Korona Ziemi – wyzwanie dla alpinistów i podróżników
Korona gór Ziemi to określenie używane przez alpinistów i podróżników, którzy chcą zdobyć najwyższe szczyty każdego z siedmiu kontynentów. Jest to niezwykle trudne i prestiżowe osiągnięcie, które wymaga nie tylko wysokiej sprawności fizycznej i umiejętności wspinaczkowych, ale także determinacji, odwagi i poświęcenia. Dotychczas udało się to zrobić ponad 500 osobom na świecie, w tym 26 Polakom. Oznacza to, że Polacy mają na koncie około 5% zdobyć, mimo iż stanowią mniej niż 0,5% światowej ludności. Jest to naprawdę imponujący wynik.
Należy wiedzieć to, że nie ma jednej, powszechnie uznanej listy szczytów, na które musimy wejść, aby uzyskać tytuł zdobywcy Korony Ziemi. W zależności od kryteriów geograficznych, historycznych i politycznych, można wyróżnić kilka wersji Korony, które różnią się szczególnie pod względem wyboru najwyższego szczytu Europy i Australii (lub Australii i Oceanii). W tym artykule przedstawimy najpopularniejsze wersje, ich twórców i zdobywców, a także ciekawostki dotyczące poszczególnych szczytów.
Mount Everest
Wersja Richarda Bassa
Pomysłodawcą Korony gór Ziemi jest Richard Bass, amerykański biznesmen i miłośnik gór, który w 1985 roku jako pierwszy zdobył najwyższe szczyty siedmiu kontynentów według własnej listy. Są to:
- Azja: Mount Everest (8848 m n.p.m.)
- Ameryka Południowa: Aconcagua (6961 m n.p.m.)
- Ameryka Północna: Denali (McKinley) (6190 m n.p.m.)
- Afryka: Kilimandżaro (5895 m n.p.m.)
- Europa: Elbrus (5642 m n.p.m.)
- Australia: Góra Kościuszki (2230 m n.p.m.)
- Antarktyda: Masyw Vinsona (4892 m n.p.m.)
Bass wybrał Elbrus jako najwyższy szczyt Europy, ponieważ leży on na Kaukazie, który uznawał za granicę między Europą a Azją. Wybrał także Górę Kościuszki jako najwyższy szczyt Australii, ponieważ nie uwzględniał wysp Oceanii w swojej definicji kontynentu. Bass opisał swoje przygody w książce “Seven Summits” (1988), która stała się inspiracją dla wielu innych alpinistów.
Kilimandżaro
Korona gór Ziemi według Reinholda Messnera
Reinhold Messner, słynny włoski alpinista i podróżnik, zaproponował inną wersję Korony gór Ziemi, która uwzględniała Australię i Oceanię jako jeden kontynent. Zmienił więc Górę Kościuszki na Puncak Jaya (4884 m n.p.m.), najwyższy szczyt Nowej Gwinei i całej Oceanii. Pozostałe szczyty pozostały takie same jak w wersji Bassa. Messner uznał, że Puncak Jaya jest bardziej reprezentatywnym i wymagającym szczytem niż Góra Kościuszki, która jest niska i łatwa do zdobycia. Messner zdobył Koronę według swojej listy w 1986 roku, jako drugi po Pat Morrow, kanadyjskim alpiniście i fotografie.
Niektórzy alpiniści i geografowie kwestionują wybór Elbrusa jako najwyższego szczytu Europy, ponieważ leży on na Kaukazie Południowym, który według niektórych kryteriów należy do Azji. Zamiast tego proponują Mont Blanc (4810 m n.p.m.), najwyższy szczyt Alp i Francji, jako najwyższy szczyt Europy. Mont Blanc leży na granicy między Francją a Włochami i jest uznawany za symbol europejskiego alpinizmu. Jednak wersja Korony z Mont Blanc zamiast Elbrusa nie jest popularna ani akceptowana w środowisku wspinaczkowym.
Elbrus
Alpiniści, którzy chcą być pewni, że zdobyli Koronę gór Ziemi, decydują się na zdobycie wszystkich dziewięciu szczytów, które są wymieniane w różnych wersjach Korony. Są to:
- Azja: Mount Everest (8848 m n.p.m.)
- Ameryka Południowa: Aconcagua (6961 m n.p.m.)
- Ameryka Północna: Denali (McKinley) (6190 m n.p.m.)
- Afryka: Kilimandżaro (5895 m n.p.m.)
- Europa: Elbrus (5642 m n.p.m.) i Mont Blanc (4810 m n.p.m.)
- Australia i Oceania: Puncak Jaya (4884 m n.p.m.) i Góra Kościuszki (2230 m n.p.m.)
- Antarktyda: Masyw Vinsona (4892 m n.p.m.)
Zdobywanie wszystkich dziewięciu szczytów jest jeszcze trudniejsze i kosztowniejsze niż zdobywanie siedmiu, ale daje większą satysfakcję i pewność, że nie pominięto żadnego kontynentu. Pierwszym człowiekiem, który osiągnął wszystkie dziewięć szczytów, był Gerry Roach, amerykański alpinista i pisarz, który dokonał tego w 1987 roku.
Mount Mckinley
Ciekawostki o poszczególnych szczytach Korony Ziemi
Każdy z szczytów wchodzących w skład Korony gór Ziemi ma swoją historię, charakterystykę i ciekawostki. Oto kilka z nich:
Mount Everest to najwyższy szczyt na Ziemi i największe wyzwanie dla alpinistów. Znajduje się w Himalajach, na granicy między Chinami a Nepalem. Pierwszymi ludźmi, którzy zdobyli tą górę, byli Edmund Hillary z Nowej Zelandii i Tenzing Norgay z Nepalu, którzy osiągnęli szczyt 29 maja 1953 roku. Od tego czasu ponad 6000 osób stanęło na wierzchołku Everestu, a ponad 300 zginęło w trakcie próby lub zejścia. Najmłodszym zdobywcą jest Jordan Romero z USA, który miał 13 lat, gdy zdobył szczyt w 2010 roku. Najstarszym zdobywcą jest natomiast Yuichiro Miura z Japonii, który miał 80 lat, gdy zdobył szczyt w 2013 roku. Najwięcej razy tą górę zdobył Kami Rita Sherpa z Nepalu, który dokonał tego 24 razy, ostatnio w 2019 roku.
Aconcagua to najwyższy szczyt Ameryki Południowej i również najwyższy poza Himalajami i Karakorum w Azji. Znajduje się w Andach, w Argentynie, niedaleko granicy z Chile. Pierwszym człowiekiem, który ją zdobył , był Matthias Zurbriggen ze Szwajcarii, który osiągnął szczyt 14 stycznia 1897 roku. Są jednak spekulacje, czy rdzenni mieszkańcy nie docierali na sam szczyt już wcześniej. Aconcagua pomimo swojej wysokości jest uważana za stosunkowo łatwą do zdobycia, ponieważ nie wymaga specjalistycznego sprzętu do wspinaczki (chociaż jest on wielce zalecany). Ironicznie jest to drugi najwyższy szczyt Korony po wcześniej wspomnianym Mount Evereście.
Denali to najwyższy szczyt Ameryki Północnej i trzeci najwyższy wśród Korony gór Ziemi. Znajduje się w stanie Alaska, w USA, w paśmie Gór Alaska. Pierwszymi ludźmi, którzy zdobyli tą górę, byli Hudson Stuck, Harry Karstens, Walter Harper i Robert Tatum, którzy osiągnęli jej wierzchołek 7 czerwca 1913 roku.Jest on bardzo trudny do zdobycia, ponieważ ma surowy klimat, niskie ciśnienie atmosferyczne, a jego budowa sprawia wysokie zagrożenie lawinowe. Nazwa Denali pochodzi z języka rdzennych mieszkańców Alaski i oznacza “Wielka Góra”. Natomiast Nazwa McKinley została nadana górze na cześć prezydenta USA Williama McKinleya, który został zamordowany w 1901 roku. W 2015 roku oficjalnie przywrócono nazwę Denali, która jest bardziej szanowana przez lokalną społeczność.
Kilimandżaro to najwyższy góra Afryki i zarazem najwyższa wolno stojąca na świecie. Znajduje się w Tanzanii, w Afryce Wschodniej. Składa się ona z trzech wulkanów: Kibo, Mawenzi i Shira. Pierwszymi ludźmi, którzy zdobyli tą górę, byli Hans Meyer z Niemiec i Ludwig Purtscheller z Austrii, którzy osiągnęli szczyt Kibo, zwany często Uhuru Peak. Stało się to 6 października 1889 roku. Tutaj również są spekulacje, czy lokalni ludzie (Masajowie) nie osiągali tej góry wcześniej. Jest to popularny cel turystyczny, ponieważ nie wymaga specjalnych umiejętności wspinaczkowych, a jedynie dobrej kondycji i aklimatyzacji. Mimo wszystko trzeba zachować respekt do tej góry, w końcu to prawie 6 kilometrów. Wiele osób musiało zrezygnować tuż przed osiągnięciem samego szczytu, głównie z powodu choroby wysokogórskiej. Nazwa Kilimandżaro pochodzi prawdopodobnie z języka suahili i oznacza “Góra Światła” lub “Biała Góra”.
Elbrus to najwyższy szczyt Europy według wersji Bassa i Messnera. Znajduje się w Rosji, na Kaukazie Północnym, i jest uważany za wygasły wulkan. Pierwszym człowiekiem, który zdobył Elbrus, był Killian Jornet z Hiszpanii, który osiągnął szczyt 22 lipca 2017 roku. Elbrus jest stosunkowo łatwy do zdobycia, ponieważ można dojechać w jego zasięg kolejką linową i skorzystać z pomocy przewodników i nosicieli. Nazwa Elbrus pochodzi z perskiego i oznacza “Góra Tysiąca Szczytów”.
Mont Blanc to najwyższy szczyt Europy według wersji alternatywnej. Znajduje się we Francji, w Alpach Zachodnich, i jest częścią granicy z Włochami. Pierwszymi ludźmi, którzy go zdobyli, byli Jacques Balmat i Michel Paccard z Francji, którzy osiągnęli szczyt 8 sierpnia 1786 roku. Mimo iż niższy, jest trudniejszy do zdobycia od wcześniej wspomnianego Elbrusa, ponieważ wymaga dużej sprawności, doświadczenia i sprzętu wspinaczkowego. Nazwa Mont Blanc oznacza “Biała Góra” i odnosi się do wiecznego śniegu i lodu, który pokrywa jej wierzchołek.
Puncak Jaya to najwyższy szczyt Australii i Oceanii według wersji Messnera. Znajduje się w Indonezji, na wyspie Nowa Gwinea, w paśmie Gór Śnieżnych. Pierwszym człowiekiem, który go zdobył, był Heinrich Harrer z Austrii, który osiągnął szczyt 5 maja 1962 roku. Puncak Jaya jest bardzo trudny do zdobycia, ponieważ leży w odległym i niebezpiecznym regionie, gdzie panuje wysoka wilgotność, malaria i konflikty zbrojne, a także jego ukształtowanie zmusza do ciężkiej wspinaczki. Nazwa Puncak Jaya oznacza “Szczyt Zwycięstwa” i została nadana górze przez prezydenta Indonezji Sukarno w 1963 roku. Wcześniej góra była znana jako Carstensz Pyramid, na cześć holenderskiego odkrywcy Jana Carstensza, który jako pierwszy zauważył jej śnieżny szczyt w 1623 roku.
Góra Kościuszki to najwyższy szczyt Australii według wersji Bassa. Znajduje się on zaskakująco w Australii, w stanie Nowa Południowa Walia, w paśmie Gór Śnieżnych. Pierwszym człowiekiem, który zdobył Górę Kościuszki, był Paweł Edmund Strzelecki z Polski, który osiągnął jej szczyt w 1840 roku. Góra ta jest zdecydowanie najłatwiejsza do zdobycia z Korony Ziemi, ponieważ można do niej dojechać samochodem i przejść się pieszo po wyznaczonej ścieżce. Nazwa została nadana górze przez Strzeleckiego na cześć polskiego bohatera narodowego i generała Tadeusza Kościuszki, który walczył za wolność Polski i Stanów Zjednoczonych.
Masyw Vinsona to najwyższy szczyt Antarktydy i najzimniejszy szczyt Korony gór Ziemi. Znajduje się na Ziemi Ellswortha, w Górach Ellswortha. Pierwszymi ludźmi, którzy zdobyli tą górę, byli Nicholas Clinch, John Evans, Charles Hollister, Eiichi Fukushima, Barry Corbet, William Long i Peter Schoening z USA, którzy osiągnęli szczyt 18 grudnia 1966 roku. Masyw Vinsona jest bardzo trudny do zdobycia, ponieważ wymaga specjalnej logistyki, sprzętu i odzieży, a także zniesienia ekstremalnie niskich temperatur, silnych wiatrów i długiej nocy polarnej (jeśli chcemy zdobyć go zimą). Ponadto obecność na Antarktydzie czyni górę zdecydowanie najmniej dostępną. Nazwa została nadana na cześć Carla Vinsona, amerykańskiego polityka i zwolennika badań Antarktydy.
Korona gór Ziemi to niezwykłe osiągnięcie, które świadczy o pasji, odwadze i determinacji ludzi, którzy chcą poznać i podziwiać piękno naszej planety. Każdy z tych szczytów ma swoją historię, charakterystykę i ciekawostki, które warto poznać i docenić. Zdobycie Korony gór Ziemi to nie tylko sportowa rywalizacja, ale także podróż edukacyjna i kulturowa, która poszerza horyzonty i inspiruje do dalszych wyzwań. W następnym artykule mogę napisać o innych miejscach na Ziemi, których osiągnięcie, to prestiżowy wyczyn.
Dajcie znać w komentarzach!
Jeżeli treści na blogu wprowadzają Cię w dobry nastrój, odpocznij i ciesz się podróżą przy filiżance dobrej kawy. Mnie też możesz postawić kawę. Dziękuję za wsparcie 🙂
