Historia, architektura i dziedzictwo opactwa St. Michel w Normandii
Zamek St. Michel jest imponującą warownią znajdującą się u wybrzeży Normandii, na terytorium północnej Francji. To historyczne miejsce przyciąga uwagę nie tylko swoją architekturą, ale również unikalnym położeniem na skalistej wyspie z otoczeniem kształtowanym przez pływy morskie. Z tego tytułu zamek jest dostępny pieszo tylko podczas niskiego stanu wód, co nadaje mu niezwykły charakter. Wznoszące się wieże i mury tworzą wspaniały wizerunek zamku, który stanowi część światowego dziedzictwa UNESCO.
Opactwo St. Michel
Legenda o powstaniu
Zamek Saint Michel Mount jest nie tylko imponującą warownią, ale także miejscem o bogatej historii. Z jego założeniem jest związana pewna legenda. Według niej w 709 roku biskupowi Avranches, później znanemu jako święty Aubertowi, objawił się Michał Archanioł z prośbą o zbudowanie świątyni. Prośba była dwukrotnie zlekceważona, aż w końcu św. Michał, dotknął palcem głowy biskupa i wypalił w niej dziurę. Biskup pozostał przy życiu i rozpoczął budowę. Jego czaszkę z wypalonym otworem możemy dzisiaj zobaczyć w katedrze w Avranches. Według tej legendy podczas stawiania zamku doszło do paru cudów: na przykład dokładne miejsce budowy wyznaczyła poranna rosa, albo nastąpiło ponowne ukazanie się św Michała Archanioła, który wskazał źródło pitnej wody.
Rola zamku w czasie średniowiecza
Pewien już jest fakt, że VIII wieku zostało tutaj założone opactwo benedyktyńskie. W następnym wieku przyszedł czas na rozbudowę, w szczególności gdy jego obszar został przyłączony do księstwa Normandii. Zamek pełnił wówczas funkcje zarówno religijne, jak i militarne. Jego strategiczna lokalizacja nad brzegiem Morza Celtyckiego sprawiała, że był kluczowym punktem obronnym w regionie Normandii. Później, okresie wojny stuletniej zamek był świadkiem licznych potyczek i oblężeń, co wpłynęło na jego dalszą rozbudowę i nadanie mu charakteru warowni. W XVI wieku zamek przeszedł znaczną modernizację z inicjatywy sir Henry’ego Cornwallysa. Powstały wówczas nowe budynki mieszkalne i fortyfikacje, a zamkowa kaplica otrzymała renesansowe detale.
St Michel – elementy fortyfikacji
Upadek i powrót do świetności
Jednak w następnych stuleciach nadszedł okres wojen religijnych i rewolucji francuskiej, który doprowadził do zniszczenia i rozbiórki wielu obiektów na terenie zamku, a kompleks zaczął pełnić funkcję więzienia.
Na szczęście w 1835 roku, architekt Viollet-le-Duc przeprowadził obszerną restaurację zamku, przywracając w następnych latach jego pierwotną funkcję i nadając mu oryginalny wygląd. W tym czasie zostały także odbudowane części zniszczone podczas poprzednich konfliktów. Zamek przetrwał zawieruchę wojen XX wieku i w roku 1979 został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Zamek dzisiaj
Obecnie Zamek Saint Michel Mount stanowi atrakcję turystyczną, dostępną zarówno dla pieszych, gdy morze jest podczas odpływu, jak i dla tych, którzy korzystają z specjalnych łodzi wodnych podczas przypływu. Odwiedza go rocznie około 3,2 miliona turystów, co czyni z niego drugą największą atrakcję Francji, po Paryżu. Zwiedzający mają okazję odkrywać bogatą historię tego miejsca, od jego legendarnego założenia przez jego bogatą historię, które wpłynęły na jego obecny wygląd i znaczenie kulturowe.
Mury obronne
Trasa jaką musimy pokonać aby dostać się na miejsce, nie jest trudna.
Zamek św.Michała znajduje się w północno-zachodniej Francji, w Departamencie Normandzkim. Wybierając się w podróż, masz kilka opcji do rozważenia.
Samochód
Najczęściej wybieranym środkiem transportu jest samochód. Jako przykładowe miejsce startu posłużyła Warszawa. Najszybsza i najkrótsza droga prowadzi przez Niemcy i Belgię. Jej długość wynosi około 1900 kilometrów, a czas jazdy szacuje się na około 20 godzin. Polecam zatankować samochód do pełna jak jeszcze będzie się w Polsce, bo w pozostałych państwach ceny paliwa są 1.2-1.5 raza wyższe. Ciekawymi miastami po drodze są: Berlin i Kolonia w Niemczech, Bruksela i Liège w Belgii oraz Le Mans i Paryż we Francji.
Samolot + pociąg
Alternatywnym rozwiązaniem jest łączona podróż samolotem i pociągiem. Niemal każde lotnisko w Polsce ma połączenie z Paryżem. Cena waha się w okolicy 200-400 złotych w jedną stronę, a czas podróży powinien wynieść około 2 godzin. Natomiast ze stolicy Francji możemy dostać się do Rennes pociągiem TGV i następnie autobusem bezpośrednio na miejsce. Przejazd powinien zająć około 3,5-4,5 godziny i kosztować mniej więcej 30 euro.
Wycieczka z Paryża
Popularnym manewrem jest dołączenie wycieczki do zamku z pobytem w stolicy Francji. Wiele biur podróży oferuje wycieczki do zamku ze zorganizowanym transportem i zakwaterowaniem.
Często można spotkać atrakcyjne zniżki i pakiety atrakcji. Cena waha się w okolicy 150-300 euro w zależności od wybranych opcji.
Droga do St. Michel
Każda pora roku ma własne za i przeciw. Dlatego też przeprowadziłem krótką analizę plusów i minusów wszystkich czterech części roku:
Wiosna
Zacznijmy od wiosny (marzec, kwiecień, maj). Temperatura jest wtedy komfortowa, chociaż nocami może być zimno. W dzień możemy spodziewać się około 12-17 stopni, natomiast w nocy około 5-9 stopni. Ruch turystyczny jest umiarkowany, a ceny są niższe, niż w szczycie sezonu.
Lato
Gdy nadejdzie lato (czerwiec, lipiec, sierpień), to możemy liczyć na najlepszą pogodę. Temperatura powietrza wynosi wtedy mniej więcej 20-23 stopni w dzień i 11-14 w nocy, ponadto częstotliwość opadów jest wtedy najniższa. Minusem jest jednak tłumy turystów oraz najwyższe ceny.
Jesień
Dlatego też warto zastanowić się nad jesiennymi odwiedzinami (wrzesień, październik, listopad). Temperatura wciąż jest przyjemna – wynosi 13-19 stopni w dzień i 7-11 w nocy, a ponadto natężenie ruchu turystycznego i ceny są niższe. Minusem jest jednak zwiększona ilość deszczowych dni.
Zima
Pozostała nam zima (grudzień, styczeń, luty). Jest wtedy zimno, choć nie tak jak w Polsce. Mianowicie temperatura wynosi około 8-11 stopni w dzień i 4-6 stopni w nocy. Musimy się też liczyć z największą ilością dni z opadami, przeważnie deszczu, śnieg jest tutaj rzadkością. Plusami są natomiast najniższe ceny i najmniejszy wymiar ruchu turystycznego ( z oczywistym wykluczeniem okresu Świąt Bożego Narodzenia).
Wybór terminu na wycieczkę jest sprawą mocno subiektywną. Każdy z nas ma różne preferencje i możliwości, do których dostosuje termin odwiedzin.
Widok na opactwo
Architektura
Zamek Saint-Michel w Normandii jest wymarzonym miejscem na spacerowanie. Jego uliczki pełne są urokliwych sklepików z pamiątkami, małych kawiarenek i malowniczych domów. Natomiast jego mury nie tylko obroniły go przed niebezpieczeństwami, ale również zapewniły niepowtarzalne widoki na otaczający obszar, w tym na pływy, które dramatycznie zmieniają krajobraz. Oczywiście możemy, a nawet polecam zwiedzić samo opactwo. Jest ono czynne od 9:30 do 18 i radzę zjawić się we wczesnych godzinach, unikniemy wtedy tłumów. Bilet kosztuje 9 euro (5.5 ulgowo).
Muzea
Ponadto na terenie zamku znajdują się interesujące muzea. Krążą po internecie różne opinie na ich temat, jednak osobiście uważam, że warto do nich zajrzeć.
Zacznijmy od Muzeum Historii Zamku. Zobaczysz tam ewolucję zamku od jego początków, aż do współczesności. Znajdujące się tutaj eksponaty rzucają światło na zmiany w architekturze i stylu życia okolicznych mieszkańców na przestrzeni wieków.
Mont-Saint-Michel , Zairon*
Wzbogaceniem podróży po historii zamku jest odwiedzenie Muzeum Architektury i Techniki. Poznasz tutaj, jak się zmieniały tajniki technologii budowlanych od średniowiecza, aż do współczesności.
Natomiast w Muzeum Sztuki i Rzemiosła możesz obejrzeć dzieła sztuki i rzemiosła lokalnych artystów, które prezentują nie tylko piękno, ale także bogactwo dziedzictwa artystycznego regionu.
Inne dobre miejsce do poznania regionalnej kultury, to Muzeum Archeologiczne. Znajdziesz tutaj fascynujące artefakty związane z historią Normandii, które stanowią fascynujący przegląd jak zmieniało się życie codzienne okolicy na przestrzeni wieków.
Pośród tych wszystkich interesujących miejsc do zobaczenia, nie zapominajmy, że to miejsce zawiera w sobie wartości religijne. Znajdujące się tutaj Muzeum Sztuki Sakralnej posiada imponującą kolekcję religijnych dzieł sztuki, rzeźb i malowideł, która oddaje duchowe dziedzictwo zamku i jego znaczenie w życiu społeczności.
Na koniec wędrówki polecam zajrzeć do Muzeum Botanicznego. Jest to idealne miejsce, aby odpocząć po dniu pełnym zwiedzania.
Koszt łączonego wstępu do wszystkich muzeów wynosi 18 euro dla dorosłych i 12 euro dla dzieci, natomiast godziny otwarcia, to 10-19. Wartości te mogą jednak ulegać zmianom.
Zamek podczas odpływu
Pływy morskie i dostęp do zamku
Jak już wcześniej wspomniałem, jedną z głównych atrakcji zamku są pływy morskie.
Zamek co paręnaście godzin zamienia się w wyspę, a potem odzyskuje kontakt z kontynentem. Dzieje się tak dlatego, iż zachodzą tutaj jedne z największych na świecie różnic w poziomie morza pomiędzy wysokim i niskim stanem wód, w sprzyjających warunkach wynoszące nawet 15 metrów!
Właśnie z tej przyczyny powstała grobla „La Passerelle” z niedawno dobudowanym mostem. Możemy tam podziwiać unikatową florę i faunę, a także doświadczyć zmieniającej się scenerii i zanurzyć się w atmosferze tego urokliwego regionu. Warto dostosować wizytę do poziomu morza, bo podczas szczytu przypływu nie ma dostępu do zamku. Warto mieć ze sobą kalendarz pływowy, dzięki niemu będziemy mogli idealnie dostosować swoją wizytę.
Spotkanie z gadami
Ciekawym pomysłem na wzbogacenie wycieczki jest odwiedzenie zoo Aligator Bay. Znajduje się ono parę kilometrów od zamku, w okolicy miejscowości La Caserne. Zoo specjalizuje się w prezentacji aligatorów, krokodyli oraz innych gatunków gadów. Oferuje fascynujące doświadczenie dla odwiedzających, umożliwiając bliskie spotkania z tymi egzotycznymi zwierzakami.
Aligator Bay stawia również na edukację, oferując interaktywne prezentacje oraz pokazy związane z życiem i zachowaniami tytularnych aligatorów. Wizyta w tym miejscu, to nie tylko okazja do podziwiania egzotycznych gatunków, ale także do zdobycia wiedzy na temat ochrony środowiska i działań na rzecz zachowania zagrożonych gatunków. To atrakcyjne miejsce dla wszystkich, którzy chcą spędzić czas w fascynującym otoczeniu przyrody. Chociaż jest to zupełna odskocznia od klimatu st. Michael, to myślę że warto odwiedzić to miejsce. Zoo jest z reguły czynne od 10 do 20, natomiast, wstęp kosztuje mniej więcej 10 euro, ale warto zaznaczyć, że ceny biletów oraz godziny otwarcia mogą się zmieniać, dlatego zaleca się sprawdzenie aktualnych informacji na oficjalnej stronie zoo. Warto wiedzieć, że dzieci i grupy zorganizowane mogą liczyć na atrakcyjne zniżki.
Kuchnia
Normandia słynie w szczególności z omletów. Najczęściej są podawane z krewetkami lub grzybami. Krewetki są często podawane same w sobie w wielu sposobach – grillowane, smażone, gotowane czy w panierce. A skoro już jesteśmy przy owocach morza, to warto spróbować dania Moules-frites, czyli małż z frytkami.
Inne popularne danie, to galette. Jest to rodzaj placka z gryczanej mąki podawany najczęściej z jajkiem i szynką lub serem i szpinakiem.
Natomiast na deser warto spróbować tartę tatin. Jest to tarta jabłkowa w odwróconym układzie, czyli jabłka na dole i ciasto na górze. Często jest podawana z lodami.
Nie zapominajmy, że jesteśmy we Francji, ojczyźnie czerwonego wina. W Normandii wino ma jednak konkurencję pod postacią cydru. Występują dwa główne rodzaje – doux(słodki) i brut(suchy).
Ponadto na przystawkę doskonale sprawdza się słynny ser camembert, pochodzący właśnie z Normandii. Posiada miękką, kremową strukturę i jest najczęściej podawany z bagietką lub grzankami.
Warto spróbować tych smakołyków w knajpkach i restauracjach położonych poza centrum, ceny mogą być o połowę niższe (około 10-20 euro).
Widok z góry
Noclegi
Na terenie zamku znajduje się parę hoteli. Ostrzegam tylko, że ceny noclegu są wysokie (od 120 euro za 2-gwiazdkowy do 500 euro w 5-gwiazdkowym luksusie). Na szczęście kilka kilometrów od zamku znajduje się miejscowość La Caserne. Warto się w niej zatrzymać, bo nie tylko będziesz niedaleko zamku, ale też znajduje się tutaj dużo hoteli w niższych cenach, a także wiele restauracji oraz dodatkowych atrakcji. Koszt noclegu waha się od kilkudziesięciu euro w najtańszych apartamentach, przez około 100 euro w standardowym 3 gwiazdkowym hotelu, do 200-300 euro w 5 gwiazdkowym hotelu z dodatkowymi atrakcjami.
Wyżywienie
Koszt obiadu w restauracji może być wysoki – około 30-40 euro na terenie st. Michael i mniej więcej 20-30 euro na terenie okolicznych miejscowości, takich jak na przykład wcześniej wspomniane La Caserne. W barach i pubach ceny również mogą być wysokie. Na przykład piwo kosztuje około 5-7 euro, natomiast kawa kosztuje mniej więcej 5 euro. Niektóre restauracje mogą mieć wyjątkowo wygórowane ceny, więc warto się na początek rozeznać się, które to dokładnie są.
Na szczęście możemy samemu robić zakupy i przyrządzać jedzenie, wychodzi to o wiele taniej.
Ceny w sklepach są około 1.5 raza wyższe niż w Polsce, a polecane są takie supermarkety jak Carrefour czy Intermarché.
Mont-Saint-Michel, Zairon**
Transport
Cena paliwa zarówno na miejscu, jak i w krajach przejezdnych jest wyższa o około 25 procent. Cena miejsca parkingowego przed zamkiem st. Michael wynosi około 5-20 euro. Ta rozpiętość zależy od pory sezonu, rodzaju transportu i czasu zajmowania stanowiska.
Ceny atrakcji
Opactwo jest otwarte do zwiedzania w godzinach 9.30-18.00, a wstęp kosztuje 9 euro w wersji normalnej i 5.5 w ulgowej. Z kolei osoby do 18 roku życia mają wstęp bezpłatny. Polecam dokupić usługę audioprzewodnika za 3 euro, możemy wtedy zwiedzać we własnym tempie.
Jak już wspomniałem, w zamku znajdują się muzea, które naprawdę warto odwiedzić. Są one czynne od 10 do 17, z ceną wstępu do każdego z nich po 9 euro. Na szczęście możemy kupić bilet łączony na wszystkie z nich, który kosztuje 18 euro.
Natomiast zoo Aligator Bay jest z reguły czynne od 10 do 19, a wstęp kosztuje 15 euro dla dorosłych i 10 dla dzieci.
Wartości te mogą się mocno wahać ze względu na sezon i natężenie ruchu turystycznego.
Opactwo podczas odpływu
Na zakończenie umieściłem tutaj krótki wyciąg z artykułu oraz garść porad, które pomogą Wam jak najlepiej spędzić czas w St. Michael Castle.
Parking znajduje się niecałe 3 kilometry od zamku, ale bez obaw – zapewniony jest transport na miejsce za pomocą busów i dorożek konnych. Cena miejsca parkingowego wynosi około 5-20 euro. Takie duże wahania wynikają z pory sezonu, rodzaju pojazdu i czasu zajmowania stanowiska. Natomiast przewóz do zamku kosztuje kilka euro. Oczywiście możemy też przejść się na piechotę, zajmuje to około 40-50 minut.
Warto zwiedzać zamek na tygodniu, ruch jest wtedy dużo niższy, ponadto ceny są niższe.
Najlepszym czasem na luźne wędrówki jest rano (przed godziną 10) lub wieczór (po godzinie 20). Uliczki wtedy są niemal puste i możemy nacieszyć się zamkiem w ciszy i spokoju. Odradzam natomiast godziny 12-17. Ruch turystyczny jest wtedy największy.
Kasy przestają sprzedawać bilety na godzinę przed zakończeniem zwiedzania. Lepiej pojawić się na miejscu trochę wcześniej, albo kupić bilet drogą elektroniczną przez internet.
Opactwo z daleka
Innym powodem do elektronicznego zakupu biletów są częste tłumy przy kasach. W godzinach szczytu trzeba czekać nawet około godziny, więc fajnie jakbyśmy sobie oszczędzili tej wątpliwej przyjemności.
Nieodłącznym symbolem zamku jest to, że co paręnaście godzin zamienia się w wyspę. Dzieje się tak dlatego, iż zachodzą tutaj jedne z największych na świecie różnic w poziomie morza pomiędzy przypływem i odpływem, w sprzyjających warunkach wynoszące nawet kilkanaście metrów! Z tego tytułu warto jest mieć ze sobą kalendarz pływowy. Zarówno niski jak i wysoki stan morza występuje z reguły 2 razy do dnia. Warto zatrzymać się i zobaczyć jak zamek zamienia się w wyspę lub odzyskuje kontakt z głównym lądem.
W dużych skupiskach ludzi należy uważać na kieszonkowców. Najlepiej nie trzymać luźno rzeczy, oraz unikać dużych skupisk ludzi.
Warto się rozeznać, które restauracje są najtańsze i które mają ceny” wzięte z kosmosu”. Różnice są naprawdę duże, przykładowo za taki sam omlet możemy zapłacić 10, albo 30 euro. Polecam miejsca oddalone od głównych atrakcji, położone na uboczu. Poza finansami oszczędzamy też dużo na czekaniu.
Dobrym manewrem jest zamawianie noclegów z dużym wyprzedzeniem czasowym. Możemy wtedy liczyć na kilkunastoprocentowe rabaty.
Innym dobrym rozwiązaniem jest zakup całej wycieczki przez któreś z licznych biur podróży. Ponadto wiele osób łączy wyjazd do zamku z pobytem w Paryżu, stąd też mnóstwo organizatorów wycieczek oferuje takie rozwiązanie.
*Zairon, CC BY-SA 4.0 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0, via Wikimedia Commons
**Zairon, CC BY-SA 4.0 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0, via Wikimedia Commons
Jeżeli treści na blogu wprowadzają Cię w dobry nastrój, odpocznij i ciesz się podróżą przy filiżance dobrej kawy. Mnie też możesz postawić kawę. Dziękuję za wsparcie 🙂
Bardzo fajny wpis,