudowano elementy barokowe, a ostateczne prace nad obecnym wyglądem katedry zakończono na początku XX wieku. Strzeliste wieże, które dziś są jednym z najważniejszych symboli Brna, zostały ukończone dopiero wtedy i mierzą 84 metry wysokości.

Katedra św. Piotra i Pawła stanowi doskonały przykład gotyckiej architektury sakralnej z elementami barokowymi i secesyjnymi, które dodano w późniejszym czasie. Wznosi się na planie krzyża łacińskiego, a jej wnętrze charakteryzuje się wysokimi sklepieniami i strzelistymi łukami. Najbardziej charakterystycznym elementem są dwie wieże, które dodają katedrze majestatycznego wyglądu i są widoczne z różnych punktów miasta.

Wnętrze katedry znajdują się tam piękne witraże przedstawiające sceny biblijne, a także barokowe ołtarze i freski. Na głównym ołtarzu możemy zobaczyć postacie św. Piotra i św. Pawła, którym dedykowana jest świątynia. Warto zwrócić uwagę również na boczne kaplice, które posiadają własne ozdoby i dzieła sztuki. 

Katedra św. Piotra i Pawła słynie także z nietypowej tradycji – dzwony biją w południe nie o godzinie 12:00, lecz o 11:00. Historia tej tradycji sięga XVII wieku, kiedy to Brno było oblężone przez wojska szwedzkie podczas wojny trzydziestoletniej. Jak mówi legenda, szwedzki generał zdecydował, że jeśli nie zdobędą miasta przed południem, odstąpią od oblężenia. Mieszkańcy Brna wpadli na pomysł, by oszukać najeźdźców i zaczęli bić w dzwony godzinę wcześniej. Szwedzi uwierzyli, że południe już nadeszło, i wycofali się z oblężenia. Na pamiątkę tego wydarzenia dzwony biją w katedrze o 11:00, a tradycja ta trwa do dziś.

W podziemiach katedry znajdują się krypty, które skrywają groby ważnych osobistości związanych z miastem Brnem i jego historią. Krypty te są dostępne do zwiedzania, a ich atmosferę potęguje półmrok oraz surowe ściany. Zapoznamy się tam z historią pochowanych tam osób, a także obejrzymy pięknie ozdobione sarkofagi.

Z wież katedry roztacza się przepiękny widok na Brno i jego okolice, w tym wzgórza Moraw. Jest to jeden z najpopularniejszych punktów widokowych w mieście, idealny do robienia zdjęć i podziwiania malowniczych krajobrazów.

Jak wiele starych kościołów, także katedra św. Piotra i Pawła posiada swoje mroczne legendy. Jedna z nich mówi o duchu mnicha, który miał rzekomo strzec skarbów ukrytych w murach katedry. Według opowieści, nocą można usłyszeć jego kroki w podziemiach lub na wieżach. Choć to tylko legenda, dodaje ona świątyni tajemniczości i wzbogaca jej historię.

Kościół św. Piotra i Pawła w środku

Kapucyński Kościół i krypta

Jest to niezwykle interesujące miejsce, które łączy historię, kulturę i elementy sztuki sakralnej Kościół Kapucynów, położony na Placu Kapucyńskim (Kapucínské náměstí), jest częścią klasztoru kapucyńskiego i stanowi wyjątkowy zabytek architektury barokowej, a krypta pod kościołem, zawierająca zmumifikowane ciała mnichów i zasłużonych mieszkańców miasta, wzbudza ogromne zainteresowanie z powodu swojej wyjątkowej atmosfery i historii.

Kapucyni przybyli do Brna w połowie XVII wieku na zaproszenie cesarza Ferdynanda III, który chciał, aby zakon osiedlił się w mieście i pomagał w duchowej i moralnej opiece nad mieszkańcami. Pierwsze budynki klasztorne i kościół zostały ukończone w 1656 roku. Kapucyni byli znani z ascetycznego stylu życia, prostoty i pokory, co odzwierciedlało się także w architekturze ich budowli – surowej, bez zbędnych ozdób, a jednocześnie harmonijnej i pełnej duchowej głębi.

Kościół, podobnie jak klasztor, został zaprojektowany w stylu barokowym, ale w odróżnieniu od bogato zdobionych barokowych świątyń kapucyński kościół w Brnie jest prosty, zgodnie z zasadami zakonu. Budynki klasztorne przez wiele lat służyły zakonnikom jako miejsce modlitwy, pracy i schronienia. Kapucyni nie angażowali się w życie polityczne miasta, skupiając się na swojej misji duchowej i służbie najuboższym mieszkańcom Brna. W XVIII wieku pod kościołem utworzono kryptę, która miała służyć jako miejsce pochówku mnichów oraz innych zasłużonych osób.

Kapucyński Kościół w Brnie jest przykładem prostoty i skromności charakterystycznej dla architektury zakonu kapucynów. Budowla jest utrzymana w stylu barokowym, lecz bez nadmiaru dekoracji i zdobień, które często można spotkać w innych świątyniach tego okresu. Fasada kościoła jest prosta, bez zdobionych portali czy wież. Wnętrze kościoła również jest skromne, z minimalną ilością dekoracji, co odzwierciedla duchową filozofię kapucynów – skupienie się na modlitwie, kontemplacji i prostocie życia.

Ołtarz główny jest jednym z nielicznych ozdobnych elementów w kościele i przedstawia scenę ukrzyżowania. Jest to dzieło sztuki sakralnej, które przyciąga uwagę swoją głębią duchową i surowym pięknem. Nad ołtarzem znajdują się obrazy przedstawiające świętych związanych z zakonem kapucynów, w tym św. Franciszka z Asyżu, założyciela zakonu franciszkanów, oraz św. Fidelisa, jednego z najbardziej znanych świętych kapucyńskich. Obrazy te są malowane w stylu barokowym, ale bez przesadnej ornamentyki, zgodnie z zasadą skromności i pokory.

Jedną z głównych atrakcji i wyjątkowym elementem Kapucyńskiego Kościoła jest krypta, w której spoczywają zmumifikowane ciała zakonników oraz innych osób pochowanych w XVIII wieku. Krypta kapucyńska powstała w XVIII wieku jako miejsce pochówku członków zakonu, zgodnie z tradycją kapucynów, którzy wierzyli w skromność i pokorę nawet po śmierci.

Mnisi kapucyńscy byli chowani bez trumien, jedynie na ziemi, co miało symbolizować ich zjednoczenie z naturą i pokorę wobec życia i śmierci. Naturalne warunki w krypcie (szczególnie suchy klimat i odpowiednia wentylacja) sprawiły, że ciała mnichów uległy naturalnemu procesowi mumifikacji. Dzięki temu ich zwłoki zachowały się w bardzo dobrym stanie, co obecnie budzi zarówno zainteresowanie, jak i pewien niepokój zwiedzających.

Obok mnichów w krypcie pochowane są także inne osoby zasłużone dla Brna, w tym członkowie rodzin szlacheckich, którzy wspierali zakon oraz mieszkańcy miasta, którzy wykazywali się szczególną pobożnością lub dobroczynnością. W krypcie można zobaczyć ciała spoczywające w prostych pozycjach, niektóre z nich mają przy sobie różańce lub inne symbole religijne, co podkreśla ich życie poświęcone modlitwie i kontemplacji.

Krypta kapucyńska ma głęboki wymiar symboliczny i duchowy. Jest miejscem, które przypomina o przemijaniu życia, jego kruchości oraz konieczności skupienia się na wartościach duchowych, które wykraczają poza materialny świat. Kapucyni wierzyli, że życie na ziemi jest jedynie etapem przygotowawczym do życia wiecznego, a skromne pochówki i prostota w sposobie życia i śmierci miały im pomóc w zbliżeniu się do Boga. Krypta stanowi przestrogę przed zbytnim przywiązaniem do dóbr materialnych i przypomina o pokorze. Zmumifikowane ciała mnichów i ich spokojne pozycje oddają idee kontemplacji i wewnętrznego spokoju, który cechował życie kapucynów. W krypcie znajdują się także tablice pamiątkowe oraz krótkie opisy, które wyjaśniają, kim byli pochowani mnisi i jakie wartości reprezentowali.

.

Kościół św. Jakuba (Kostel svatého Jakuba) 

Położony w samym sercu Brna, przy ulicy Rašínovej, jest miejscem niezwykłej urody i duchowego znaczenia. Ze względu na swoją imponującą architekturę, bogactwo historii i znajdujące się w nim dzieła sztuki, kościół przyciąga zarówno wiernych, jak i turystów z całego świata.

Pierwsze wzmianki o kościele św. Jakuba sięgają XIII wieku, kiedy Brno rozwijało się jako ważny ośrodek handlowy i polityczny. Pierwotny kościół, wybudowany w stylu romańskim, został zastąpiony gotycką budowlą w XIV wieku, kiedy to nastąpił okres dynamicznego rozwoju architektury sakralnej w regionie. Budowa obecnego gotyckiego kościoła rozpoczęła się około 1370 roku, a jego główny trzon ukończono pod koniec XV wieku. Dzieło kontynuowali wybitni architekci i rzemieślnicy, co sprawiło, że świątynia wyróżnia się mistrzowskim połączeniem różnych stylów i detali.

W XVI wieku kościół św. Jakuba pełnił funkcję parafialnego miejsca modlitwy dla niemieckiej ludności Brna, co podkreślało jego znaczenie jako centrum duchowego i społecznego miasta. Z racji położenia w centrum Brna i dużej liczby wiernych, był to zawsze ważny punkt na mapie życia religijnego mieszkańców.

Kościół św. Jakuba stanowi znakomity przykład architektury gotyckiej z elementami późnogotyckimi i renesansowymi. Jego smukła bryła, strzeliste wieże i detale architektoniczne nadają budowli wyjątkowy charakter. Fasada świątyni jest ozdobiona licznymi przyporami, maswerkami i rzeźbami, które świadczą o kunszcie średniowiecznych mistrzów. Kościół wyróżnia się też nietypową, wysoką wieżą, która mierzy około 92 metrów i jest jednym z najwyższych punktów widokowych w Brnie, oferując piękną panoramę miasta.

Wnętrze kościoła jest przestronne i wypełnione światłem, co potęguje atmosferę sakralności i duchowego skupienia. Zdobienia, takie jak ołtarze, rzeźby, epitafia, a także unikalne freski, wspaniale uzupełniają gotycką strukturę. Wnętrze składa się z trzech naw, które oddzielone są od siebie wysokimi kolumnami, tworząc harmonijną przestrzeń modlitewną. 

Wśród wyjątkowych elementów kościoła warto wspomnieć o ołtarzu głównym, zaprojektowanym w stylu barokowym. Na wierzchu znajdują się piękne figury i ornamenty, przedstawiające świętych i sceny z życia św. Jakuba, patrona kościoła. Również marmurowa barokowa ambona w połączeniu z gotyckim wnętrzem tworzy unikalne wrażenie. Znajdują się na niej rzeźby przedstawiające postaci świętych oraz motywy roślinne. Piękne są również kolorowe witraże, przedstawiające sceny biblijne, postacie świętych, a także herb Brna i symbole miasta.

Pod kościołem znajduje się rozległa krypta, która stanowi jedno z największych ossuariów w Europie Środkowej. Odkryta przypadkowo podczas prac budowlanych w XX wieku, krypta zawiera szczątki kilku tysięcy osób pochowanych tutaj od XIV do XVIII wieku. Część kości jest ułożona w estetyczne wzory, co nadaje krypcie unikalny charakter. Możemy obejrzeć kryptę, przechodząc przez labirynt korytarzy, gdzie wyeksponowane są czaszki i kości dawnych mieszkańców Brna. 

Kościół św. Jakuba jest także związany z ciekawą legendą, dotyczącą jednej z rzeźb na zewnętrznej fasadzie. W jednym z zakamarków znajduje się niewielka rzeźba przedstawiająca mężczyznę, który wypina nagie pośladki w kierunku katedry św. Piotra i Pawła, stojącej na wzgórzu Petrov. Legenda głosi, że jest to wyraz niechęci mieszkańców Brna do pewnych decyzji podejmowanych przez kościelne władze diecezjalne lub symbol sprzeciwu wobec przewagi katedry na wzgórzu. Postać „Nieprzyzwoitego Człowieczka” przyciąga uwagę turystów i stanowi charakterystyczny element wizerunku kościoła.

Kościół św Jakuba w środku

Villa Tugendhat 

Jest to ikona modernistycznej architektury i jedno z najważniejszych dzieł architektonicznych XX wieku. Willa została zaprojektowana przez niemieckiego architekta Ludwiga Miesa van der Rohe na zlecenie pary żydowskich przemysłowców, Grety i Fritza Tugendhatów, którzy marzyli o nowoczesnym domu pełnym przestrzeni, światła i funkcjonalności. Ukończona w 1930 roku, willa jest dzisiaj jednym z najczystszych przykładów modernizmu, który łączył minimalizm z innowacyjnymi rozwiązaniami technologicznymi. W 2001 roku została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Rodzina Tugendhatów, znana ze swoich liberalnych i postępowych poglądów, była zafascynowana nowoczesną sztuką i architekturą. Willa miała być miejscem, które odpowiadało ich potrzebom estetycznym i funkcjonalnym oraz spełniało nowoczesne standardy życia. Van der Rohe, który był związany z nurtem Bauhausu i preferował minimalizm, stworzył projekt będący kwintesencją modernizmu, wykorzystując nowatorskie technologie i materiały.

Po zakończeniu budowy willa była zamieszkana przez rodzinę Tugendhatów przez krótki czas. Ze względu na wzrost antysemityzmu i wybuch II wojny światowej w 1939 roku rodzina była zmuszona opuścić Czechosłowację i uciec do Szwajcarii, a następnie do Wenezueli. Podczas wojny budynek został przejęty przez gestapo, a po wojnie służył jako szpital oraz instytucja edukacyjna. W latach komunistycznych zaniedbano willę, która w efekcie uległa zniszczeniom i dopiero w latach 80. XX wieku podjęto pierwsze prace konserwatorskie. W 2010 roku przeprowadzono kompleksową renowację, przywracając willi pierwotny wygląd.

Villa Tugendhat jest jednym z najważniejszych przykładów modernistycznej architektury i realizuje koncepcję „wolnej przestrzeni” Miesa van der Rohe. Budynek wyróżnia się otwartym planem, który eliminuje tradycyjne podziały między pomieszczeniami. Willa składa się z trzech poziomów, z których każdy pełni inną funkcję i oferuje inny układ przestrzenny.

Na poziomie wejściowym znajdują się sypialnie, gabinet i łazienki. W tej części domu Mies zastosował prosty układ, który odpowiadał codziennym potrzebom mieszkańców. 

Najważniejszą częścią willi jest przestrzeń reprezentacyjna na poziomie ogrodu, w której znajduje się salon, jadalnia, biblioteka i szklana ściana. To właśnie tu możemy zobaczyć wyjątkową koncepcję „otwartej przestrzeni”, bez zbędnych podziałów. Van der Rohe zastosował tutaj szerokie, szklane okna o powierzchni prawie całej ściany, które można opuszczać za pomocą mechanizmu elektrycznego. 

Najniższa kondygnacja to poziom techniczny, gdzie zlokalizowane są różne urządzenia oraz systemy zapewniające komfort mieszkania, w tym kotłownia i pomieszczenia gospodarcze. Znajduje się tu także system wentylacyjny oraz maszyna do opuszczania szklanych okien.

Villa Tugendhat wyróżnia się nie tylko estetyką, ale i nowatorskimi rozwiązaniami technologicznymi. Jednym z nich jest wspomniana wcześniej szklana ściana – innowacyjny system opuszczanych okien, pozwalał całkowicie otworzyć przestrzeń reprezentacyjną na ogród. Okna te wykonane były ze szkła z dodatkiem żelaza, które dawało efekt przejrzystości, ale jednocześnie zapewniało izolację. Villa Tugendhat jako jedna z pierwszych budowli na świecie wykorzystywała ogrzewanie podłogowe oraz wentylację mechaniczną. 

W willi zastosowano również specjalne materiały, takie jak onyks czy drewno egzotyczne, m.in. drewno makassar, co nadawało wnętrzu luksusowy charakter. Onyksowa ściana w salonie to jeden z najważniejszych elementów dekoracyjnych willi – półprzezroczysty materiał w odpowiednim świetle mieni się złotymi i czerwonymi odcieniami, tworząc niepowtarzalny efekt wizualny.

Mies van der Rohe nie tylko zaprojektował budynek, ale także wiele mebli, które stały się ikonami designu. Jednym z najbardziej znanych jest fotel Tugendhat, będący wersją słynnego fotela Barcelona. Wnętrze willi jest minimalistyczne, a jednocześnie pełne elegancji. Każdy mebel i detal w willi były precyzyjnie zaplanowane, aby tworzyć spójną całość.

W willi zastosowano także meble z egzotycznych materiałów, w tym drewniane panele z drewna makassar, a także stalowe elementy wykończeniowe, które doskonale wpisują się w modernistyczny styl. Jadalnia została oddzielona od reszty przestrzeni przesuwną ścianą z drewna, co pozwalało na większą elastyczność w układzie wnętrza.

Willa położona jest na wzgórzu, z którego roztacza się widok na Brno. Ogród został zaprojektowany w sposób harmonijny, aby tworzył spójność z domem – jest prosty i uporządkowany, z trawnikiem, rabatami kwiatowymi oraz drzewami, które tworzą naturalną granicę między przestrzenią mieszkalną a otoczeniem. Szklane ściany domu umożliwiają nieustanny kontakt z naturą, co było jednym z głównych założeń projektowych.

W 2001 roku willa została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako wyjątkowy przykład modernistycznej architektury i dowód na talent Miesa van der Rohe. UNESCO doceniło zarówno architekturę, jak i innowacyjne rozwiązania techniczne, które uczyniły z willi Tugendhat obiekt wyjątkowy i niezastąpiony w historii sztuki i architektury.

Obecnie Villa Tugendhat jest otwarta dla zwiedzających i stanowi jedną z głównych atrakcji turystycznych Brna. Turyści mogą zobaczyć oryginalne wnętrza, odkryć nowatorskie rozwiązania techniczne, a także poczuć wyjątkową atmosferę miejsca, które było świadkiem historii i przemian. Wizyta w willi pozwala lepiej zrozumieć ducha modernizmu oraz wizję Miesa van der Rohe, który stworzył dom będący jednocześnie dziełem sztuki i funkcjonalnym miejscem do życia.

.

Muzeum Romskie w Brnie

Ta unikatowa placówka poświęcona dziedzictwu i historii społeczności romskiej w Czechach oraz Europie pozwoli nam lepiej zrozumieć i docenić bogatą kulturę romską, a także zmierzyć się z problemem stereotypów i uprzedzeń wobec tej mniejszości. Muzeum Romskie ma na celu edukowanie, informowanie i promowanie pozytywnego obrazu społeczności romskiej w społeczeństwie. Placówka koncentruje się na takich działaniach, jak:

Poprzez wystawy, warsztaty, wykłady i programy edukacyjne, muzeum stara się przeciwdziałać stereotypom i uprzedzeniom wobec Romów. Dzięki działalności edukacyjnej i dialogowi społecznemu muzeum przyczynia się do budowania wzajemnego zrozumienia oraz promowania tolerancji. Poprzez swoje zbiory i wystawy muzeum pokazuje, jak bogata i różnorodna jest kultura romska.

Znaczną część kolekcji stanowią tradycyjne stroje romskie, które pochodzą z najróżniejszych regionów. Każdy element garderoby ma swoje znaczenie, a kolory, wzory i ozdoby często symbolizują status społeczny lub przynależność do danej grupy.

Muzyka odgrywa kluczową rolę w kulturze romskiej, dlatego muzeum posiada też interesującą kolekcję tradycyjnych instrumentów muzycznych, takich jak skrzypce, akordeony, gitary i tamburyny. Poznamy najróżniejsze różne style muzyczne, które ukształtowały romską tożsamość kulturową.

W zbiorach muzeum znajdują się również przedmioty codziennego użytku oraz dzieła sztuki ludowej, takie jak haftowane tkaniny, biżuteria, ozdobne naczynia czy dekoracyjne elementy wnętrz. Rzemiosło romskie jest nie tylko estetyczne, ale również pełne symboliki.

Muzeum posiada także obszerną kolekcję dokumentów, zdjęć, listów oraz artykułów prasowych, które dokumentują życie Romów na przestrzeni wieków. W archiwach znajdują się m.in. materiały dotyczące prześladowań Romów podczas II wojny światowej oraz ich walki o prawa obywatelskie w powojennej Europie.

Wystawa o historii i tradycjach Romów przedstawia przyczyny i początki migracji romskich, ich życie w średniowieczu, a także wpływ prześladowań i dyskryminacji na romską tożsamość kulturową. Natomiast regularne wystawy czasowe koncentrują się na współczesnych aspektach życia Romów. między innymi sztuce współczesnej, twórczości muzycznej, literaturze lub modzie.

Muzeum regularnie zaprasza romskich artystów, muzyków, pisarzy i tancerzy, oraz organizuje koncerty, pokazy tańca, występy muzyczne oraz prezentacje kulinarne, które pozwalają uczestnikom zapoznać się z kulturą i tradycją Romów.

.

Park Lužánky

Zlokalizowany na północ od centrum Brna, powierzchnię około 20 hektarów, co czyni go największym parkiem miejskim w mieście. Historia Parku Lužánky sięga XVIII wieku, kiedy to na jego obecnym miejscu znajdowały się posiadłości jezuickie oraz ogrody klasztorne. W 1786 roku, po kasacie zakonu jezuitów przeprowadzonej przez cesarza Józefa II, teren ten został przekształcony w park publiczny, co uczyniło go pierwszym takim miejscem w Czechach i jednym z najstarszych parków publicznych w Europie.

Park Lužánky jest domem dla wielu gatunków roślin, drzew i krzewów, które tworzą różnorodne ekosystemy i zapewniają przyjemny cień oraz przestrzeń do odpoczynku. W parku rosną zarówno rodzime gatunki drzew, takie jak dęby, lipy, klony czy jesiony, jak i egzotyczne drzewa, między innymi miłorzęby, platany oraz tulipanowce. Wiosną alejki pokrywają się kwitnącymi kwiatami, przyciągającymi swoimi żywymi kolorami. Park Lužánky jest również siedliskiem dla wielu gatunków ptaków i drobnych zwierząt. Dzięki bogatej przyrodzie, Lužánky stanowią oazę zieleni i spokoju w mieście.

W centralnej części znajduje się duża fontanna, która została zainstalowana już w XIX wieku. Jest ona pięknie ozdobiona pięknymi rzeźbami oraz kamiennymi ornamentami. Nieopodal znajduje się także malowniczy staw, który jest domem dla dzikich kaczek oraz innych ptaków wodnych. Staw jest otoczony bujną roślinnością, tworząc spokojny i romantyczny krajobraz, a liczne mostki i ścieżki umożliwiają podziwianie jego uroku z różnych perspektyw.

Natomiast dla osób preferujących aktywny wypoczynek, park oferuje liczne boiska sportowe, a także specjalne miejsce do ćwiczeń na świeżym powietrzu, które jest wyposażone w siłownię plenerową oraz urządzenia do fitnessu.

Park Lužánky jest miejscem licznych wydarzeń i festiwali, które odbywają się przez cały rok. Jednym z najbardziej znanych wydarzeń w parku jest coroczny festiwal ekologiczny, promujący świadomość ekologiczną i zrównoważony rozwój. Podczas festiwalu odbywają się warsztaty, prezentacje oraz pokazy związane z ochroną środowiska, recyklingiem i dbaniem o naturę.

.

Centrum Edukacji Ekologicznej w Brnie (Ekologické vzdělávací centrum v Brně) 

Na terenie parku znajduje się też Centrum Edukacji Ekologicznej, które koncentruje się na zagadnieniach związanych z ekologią, ochroną środowiska i odpowiedzialnym gospodarowaniem zasobami naturalnymi.  Stanowi istotny element działań ekologicznych i edukacyjnych prowadzonych w Brnie i jest miejscem licznych warsztatów, wystaw, wykładów oraz innych wydarzeń na temat ochrony środowiska.

Centrum Edukacji Ekologicznej w Brnie realizuje swoje działania poprzez szeroki wachlarz aktywności edukacyjnych, takich jak:

Centrum regularnie organizuje wystawy poświęcone różnym aspektom ekologii, takim jak ochrona przyrody, recykling, zmiany klimatyczne czy bioróżnorodność. Dzięki wykorzystaniu nowoczesnych technologii, takich jak multimedialne prezentacje i wizualizacje, wystawy są angażujące.

W ramach Centrum Edukacji Ekologicznej funkcjonuje ogród edukacyjny, w którym znajdują się lokalne gatunki roślin oraz rabaty kwiatowe, które przyciągają motyle i owady zapylające. Ogród stanowi doskonałe miejsce do prowadzenia zajęć z zakresu ekologii praktycznej, w tym identyfikacji gatunków roślin, znaczenia owadów dla środowiska oraz metod upraw ekologicznych. Jest to również przestrzeń, gdzie odbywają się warsztaty oraz spotkania plenerowe.

Jednym z kluczowych obszarów działań Centrum jest edukacja na temat zmian klimatycznych i sposobów przeciwdziałania im. Organizowane są tutaj liczne wydarzenia które przybliżają problematykę globalnego ocieplenia oraz zachęcają do podejmowania działań, które mogą zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych.

Centrum Edukacji Ekologicznej pełni rolę miejsca spotkań dla społeczności lokalnej oraz przestrzeni wymiany doświadczeń i wiedzy. Organizowane przez centrum wydarzenia angażują mieszkańców, stowarzyszenia ekologiczne oraz lokalne organizacje, co sprzyja budowaniu sieci kontaktów i współpracy na rzecz ochrony środowiska.

W ramach swojej działalności Centrum realizuje szereg projektów i inicjatyw, które mają na celu wprowadzenie zmian na poziomie lokalnym. Przykładem takich działań są projekty związane z tworzeniem zielonych przestrzeni w mieście, promocją transportu publicznego, organizacją warsztatów recyklingowych oraz promowaniem alternatywnych źródeł energii. 

Wszystkie działania podejmowane przez Centrum Edukacji Ekologicznej w Brnie wpisują się w cele zrównoważonego rozwoju, szczególnie te związane z ochroną środowiska, walką ze zmianami klimatycznymi oraz ochroną bioróżnorodności. Centrum stara się propagować ideę zrównoważonego rozwoju poprzez edukację i praktyczne działania, które mają realny wpływ na zmniejszenie śladu ekologicznego i zwiększenie zaangażowania społeczności w ochronę środowiska.

.

Planetarium i Obserwatorium w Brnie (Hvězdárna a planetárium Brno) 

Planetarium znajduje się na wzgórzu Kraví hora, które jest popularnym miejscem wypoczynku w Brnie. Budynek planetarium, który wpisuje się w krajobraz zielonego parku, wyróżnia się modernistycznym stylem i nowoczesnym designem, podkreślając naukowy charakter obiektu. Na dachu znajdują się teleskopy, które umożliwiają zarówno profesjonalnym astronomom, jak i amatorom obserwację nieba, a także słoneczny zegar i niewielkie obserwatorium meteorologiczne.

Wokół planetarium rozciąga się teren zielony, który zachęca do spacerów i odpoczynku na świeżym powietrzu, a także specjalne przestrzenie, gdzie można się zapoznać z modelem Układu Słonecznego i innymi instalacjami edukacyjnymi na temat astronomii. Teren wokół planetarium jest miejscem spotkań rodzin, grup szkolnych i miłośników nauki, a jego przestrzeń zaprojektowana została tak, aby integrować naturę z naukowym przekazem obiektu.

Planetarium w Brnie dysponuje jedną z najnowocześniejszych kopuł projekcyjnych, która pozwala na pokazywanie filmów i animacji w technologii 3D. Kopuła o średnicy 17 metrów umożliwia podziwianie realistycznych obrazów kosmosu i innych zjawisk astronomicznych, takich jak narodziny i śmierć gwiazd, ruch planet, czy historia Wszechświata. 

Na dachu planetarium znajdują się teleskopy, które umożliwiają bezpośrednią obserwację nieba. Odwiedzający mogą podziwiać księżyc, planety, gwiazdy, a także obiekty dalekiego kosmosu, takie jak mgławice czy galaktyki. Organizowane są również specjalne wieczory obserwacyjne, podczas których astronomowie pomagają uczestnikom zrozumieć tajemnice nocnego nieba i opowiadają o ciekawych zjawiskach astronomicznych.

Absolutnym hitem planetarium jest symulator lotu w kosmos. Dzięki nowoczesnym technologiom poczujemy się jak astronauci i odbędziemy wirtualny lot na Marsa, Jowisza czy inne planety Układu Słonecznego. Symulator pozwala na wirtualne podróże przez przestrzeń kosmiczną, dając możliwość poznania warunków panujących na różnych planetach i ich księżycach.

W planetarium regularnie odbywają się pokazy na temat różnych zjawisk kosmicznych, takich jak zaćmienia Słońca i Księżyca, zjawiska meteorologiczne, powstawanie galaktyk, życie gwiazd, oraz najnowsze odkrycia naukowe. Prelekcje są prowadzone przez doświadczonych astronomów i naukowców, którzy z pasją dzielą się swoją wiedzą i odpowiadają na pytania uczestników.

Planetarium posiada również eksperymentarium. Jest to specjalna przestrzeń edukacyjna, gdzie możemy eksperymentować z różnymi aspektami nauki, takimi jak optyka, mechanika, elektryczność, czy magnetyzm. Dzięki prostym doświadczeniom fizycznym będziemy mogli zrozumieć prawa rządzące Wszechświatem. 

Planetarium organizuje także liczne wydarzenia specjalne, między innymi:

-Festiwal Astronomii, odbywający się co roku w letnich miesiącach. W jego trakcie planetarium organizuje liczne pokazy, prelekcje oraz warsztaty, które pozwalają lepiej poznać fascynujący świat kosmosu.

-Dzień Kosmosu, podczas którego odbywają się specjalne pokazy i warsztaty związane z astronautyką i eksploracją kosmosu.

-Mars Week, tygodniowe wydarzenie poświęcone czerwonej planecie, podczas którego odbywają się pokazy filmów o Marsie oraz symulacje misji marsjańskiej.

Planetarium w Brnie jest wyposażone w najnowocześniejsze technologie, co umożliwia nie tylko podziwianie kosmosu, ale także zrozumienie skomplikowanych zjawisk fizycznych i astronomicznych. Wykorzystanie technologii wirtualnej rzeczywistości, projekcji 3D, animacji komputerowych i symulacji pozwala na stworzenie realistycznych wizualizacji, które w przystępny sposób przybliżają wiedzę na temat kosmosu.

.

Techniczne Muzeum w Brnie (Technické muzeum v Brně) 

Misją muzeum jest dokumentowanie, ochrona oraz popularyzacja dziedzictwa technicznego, a także edukowanie odwiedzających na temat rozwoju technologii oraz wpływu wynalazków na życie codzienne. Zlokalizowane w nowoczesnym budynku przy ulicy Purkyňova, muzeum zajmuje dużą powierzchnię, na której mieści się wiele interaktywnych wystaw i eksponatów przyciągających miłośników techniki, historii oraz edukacji.

Jedną z najważniejszych i najpopularniejszych wystaw w muzeum jest ekspozycja historii transportu. Wśród eksponatów znajdują się zabytkowe samochody, motocykle, rowery oraz modele samolotów i lokomotyw. Szczególną uwagę przyciągają czeskie marki samochodów, takie jak Tatra czy Škoda, które odegrały ważną rolę w historii motoryzacji w Europie Środkowej. Wystawa ta prezentuje również unikalne modele pojazdów używanych w różnych okresach historycznych oraz rozwój konstrukcji silników i technologii wykorzystywanych w pojazdach.

Kolejną fascynującą wystawą jest rekonstrukcja tradycyjnego warsztatu zegarmistrzowskiego, która pozwala zobaczyć, jak dawniej produkowano i naprawiano zegarki. Warsztat zawiera oryginalne narzędzia i maszyny używane przez zegarmistrzów do precyzyjnej obróbki mechanizmów zegarków. Wystawa prezentuje także różnorodne rodzaje zegarków, od kieszonkowych po ścienne, oraz skomplikowane mechanizmy czasomierzy. 

Techniczne Muzeum w Brnie posiada również unikalną kolekcję komputerów i sprzętu elektronicznego, która dokumentuje historię rozwoju technologii informacyjnych. Na wystawie znajdują się komputery z lat 60., 70., 80. i 90., a także urządzenia peryferyjne, takie jak drukarki czy monitory. Zobaczymy jak intensywnie ewoluuje technologia informacyjna i jak komputery stały się nieodłącznym elementem życia codziennego.

Nie możemy też przegapić wystawy poświęconej historii komunikacji, która przedstawia rozwój technologii przekazywania informacji. Wystawa obejmuje telefony, teleksy, radia, telewizory oraz inne urządzenia wykorzystywane do komunikacji na przestrzeni lat. Ekspozycja dokumentuje także rozwój telekomunikacji i wpływ, jaki miała na społeczeństwo, umożliwiając szybki przepływ informacji na duże odległości.

Ponadto w Technicznym Muzeum w Brnie znajduje się wystawa poświęcona różnym źródłom energii oraz rozwojowi technologii związanych z jej pozyskiwaniem i przetwarzaniem. Wystawa ta prezentuje zarówno tradycyjne, jak i odnawialne sposoby pozyskiwania energii, takie jak energia wiatrowa, wodna, jądrowa czy słoneczna. Na wystawie obejrzymy modele elektrowni, generatory oraz urządzenia służące do przetwarzania energii. Dzięki prezentacjom dowiemy się, jak działają poszczególne urządzenia i jakie są korzyści oraz wady różnych źródeł energii.

Ta część muzeum poświęcona jest historii przemysłu metalurgicznego i maszynowego w Czechach oraz rozwojowi technologii związanych z obróbką metali. Wystawa obejmuje maszyny i urządzenia wykorzystywane w hutach, odlewniach oraz zakładach przemysłowych, które pozwalają zwiedzającym zobaczyć, jak skomplikowanym procesem jest produkcja i obróbka metali. prezentuje również modele dawnych maszyn parowych, które były używane w przemyśle na początku XIX wieku. W muzeum można zobaczyć także rekonstrukcje dawnych warsztatów i zakładów rzemieślniczych, co pozwala na lepsze zrozumienie, jak wyglądała praca rzemieślników i przemysłowców w przeszłości.

Techniczne Muzeum w Brnie pełni także funkcję edukacyjną, oferując szeroki program warsztatów i zajęć dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Organizowane są tam interaktywne lekcje, które pozwalają uczestnikom na eksperymentowanie z technologią, a także na lepsze zrozumienie jej działania. Dzięki takim zajęciom młodzi ludzie mogą poszerzyć swoją wiedzę z zakresu techniki, a także dowiedzieć się, jak działają urządzenia, z którymi mają do czynienia na co dzień.

W muzeum odbywają się również warsztaty techniczne, które przybliżają historię różnych wynalazków oraz umożliwiają przeprowadzanie prostych eksperymentów. W sezonie letnim muzeum organizuje obozy naukowe oraz dni otwarte, podczas których można zwiedzać różne wystawy z przewodnikiem i brać udział w specjalnych pokazach i demonstracjach.

Techniczne Muzeum w Brnie posiada także kilka oddziałów terenowych, które prezentują technologie i wynalazki w ich naturalnym środowisku. Przykłady tych oddziałów to m.in. zabytkowa huta żelaza w Josefově, gdzie można zobaczyć oryginalne piece i maszyny hutnicze, oraz zabytkowa stacja meteorologiczna w Kocourkově.

.

Galeria Morawska w Brnie (Moravská galerie v Brně) 

to największa i jedna z najważniejszych instytucji kulturalnych na Morawach, a zarazem druga co do wielkości galeria sztuki w Czechach. Jest to muzeum sztuki z imponującymi zbiorami, które obejmują dzieła od średniowiecza po współczesność. Galeria Morawska stanowi centrum życia kulturalnego Brna, przyciągając turystów i miłośników sztuki z całego świata. 

Galeria Morawska posiada jedną z najbogatszych kolekcji sztuki w Czechach, obejmującą różnorodne dziedziny i style. Zbiory podzielone są na różne działy, co pozwala na bardziej szczegółowe zrozumienie rozwoju sztuki europejskiej, czeskiej i morawskiej. Wśród zbiorów można wyróżnić:

-Sztuka średniowieczna i renesansowa: Kolekcja obejmuje dzieła sakralne, w tym gotyckie rzeźby, obrazy oraz ołtarze, które stanowią świadectwo wysokiego poziomu rzemiosła na Morawach w średniowieczu. Znajdują się tu dzieła mistrzów, takich jak Mistrz z Trzebonii oraz wybitne przedstawienia ikonograficzne scen biblijnych.

-Sztuka barokowa: Liczne rzeźby oraz obrazy przedstawiają sceny religijne i mitologiczne, są jednymi z najcenniejszych eksponatów w Galerii Morawskiej. Do najważniejszych twórców należy Peter Paul Rubens oraz twórcy związani z czeską szkołą baroku.

-Sztuka nowoczesna i współczesna: W zbiorach galerii można znaleźć prace artystów czeskich i międzynarodowych z XIX i XX wieku. Kolekcja obejmuje malarstwo, rzeźbę i grafikę związane z różnymi kierunkami artystycznymi, takimi jak impresjonizm, ekspresjonizm, kubizm i modernizm. W tej części galerii znajdują się dzieła takich twórców jak Emil Filla, Josef Čapek, a także sztuka awangardowa oraz abstrakcyjna.

-Fotografia i grafika: Kolekcja fotografii i grafiki obejmuje zarówno prace klasyczne, jak i współczesne, a także fotografię dokumentalną, artystyczną i eksperymentalną. Znajdują się tu dzieła fotografów takich jak František Drtikol oraz współczesnych artystów eksperymentujących z nowymi technikami.

-Sztuka użytkowa i design: Galeria posiada również bogatą kolekcję sztuki użytkowej, która obejmuje meble, ceramikę, szkło, metaloplastykę oraz tekstylia. Ta część zbiorów ukazuje rozwój rzemiosła artystycznego na Morawach i w Czechach, a także wpływ międzynarodowych stylów, takich jak art deco, secesja i modernizm. W tej sekcji znajduje się również unikalny zbiór plakatów, szczególnie tych związanych z secesją oraz czeskim modernizmem.

Galeria Morawska w Brnie funkcjonuje w kilku zabytkowych budynkach, z których każdy posiada unikalny charakter i architekturę. Najważniejsze lokalizacje to:

-Pałac hrabiów z Dietrichsteina (Dietrichsteinský palác), położony na Placu Wolności. Pałac ten jest przykładem renesansowej architektury i jest miejscem wystaw czasowych oraz stałych poświęconych sztuce barokowej i renesansowej.

-Pałac Pražáków (Pražákův palác), będący głównym centrum sztuki współczesnej Galerii Morawskiej. Stanowi on doskonałe miejsce na prezentację najnowszych trendów artystycznych oraz wystawę współczesnych artystów czeskich i zagranicznych.

-Dom Místodržitelský (Místodržitelský palác). Jest to zabytkowy pałac, w którym mieści się główna ekspozycja sztuki średniowiecznej i renesansowej. Budynek jest godnym uwagiprzykładem architektury gotyckiej.

-Muzeum Sztuki Użytkowej, który koncentruje się na sztuce użytkowej i designie. Kolekcja obejmuje szeroki zakres rzemiosła artystycznego oraz designu od czasów renesansu po współczesność.

Budynek Morawskiego Muzeum

Jezioro Brněnská Přehrada

Jest to idealne miejsce na odpoczynek po intensywnym zwiedzaniu miasta. Jezioro znajduje się około 12 kilometrów na północny zachód od centrum Brna, w malowniczej dolinie rzeki Svratki. Zbiornik otoczony jest pięknymi terenami zielonymi, lasami i wzgórzami, więc jest świetnym miejscem na spacery, wycieczki rowerowe oraz aktywny wypoczynek nad wodą.

Jezioro umożliwia żeglowanie, wynajęcie łódek i kajaków, a także uprawianie paddleboardingu. Ponadto na jego brzegach znajdują się liczne plaże, wyposażona w liczne punkty gastronomiczne. Wokół jeziora biegnie też wiele szlaków turystycznych, które prowadzą przez malownicze lasy i wzgórza. Wśród popularnych tras znajduje się szlak prowadzący do zamku Veveří oraz szlak, który pozwala obejść jezioro dookoła.

Brněnská přehrada pełni nie tylko funkcję rekreacyjną, ale również ekologiczną. Obszar wokół jeziora jest objęty ochroną przyrodniczą, a samo jezioro oraz pobliskie lasy są siedliskiem wielu gatunków roślin i zwierząt. Dzięki regularnym kontrolom czystości, jezioro jest bezpieczne dla kąpieli.

Brněnská přehrada to miejsce organizacji licznych wydarzeń i festiwali. Latem odbywają się tutaj koncerty na wolnym powietrzu, festiwale kulinarne, pokazy sztucznych ogni oraz regaty żeglarskie. Jednym z najważniejszych wydarzeń jest coroczny Brněnský ohňostrojový festival Ignis Brunensis – międzynarodowy festiwal sztucznych ogni, który odbywa się nad jeziorem. Podczas festiwalu drużyny z różnych krajów rywalizują 

.

Zamek Veveří

Nad brzegiem jeziora znajduje się też jeden z najstarszych i najważniejszych zamków Moraw. Historia tego zamku sięga XIII wieku, kiedy na jego miejscu znajdowała się drewniana warownia, strzegąca ważnych szlaków handlowych oraz broniąca doliny rzeki Svratki. Pierwsze pisemne wzmianki o zamku pochodzą z 1213 roku, kiedy stanowił on własność króla Czech, Przemysła Ottokara I. Na przestrzeni wieków zamek wielokrotnie zmieniał właścicieli, którzy wprowadzali najróżniejsze zmiany.

Do zamku możemy dotrzeć pieszo, rowerem lub statkiem wycieczkowym, a zwiedzanie zamku stanowi świetne urozmaicenie dnia spędzonego nad wodą. Podróżując statkiem, będziemy podziwiać z perspektywy wody piękne widoki na zamek oraz okoliczne wzgórza i lasy.

Rejsy odbywają się na trasie od tamy w Bystrcu, aż do zamku Veveří. 

Architektura zamku łączy elementy stylu gotyckiego, renesansowego, barokowego oraz klasycystycznego, co sprawia, że jest to miejsce wyjątkowe i interesujące pod względem artystycznym.

Dostęp do zamku prowadzi przez monumentalną bramę z mostem zwodzonym, który dawniej był jedynym wejściem do warowni. Brama jest ozdobiona herbami dawnych właścicieli. Centralnym punktem zamku jest dziedziniec, który otaczają budynki mieszkalne i gospodarcze. Wnętrza zamku zostały częściowo odrestaurowane i udostępnione do zwiedzania, co pozwala nam głębiej poznać życie dawnych mieszkańców zamku. Na dziedzińcu organizowane są również liczne wydarzenia związane z historią zamku i jego okolicy.

Na terenie zamku znajduje się też piękna kaplica zamkowa, poświęcona św. Wacławowi, która jest jednym z najlepiej zachowanych elementów z okresu średniowiecza. Zwiedzanie nie może też pominąć gotyckiej wieży, która niegdyś pełniła funkcję obserwacyjną i obronną. Z samej góry rozciągają się wspaniałe widoki na okolice, w tym na rzekę Svratkę i Jezioro Brněnská přehrada.

W zamku organizowane są liczne wystawy tematyczne, które ukazują życie na zamku w różnych epokach oraz prezentują zabytkowe przedmioty. Często odbywają się także ekspozycje w temacie historii zamku, kulturze czeskiej i życiu dawnych arystokratów.

Zamek Veveří na wzgórzu