Lizbona – Miasto Odkrywców i muzyki fado

Zamek św. Jerzego (Castelo de São Jorge) 

Położony na najwyższym z siedmiu wzgórz, zamek stanowi doskonały punkt wyjściowy do poznawania historii i kultury stolicy Portugalii.

Historia zamku sięga czasów starożytnych, kiedy to w tym miejscu znajdowała się twierdza rzymska. Przez wieki zamek pełnił różne funkcje – od siedziby królewskiej po strategiczną fortecę wojskową. W średniowieczu został rozbudowany przez Maurów, którzy uczynili z niego jedną z najważniejszych warowni na Półwyspie Iberyjskim. W 1147 roku, podczas rekonkwisty, zamek został zdobyty przez pierwszego króla Portugalii, Alfonsa I Zdobywcę.

Dziś Castelo de São Jorge to miejsce, które łączy w sobie bogatą historię z fascynującą architekturą. Spacerując po zamkowych murach, można podziwiać doskonale zachowane baszty, wieże i bramy, które przypominają o dawnych czasach. Jednym z najbardziej znanych elementów zamku jest Torre de Ulisses, w której znajduje się Camera Obscura – urządzenie optyczne, które umożliwia oglądanie panoramy miasta w czasie rzeczywistym.

Wewnątrz zamku znajduje się muzeum, gdzie można zobaczyć liczne eksponaty archeologiczne odkryte podczas wykopalisk prowadzonych na terenie fortecy. Znajdują się tam również wystawy czasowe poświęcone różnym aspektom historii Lizbony i samego zamku. Jednym z ciekawszych miejsc jest dawna cysterna, która kiedyś zaopatrywała zamek w wodę.

Zamek św. Jerzego to także oaza spokoju i zieleni w sercu miasta. W rozległych ogrodach zamkowych można znaleźć liczne miejsca do wypoczynku, skąd roztacza się przepiękny widok na Lizbonę. To idealne miejsce na piknik lub spokojny spacer wśród drzew i krzewów.

Jednym z najbardziej magicznych momentów, jakie można przeżyć na zamku, jest zachód słońca. Widok z murów zamkowych na pomarańczowe dachy Alfamy, rozświetlone promieniami zachodzącego słońca, jest niezapomniany. Warto również odwiedzić zamek wieczorem, kiedy jest oświetlony i zyskuje zupełnie nowy, tajemniczy charakter.

Dla miłośników historii, architektury i pięknych widoków, zamek św. Jerzego to miejsce, które koniecznie trzeba odwiedzić podczas pobytu w Lizbonie. To nie tylko zabytek, ale także miejsce pełne życia, gdzie przeszłość spotyka się z teraźniejszością, oferując wyjątkowe doświadczenia dla każdego turysty.

Zamek św. Jerzego późnym wieczorem

Wieża Belem (Torre de Belém) 

Usytuowana na brzegu rzeki Tag, wieża była niegdyś częścią systemu obronnego, chroniącego wejście do portu w Lizbonie. Dziś przyciąga turystów swoją wyjątkową architekturą i fascynującą historią. Dzisiaj symbolizuje złoty wiek odkryć geograficznych dokonanych przez Portugalię.

Wieża Belem została zbudowana na początku XVI wieku za panowania króla Manuela I. Jej budowę ukończono w 1521 roku. Projekt wieży opracował Francisco de Arruda, który wplótł w jej architekturę elementy stylu manuelińskiego – unikalnej mieszanki gotyku z wpływami morskimi. Charakterystyczne są tu bogato zdobione balkony, krzyże zakonu Chrystusa oraz symbole marynistyczne, takie jak liny i ananasy.

Wieża Belem przez wieki pełniła wiele funkcji. Początkowo była strażnicą, kontrolującą ruch na rzece Tag i chroniącą Lizbonę przed ewentualnymi atakami. Później służyła jako latarnia morska, a nawet więzienie. Jej strategiczne położenie i solidna konstrukcja uczyniły ją ważnym punktem obronnym, który przetrwał liczne burze dziejowe.

Zwiedzanie zaczynamy od dolnych poziomów, gdzie znajdują się dawne pomieszczenia wojskowe i magazyny. Wąskie, kamienne korytarze prowadzą do małych cel i schowków, które przypominają o mrocznej przeszłości tego miejsca. Kolejnym interesującym punktem jest sala audiencji, gdzie kapitanowie statków spotykali się z władzami portowymi.

Na wyższych piętrach wieży znajduje się taras widokowy, skąd roztacza się wspaniały widok na rzekę Tag i most 25 Kwietnia. To doskonałe miejsce na chwilę refleksji i podziwiania pięknych krajobrazów. Warto również zwrócić uwagę na detale architektoniczne, takie jak bogato zdobione filary i kamienne balustrady.

Wieża Belem jest pełna symboliki. Znajdują się tu liczne płaskorzeźby i inskrypcje, które przypominają o morskich wyprawach Portugalczyków. Na szczególną uwagę zasługuje figura Nosorożca – rzeźba przedstawiająca pierwszego nosorożca, jaki został sprowadzony do Europy przez portugalskich żeglarzy. 

Otoczenie wieży również jest warte uwagi. W pobliżu znajduje się klasztor Hieronimitów, Padrão dos Descobrimentos – monumentalny pomnik odkrywców, a także piękny park, idealny na relaksujący spacer. To okolica, która tętni historią i oferuje wiele atrakcji turystycznych w zasięgu krótkiego spaceru.

Wieża Belém

Pałac Belém 

Położony nad brzegiem rzeki Tag, niedaleko wieży Belém, pałac jest rezydencją prezydenta Portugalii i jednym z najważniejszych symboli portugalskiego państwa. Jego historia sięga XVII wieku, kiedy to został zbudowany przez króla Jana V jako letnia rezydencja królewska. Pałac przez wieki służył jako miejsce wypoczynku dla portugalskiej rodziny królewskiej, a także jako siedziba przedstawicieli innych krajów podczas wizyt dyplomatycznych. W 1910 roku, po obaleniu monarchii, pałac stał się oficjalną rezydencją prezydenta Portugalii, co trwa do dzisiaj.

Architektura Pałacu Belém jest idealnym przykładem stylu barokowego. Wejście do środka prowadzi przez wspaniałą bramę, strzeżoną przez Gwardię Prezydencką, co dodaje temu miejscu jeszcze więcej majestatu. Polecam także zwrócić uwagę na pięknie zdobione okna i balkony, które nadają pałacowi lekkości i harmonii.

Wewnątrz zastaniemy luksusowe sale i pomieszczenia pełne antycznych mebli, obrazów i rzeźb. Każde pomieszczenie ma swój unikalny charakter. Polecam w szczególności zobaczyć Salę Wielką i Salę Tronową, obydwie zachwycają bogactwem dekoracji i artystycznym kunsztem.

Innym przepięknym elementem Pałacu Belém są jego ogrody. Rozległe tereny zielone, pełne egzotycznych roślin, fontann i rzeźb, stanowią idealne miejsce na spacer i chwilę relaksu. Ogrody pałacowe są starannie utrzymane, a każda ścieżka prowadzi do nowych, malowniczych zakątków. Szczególnie urokliwe są ogrody różane, które wiosną i latem zachwycają feerią barw i zapachów.

Pałac Belém jest również siedzibą Muzeum Prezydenckiej Republiki, które oferuje fascynujący wgląd w historię portugalskiej prezydentury. Znajdziemy tam kolekcję przedmiotów związanych z prezydentami Portugalii, od pamiątek i fotografii, po oficjalne dokumenty i dary od zagranicznych dygnitarzy.

Bardzo uroczystym wydarzeniem jest ceremonia przekazania władzy prezydenckiej. Chwila ta jest pełna symboliki i tradycji, przyciągając uwagę zarówno mieszkańców Lizbony, jak i turystów. Uroczystości odbywają się na dziedzińcu pałacu, w obecności Gwardii Prezydenckiej, dyplomatów oraz przedstawicieli rządu. To niezapomniane widowisko, które pozwala poczuć ducha portugalskiej demokracji.

Pałac Belém nie jest bezpośrednio otwarty dla zwiedzających na co dzień, ale istnieje możliwość zarezerwowania specjalnych wycieczek z przewodnikiem, które pozwalają na zwiedzenie wybranych części kompleksu oraz ogrodów. Polecam wybrać się na jedną z takich wycieczek. Przewodnicy, z pasją opowiadają o dziejach pałacu i jego mieszkańcach.

Pałac Belém widziany z ogrodów

Klasztor Hieronimitów (Mosteiro dos Jerónimos) 

Położony w dzielnicy Belém, klasztor jest nie tylko miejscem o głębokim znaczeniu religijnym, ale również arcydziełem architektury manuelińskiej, unikalnego stylu łączącego gotyk z wpływami renesansu i motywami morskimi.

Budowa klasztoru rozpoczęła się w 1501 roku z polecenia króla Manuela I, który chciał uczcić odkrycie drogi morskiej do Indii przez Vasco da Gamę. Projekt klasztoru opracował architekt Diogo de Boitaca, a jego następcy, m.in. João de Castilho, rozszerzyli i udoskonalili pierwotne plany. Budowa trwała 100 lat, a jej zakończenie w 1601 roku stanowiło ukoronowanie epoki wielkich odkryć geograficznych Portugalii.

Klasztor Hieronimitów wyróżnia się przede wszystkim swoim rozmiarem i niezwykłą finezją architektoniczną. Fasada budynku, z bogato zdobionymi portalami i oknami, jest doskonałym przykładem stylu manuelińskiego. Wchodząc do środka, można podziwiać wysokie, sklepione sufity, które zdają się unosić w powietrzu dzięki misternym detalom architektonicznym. Każdy element, od kolumn po zdobienia na suficie, świadczy o niezwykłym kunszcie rzemieślników tamtej epoki.

Centralnym punktem klasztoru jest kościół Santa Maria de Belém, który zachwyca swoją przestronnością i harmonią. Wnętrze kościoła, z wysokimi nawami i subtelnie zdobionymi ołtarzami, tworzy atmosferę spokoju i refleksji. Szczególnie warte uwagi są grobowce króla Manuela I i Vasco da Gamy, które znajdują się wewnątrz kościoła. Te mauzolea są nie tylko miejscem spoczynku ważnych postaci historycznych, ale również arcydziełami rzeźby manuelińskiej.

Klasztor Hieronimitów posiada także wspaniały dziedziniec, otoczony eleganckimi krużgankami. Spacerując po tym uroczym miejscu, można poczuć spokój i kontemplację, które były nieodłącznym elementem życia mnichów. Krużganki, z ich pięknie zdobionymi filarami i arkadami, stanowią doskonałe tło do chwil refleksji i odpoczynku od zgiełku miasta.

Krużganki w Klasztorze Hieronimitów

Muzeum Narodowe Archeologii 

W klasztorze mieści się również Muzeum Narodowe Archeologii oraz Muzeum Morskie, które oferują bogate zbiory artefaktów, dokumentujących długą i fascynującą historię Portugalii. 

Zacznijmy od Muzeum Narodowego Archeologii. Zostało ono założone w 1893 roku, a dzisiaj jego zbiory obejmują tysiące artefaktów. Po wejściu do środka, natychmiast uwagę zwraca imponująca kolekcja rzymskich mozaik, rzeźb i inskrypcji. Każdy z tych artefaktów daje wgląd w życie codzienne, religię i kulturę starożytnych Rzymian, którzy kiedyś zamieszkiwali te tereny. Przechodząc przez różne sale, obejrzymy eksponaty z epoki brązu i żelaza, w tym narzędzia, broń i biżuterię, które pokazują rozwój technologii i społeczeństwa na przestrzeni wieków.

Spośród zbiorów muzeum wyróżnia się kolekcja mumii egipskich i artefaktów związanych z kulturą starożytnego Egiptu. Mumia kobiety, znana jako Mumia z Teb, jest jednym z najważniejszych eksponatów, a jej precyzyjnie zdobiona trumna przyciąga wzrok każdego odwiedzającego. Obok mumii znajdują się także sarkofagi, posągi bogów oraz liczne przedmioty codziennego użytku.

Muzeum Narodowe Archeologii posiada również bogatą kolekcję artefaktów z epoki średniowiecza, które ukazują wpływy arabskie i chrześcijańskie na Półwyspie Iberyjskim. Znajdują się tu pięknie zdobione krzyże, rzeźby religijne, a także ceramika i tekstylia, które ukazują kunszt dawnych rzemieślników. Każdy z tych przedmiotów opowiada swoją własną historię, tworząc mozaikę wydarzeń i ludzi, którzy kształtowali historię Portugalii.

Przewodnicy i opisy w muzeum dostarczają cennych informacji o tym, jak poszczególne artefakty zostały odkryte i co mówią nam o dawnych kulturach. 

Muzeum Morskie (Museu de Marinha).

Tuż obok Muzeum Narodowego Archeologii, znajduje się Muzeum Morskie (Museu de Marinha). To miejsce poświęcone jest bogatej morskiej historii Portugalii, która przez wieki była jednym z najpotężniejszych mocarstw morskich na świecie.

Zwiedzanie Muzeum Morskiego rozpoczyna się od niesamowitej kolekcji modeli statków, które ilustrują rozwój portugalskiej floty od czasów średniowiecza do współczesności. Zobaczymy jak zmieniały się techniki budowy statków i jak wyglądały różne typy jednostek pływających, od karawel i galeonów, po nowoczesne okręty wojenne.

Innym ważnym eksponatem w muzeum jest słynny globus Mappemonde, stworzony przez kartografa Nicolasa Vallard w XVI wieku. Globus ten, bogato zdobiony i niezwykle szczegółowy, ukazuje świat taki, jakim widzieli go portugalscy żeglarze w czasach wielkich odkryć geograficznych.

Zobaczymy tutaj również liczne artefakty związane z życiem na morzu, takie jak przyrządy nawigacyjne, mapy, instrumenty astronomiczne oraz osobiste przedmioty żeglarzy. Każdy z tych przedmiotów opowiada historię nie tylko o technicznych aspektach żeglugi, ale także o codziennym życiu i wyzwaniach, z jakimi musieli się mierzyć odkrywcy.

Szczególnie interesującą częścią muzeum jest sekcja poświęcona odkrywcom takim jak Vasco da Gama i Ferdynand Magellan. Przedstawione są tutaj liczne dokumenty, listy i mapy, które pokazują trasy ich podróży i odkrycia, jakich dokonali. Dzięki tym eksponatom można lepiej zrozumieć, jak wielkie było znaczenie Portugalii w epoce wielkich odkryć geograficznych i jak wpłynęły one na kształtowanie współczesnego świata.

Dla dzieci i młodzieży muzeum oferuje interaktywne wystawy, które pozwalają na aktywne poznawanie historii morskiej. Symulatory żeglugi, rekonstrukcje statków i multimedialne prezentacje sprawiają, że nauka staje się przyjemnością. To doskonała okazja, aby zainspirować młode pokolenie do zgłębiania tajemnic morza i odkrywania bogatej historii swojego kraju.

Odwiedzając Muzeum Morskie, warto również zwrócić uwagę na jego unikalne otoczenie. Położone w jednym z najpiękniejszych budynków w Lizbonie, muzeum oferuje wspaniałe widoki na rzekę Tag i most Ponte 25 de Abril. Po zwiedzaniu można zrelaksować się w pobliskim parku lub odwiedzić inne atrakcje dzielnicy Belém, takie jak Wieża Belém, Pomnik Odkrywców czy słynna cukiernia Pastéis de Belém.

Plac Comércio (Praça do Comércio)

Ten ogromny plac nad brzegiem rzeki Tag jest centralnym punktem miasta mającym długą i burzliwą historię. Na jego obszarze znajdował się dawniej Pałac Królewski Ribeira, który przez wieki był rezydencją portugalskich monarchów. Niestety, wielkie trzęsienie ziemi w 1755 roku, które zniszczyło dużą część Lizbony, spowodowało całkowite zniszczenie pałacu. Po katastrofie, król Józef I i jego premier, markiz de Pombal, podjęli decyzję o odbudowie miasta. To właśnie wtedy narodziła się nowoczesna Praça do Comércio.

Obecny wygląd placu to wynik przemyślanego planowania i rekonstrukcji z XVIII wieku. Kwadratowy plac otoczony jest z trzech stron eleganckimi, symetrycznymi budynkami w stylu pombalińskim. Centralnym punktem Praça do Comércio jest pomnik króla Józefa I siedzącego na koniu, który symbolicznie depcze węże – symbole chaosu i zniszczenia. Pomnik ten stanowi hołd dla króla, który przewodził odbudowie miasta po trzęsieniu ziemi.

Innym ważnym miejscem na placu jest Arco da Rua Augusta, duży łuk triumfalny prowadzący do głównej ulicy handlowej Lizbony, Rua Augusta. Łuk ten jest bogato zdobiony rzeźbami przedstawiającymi ważne postacie z historii Portugalii, takie jak Vasco da Gama, Nuno Álvares Pereira i markiz de Pombal. 

W ciągu dnia i wieczorem liczne kawiarnie i restauracje znajdujące się wokół placu oferują możliwość relaksu przy filiżance kawy lub smacznym posiłku, jednocześnie ciesząc się panoramą Lizbony. Co więcej Praça do Comércio jest miejscem wielu wydarzeń. Na przykład, podczas Festiwalu Świętego Antoniego w czerwcu, plac zamienia się w tętniącą życiem scenę, gdzie odbywają się koncerty, tańce i pokazy fajerwerków.

Praça do Comércio i Arco da Rua Augusta po lewej stronie

Katedra Sé, 

Zbudowana w XII wieku, katedra Sé jest jednym z najstarszych kościołów w Lizbonie. Jej budowę rozpoczęto w 1147 roku, zaraz po zdobyciu miasta przez pierwszego króla Portugalii, Alfonsa I Zdobywcę, po zwycięstwie nad Maurami. W miejscu, gdzie dziś stoi katedra, wcześniej znajdował się meczet, co dodaje temu miejscu dodatkowego, triumfalnego wymiaru historycznego.

Architektura katedry stanowi mieszankę różnych stylów, co jest wynikiem licznych przebudów i renowacji, jakim była poddawana przez stulecia. Główna bryła katedry utrzymana jest w stylu romańskim, co widać szczególnie w jej masywnej fasadzie z dwoma wieżami i okazałą rozetą. Wnętrze katedry, z wysokimi, surowymi nawami, tworzy atmosferę majestatycznego spokoju i podniosłości.

Obowiązkowym punktem zwiedzania katedry Sé jest wizyta w jej skarbcu. Znajdują się tam liczne relikwie, zdobione szaty liturgiczne oraz unikalne przedmioty sakralne, które przetrwały wieki. Skarbiec jest świadectwem religijnego i artystycznego dziedzictwa Lizbony.

Katedra Sé też zawiera w sobie gotyckie krużganki, zbudowane w XIV wieku. Spacerując po nich, zobaczymy piękne arkady i delikatnie rzeźbione kolumny, które tworzą atmosferę kontemplacji i refleksji. W krużgankach znajduje się również niewielkie muzeum archeologiczne, które prezentuje znaleziska z wykopalisk prowadzonych na terenie katedry, w tym starożytne rzymskie i mauretańskie artefakty.

Katedra Sé była wielokrotnie niszczona przez trzęsienia ziemi, szczególnie przez wielkie trzęsienie ziemi w 1755 roku, które spowodowało ogromne zniszczenia w całej Lizbonie. Każde odbudowanie i renowacja katedry wnosiły nowe elementy architektoniczne, co czyni ją żywym świadectwem historii miasta. Współczesna katedra jest rezultatem tych licznych przekształceń, co dodaje jej unikalnego charakteru i eklektycznego stylu.

Ważnym aspektem katedry Sé jest jej rola jako centrum duchowego życia Lizbony. To tutaj odbywają się najważniejsze uroczystości religijne oraz liczne koncerty muzyki sakralnej, które często odbywają się w jej wnętrzu. Akustyka katedry jest wyjątkowa, co sprawia, że koncerty te są niezapomnianym przeżyciem.

Katedra Sé jest także doskonałym punktem wyjścia do zwiedzania Alfamy, najstarszej dzielnicy Lizbony. Wąskie, kręte uliczki Alfamy, pełne małych kafejek, restauracji i sklepików, oferują niepowtarzalny klimat i są idealnym miejscem na spacer po wizycie w katedrze. Warto również zwrócić uwagę na punkty widokowe, takie jak Miradouro de Santa Luzia, skąd można podziwiać wspaniałe widoki na Lizbonę i rzekę Tag.

Katedra Sé i legendarny tramwaj 28

Museu Nacional do Azulejo i klasztor Madre de Deus

Jest to muzeum poświęcone unikalnej portugalskiej sztuce azulejos – dekoracyjnych płytek ceramicznych, które od wieków zdobią budynki w całym kraju. To wyjątkowa instytucja znajduje się w klasztorze Madre de Deus, w malowniczej dzielnicy Alfama, dodając uroku i znaczenia historycznego.

Klasztor Madre de Deus został założony w 1509 roku przez królową Leonorę, a jego piękna, renesansowa architektura stanowi doskonałe tło dla prezentacji bogatej kolekcji azulejos. Już sam budynek jest zabytkiem wartym podziwiania, z jego wspaniałymi krużgankami, zdobionymi ołtarzami i eleganckimi salami.

Muzeum posiada jedną z największych kolekcji azulejos na świecie, obejmującą różne epoki, style i techniki. Kolekcja zaczyna się od najstarszych, mauretańskich płytek, które przybyły do Portugalii w średniowieczu, a kończy na współczesnych dziełach, prezentując ewolucję tej sztuki na przestrzeni wieków.

Jednym z najważniejszych eksponatów muzeum jest ogromna, 23-metrowa panorama przedstawiająca widok Lizbony sprzed trzęsienia ziemi w 1755 roku. Ta niezwykła praca składa się z setek płytek, które razem tworzą szczegółowy obraz miasta, ukazując jego uliczki, budynki i życie codzienne mieszkańców.

Kolekcja muzeum obejmuje również liczne przykłady azulejos z okresu renesansu, baroku i rokoko. Często przedstawiają one biblijne sceny, mityczne postacie i złożone, geometryczne wzory. Te dzieła sztuki świadczą o mistrzostwie portugalskich rzemieślników i ich zdolności do tworzenia skomplikowanych kompozycji na małych powierzchniach ceramicznych płytek.

W muzeum można również podziwiać nowoczesne interpretacje tradycyjnych azulejos. Współcześni artyści kontynuują tę tradycję, eksperymentując z nowymi technikami i tematami, co sprawia, że azulejos wciąż są żywą częścią portugalskiej kultury. Warto zwrócić uwagę na prace Marii Keil, której współczesne projekty azulejos zdobią stacje lizbońskiego metra.

Bardzo interesującym elementem muzeum jest jego warsztat, gdzie zobaczymy jak powstają azulejos. Proces tworzenia płytek ceramicznych, od formowania gliny po malowanie i wypalanie, jest skomplikowany i wymaga ogromnej precyzji oraz umiejętności. W warsztacie obejrzymy pracę mistrzów ceramiki i zobaczymy, jak z kawałka gliny powstaje małe dzieło sztuki.

Dowiemy się też jak azulejos wpłynęły na estetykę i architekturę Portugalii. Te kolorowe płytki są wszędzie – od fasad budynków, przez wnętrza kościołów, aż po stacje metra i nowoczesne instalacje artystyczne. Są one nieodłącznym elementem portugalskiego krajobrazu i jednym z najbardziej charakterystycznych symboli kraju.

Kiedy zwiedzisz Museu Nacional do Azulejo, warto poświęcić chwilę na spacer po jego otoczeniu. Klasztor Madre de Deus jest otoczony pięknymi ogrodami, które oferują spokojne miejsce na odpoczynek i refleksję. Z ogrodów roztacza się również malowniczy widok na Alfamę i rzekę Tag, co sprawia, że jest to idealne miejsce na zakończenie wizyty.

Oceanário de Lisboa

Otwarte w 1998 roku z okazji wystawy światowej Expo ’98, Oceanário stało się jednym z najważniejszych punktów turystycznych Lizbony, przyciągając miliony odwiedzających z całego świata. To niezwykłe miejsce oferuje niezapomnianą podróż przez różnorodne ekosystemy morskie, od oceanu Atlantyckiego po wody tropikalne.

Pierwsze, co rzuca się w oczy, to futurystyczny design budynku Oceanário, który wydaje się unosić na wodzie. Wejście prowadzi przez imponujący mostek, skąd rozciąga się widok na nowoczesne zabudowania Parque das Nações oraz na rzekę Tag. Sam budynek oceanarium jest architektonicznym arcydziełem, które harmonijnie łączy nowoczesność z funkcjonalnością.

Główna atrakcja Oceanário de Lisboa to gigantyczny centralny zbiornik o pojemności pięciu milionów litrów wody, który symuluje ocean. W tym ogromnym akwarium pływają rekiny, płaszczki, barakudy, tuńczyki, a także wiele innych gatunków ryb. Patrząc na te majestatyczne stworzenia z bliska, można poczuć się jak w samym sercu oceanu. Szklane ściany zbiornika umożliwiają oglądanie morskich stworzeń z różnych perspektyw i poziomów, co sprawia, że doświadczenie jest niezwykle immersyjne.

Jednak Oceanário de Lisboa to nie tylko centralny zbiornik. Całe oceanarium podzielone jest na cztery różne strefy, każda reprezentująca inny ekosystem oceaniczny. Strefa Atlantyku, z chłodnymi wodami i tętniącymi życiem rafami koralowymi, pozwala na obserwację takich gatunków jak pingwiny, żółwie morskie i różnorodne ryby rafowe. Strefa Antarktyki to dom dla rozkosznych pingwinów, które bawią się i pływają w swoich naturalnych warunkach.

W strefie Oceanu Indyjskiego można podziwiać egzotyczne ryby tropikalne, rekiny rafowe oraz inne niezwykłe stworzenia morskie. Natomiast strefa Pacyfiku prezentuje fascynujący świat morskich lasów wodorostów, zamieszkanych przez otoczkowe i mątwy, a także kolorowe rozgwiazdy i jeżowce. Każda z tych stref jest starannie zaprojektowana, aby odtworzyć naturalne środowisko morskich stworzeń i zapewnić im jak najlepsze warunki do życia.

Oceanário de Lisboa angażuje się również w liczne programy edukacyjne i badawcze, mające na celu ochronę oceanów i ich mieszkańców. Edukacja ekologiczna odgrywa kluczową rolę w działalności oceanarium, które organizuje warsztaty, zajęcia dla dzieci i młodzieży oraz specjalne wydarzenia, mające na celu zwiększenie świadomości ekologicznej i promowanie zrównoważonego rozwoju. Dzięki interaktywnym wystawom i prezentacjom, odwiedzający mogą dowiedzieć się więcej o zagrożeniach, jakie niosą ze sobą zmiany klimatyczne, zanieczyszczenie plastikiem oraz inne problemy dotykające nasze oceany.

Jednym z najważniejszych projektów badawczych realizowanych przez Oceanário de Lisboa jest ochrona zagrożonych gatunków morskich. W ramach tych działań, oceanarium współpracuje z innymi instytucjami naukowymi i organizacjami na całym świecie, aby prowadzić badania nad biologią i ekologią tych gatunków oraz opracowywać strategie ich ochrony. Przykładem takich działań jest program hodowli rekinów bambusowych, które są zagrożone wyginięciem z powodu nadmiernych połowów i degradacji siedlisk.

Oceanário de Lisboa oferuje także unikalne doświadczenia, takie jak nocne zwiedzanie oceanarium. To niesamowita okazja, aby zobaczyć, jak morskie stworzenia zachowują się po zmroku. Oświetlenie zmienia się, tworząc magiczną atmosferę, a przewodnicy opowiadają fascynujące historie o życiu pod wodą. Dla odważnych dostępne są również nurkowania w centralnym zbiorniku, gdzie można zanurzyć się w towarzystwie rekinów i innych egzotycznych ryb.

Poza zwiedzaniem samego oceanarium, warto spędzić czas w otaczającym je Parque das Nações. Ta nowoczesna dzielnica, stworzona na potrzeby Expo ’98, oferuje wiele atrakcji, w tym piękne ogrody, nowoczesne budynki, kawiarnie i restauracje oraz różnorodne miejsca rekreacyjne. Można tu również odwiedzić Pavilion of Knowledge, interaktywne centrum nauki, które zachwyci zarówno dzieci, jak i dorosłych.

Delfiny w oceanarium

Tramwaj 28 

Ta zabytkowa linia tramwajowa oferuje niezapomniane wrażenia, przewożąc pasażerów przez malownicze uliczki miasta, pełne historycznych budowli, urokliwych zakątków i spektakularnych widoków.

Historia tramwaju 28 sięga początków XX wieku, kiedy to w 1914 roku uruchomiono pierwsze elektryczne tramwaje w Lizbonie. Linia 28, znana również jako „Electrico 28”, stała się nie tylko środkiem transportu, ale także ikoną miasta. Dziś, mimo upływu lat, nadal kursuje po tych samych, krętych i stromych trasach, oferując niepowtarzalne doświadczenia.

Wsiadając do jednego z tych zabytkowych pojazdów, z drewnianymi siedzeniami i mosiężnymi detalami, poczujemy atmosferę dawnej Lizbony. Tramwaj powoli wspina się po stromych wzgórzach, pokonując wąskie uliczki, które wydają się niemal zbyt wąskie, by zmieścić pojazd. Niezwykła trasa prowadzi przez niektóre z najbardziej urokliwych dzielnic miasta, takich jak Graça, Alfama, Baixa i Estrela.

Wielką zaletą tramwaju 28 jest fakt, że jego trasa obejmuje wiele najważniejszych zabytków i atrakcji Lizbony. Przejeżdżając przez dzielnicę Alfama, będziemy podziwiać wąskie, brukowane uliczki, pełne kolorowych domów i tradycyjnych kafejek fado. W tej części miasta znajduje się również słynna Katedra Sé oraz Zamek Świętego Jerzego, z którego roztacza się zapierający dech w piersiach widok na całą Lizbonę.

Kolejnym przystankiem na trasie tramwaju 28 jest dzielnica Baixa, serce historycznej Lizbony. To tutaj można zobaczyć imponujący plac Praça do Comércio, otoczony eleganckimi budynkami z żółtymi fasadami, a także Arco da Rua Augusta – majestatyczny łuk triumfalny, który prowadzi do jednej z głównych ulic handlowych miasta.

Tramwaj 28 przejeżdża również przez dzielnicę Chiado, znaną z licznych kawiarni, teatrów i księgarni. To idealne miejsce na przerwę i skosztowanie słynnych portugalskich słodkości, takich jak pastéis de nata. W tej części miasta znajduje się także Elevador de Santa Justa, zabytkowa winda, która oferuje wspaniałe widoki na całe miasto.

Jedną z najbardziej malowniczych części trasy tramwaju 28 jest przejazd przez dzielnicę Estrela. Warto tutaj zwrócić uwagę na imponującą bazylikę Estrela, z jej piękną kopułą i barokową fasadą. Obok bazyliki znajduje się również park Jardim da Estrela, idealne miejsce na chwilę relaksu wśród zieleni.

Z racji, że tramwaj 28 jest bardzo popularny wśród turystów, warto pamiętać, że może być bardzo zatłoczony, zwłaszcza w sezonie turystycznym. Dlatego najlepiej jest wsiąść do tramwaju wcześnie rano lub późnym popołudniem, aby uniknąć największych tłumów. Jeśli jednak trafisz na pełen tramwaj, nie zrażaj się – podróż na stojąco również może być fascynująca, zwłaszcza gdy przez okna podziwiasz zmieniające się widoki Lizbony.

Podróżując tramwajem 28, polecam mieć przy sobie mapę trasy lub przewodnik, aby nie przegapić żadnej z licznych atrakcji mijanych po drodze. Można także korzystać z aplikacji mobilnych, które oferują informacje o przystankach i ciekawych miejscach w pobliżu trasy tramwaju.

Słynne tramwaje na linii 28

Most Vasco da Gama 

Most rozciąga się na długości około 17,2 kilometra nad rzeką Tag, łącząc północną i południową część Lizbony. Jego otwarcie miało miejsce w 1998 roku, z okazji Światowej Wystawy Expo 98, która odbywała się w Lizbonie. Most nazwano na cześć słynnego portugalskiego odkrywcy Vasco da Gamy, znanego z wytyczenia drogi morskiej do Indii.

Konstrukcja składa się z różnych sekcji, w tym z mostu podwieszonego, mostu estakadowego i mostu belkowego. Najbardziej charakterystycznym elementem jest podwieszony odcinek z centralnym przęsłem o długości 420 metrów. Właśnie ten fragment najczęściej przyciąga uwagę fotografów i turystów, którzy chcą uchwycić jego elegancką sylwetkę na tle rzeki.

Most Vasco da Gama został zaprojektowany tak, aby wytrzymać nawet najtrudniejsze warunki pogodowe, w tym silne wiatry i trzęsienia ziemi. Jego budowa wymagała zastosowania najnowocześniejszych technologii i materiałów, co sprawia, że jest nie tylko piękny, ale także niezwykle trwały.

Widoki rozciągające się na rzekę Tag, a także na nowoczesną dzielnicę Parque das Nações, są niesamowite. Most jest również ważnym elementem infrastruktury transportowej Lizbony, umożliwiając szybkie i wygodne połączenie między północną a południową częścią aglomeracji. Dzięki niemu podróż z jednego brzegu rzeki na drugi trwa zaledwie kilka minut, co znacznie ułatwia codzienne życie mieszkańcom oraz usprawnia transport towarów.

Odwiedzając Lizbonę, warto poświęcić chwilę, aby zobaczyć Most Vasco da Gama z bliska. Najlepsze widoki na most roztaczają się z okolic Parque das Nações, gdzie warto przespacerować się wzdłuż nabrzeża i podziwiać nowoczesną architekturę tej części miasta. W okolicy znajdują się także liczne restauracje i kawiarnie, gdzie możemy odpocząć i cieszyć się widokiem na ten monumentalny most.

Most Vasco da Gama

Most 25 Kwietnia

znany także jako Ponte 25 de Abril, to jedno z najbardziej rozpoznawalnych miejsc w Lizbonie i zarazem symbol nowoczesnej Portugalii. Przejeżdżając nad rzeką Tag, most ten łączy Lizbonę z miejscowością Almada po drugiej stronie rzeki. Jego charakterystyczna, czerwono-pomarańczowa konstrukcja przypomina słynny most Golden Gate w San Francisco, co nie jest przypadkowe – oba mosty były projektowane przez tę samą amerykańską firmę.

Zbudowany w 1966 roku, most początkowo nosił nazwę „Most Salazara”, na cześć ówczesnego dyktatora Antónia de Oliveiry Salazara. Po rewolucji goździków w 1974 roku, która obaliła reżim, most przemianowano na „Most 25 Kwietnia”, upamiętniając datę rewolucji.

Most 25 Kwietnia jest imponującą konstrukcją pod względem technicznym. To most wiszący, o długości 2,277 metrów, z głównym przęsłem o długości 1,013 metrów, co czyni go jednym z najdłuższych mostów wiszących na świecie. Most wznosi się na wysokość 70 metrów nad poziomem rzeki, co umożliwia swobodne przepływanie dużym statkom.

Podróżując mostem, zarówno samochodem, jak i pociągiem, można podziwiać wspaniałe widoki na Lizbonę i okolice. Ruch samochodowy odbywa się na górnym pokładzie mostu, podczas gdy dolny pokład jest zarezerwowany dla ruchu kolejowego, co jest unikalnym rozwiązaniem, pozwalającym na efektywne zarządzanie ruchem w obu kierunkach.

Jednym z najbardziej malowniczych punktów widokowych na Most 25 Kwietnia jest Pomnik Chrystusa Króla (Cristo Rei) w Almada. Z tego miejsca roztacza się zapierający dech w piersiach widok na most i całą panoramę Lizbony. Pomnik ten został zainspirowany słynnym pomnikiem Chrystusa Odkupiciela w Rio de Janeiro i stanowi popularne miejsce pielgrzymek i turystycznych wizyt.

Most 25 Kwietnia nie tylko stanowi kluczowy element infrastruktury komunikacyjnej Lizbony, ale także jest ważnym symbolem historycznym i kulturowym. Przez lata stał się ikoną miasta, często pojawiającą się na zdjęciach, pocztówkach i w filmach promujących Lizbonę.

Wizyta w Lizbonie nie byłaby kompletna bez przejażdżki przez Most 25 Kwietnia. Wielu turystów decyduje się na wynajęcie samochodu lub skorzystanie z taksówki, aby doświadczyć jazdy przez most i podziwiać widoki na rzekę Tag. Alternatywnie, podróż pociągiem również oferuje niezwykłe widoki, zwłaszcza na nowoczesne dzielnice Lizbony, takie jak Parque das Nações.

Most 25 Kwietnia

Pałac Ajuda 

Zppplokalizowany w malowniczej dzielnicy Belém, ten wspaniały pałac jest nie tylko perłą architektury, ale także świadkiem ważnych wydarzeń, które kształtowały Portugalię na przestrzeni wieków.

Budowa Pałacu Ajuda rozpoczęła się w 1796 roku, choć jego historia sięga jeszcze wcześniej. Po tragicznym trzęsieniu ziemi w 1755 roku, które zniszczyło dużą część Lizbony, rodzina królewska musiała znaleźć nowe miejsce na swoją rezydencję. Zdecydowano się na budowę nowego pałacu w bardziej bezpiecznej lokalizacji, na wzgórzu Ajuda. Początkowo wzniesiono tymczasowe drewniane budynki, znane jako „Real Barraca”, które miały służyć rodzinie królewskiej do czasu zakończenia budowy kamiennej rezydencji.

Budowa nowego, trwałego pałacu była ambitnym projektem, który napotykał wiele przeszkód, w tym trudności finansowe i polityczne. Ostatecznie budowę zakończono w XIX wieku, a Pałac Ajuda stał się jedną z najbardziej luksusowych rezydencji królewskich w Europie. Choć pałac nigdy nie został całkowicie ukończony według pierwotnych planów, to i tak zachwyca swoim przepychem i elegancją.

Wchodząc do Pałacu Ajuda, odwiedzający od razu zanurzają się w świat luksusu i wytworności. Wnętrza pałacu są bogato zdobione, z misternymi freskami, złoconymi detalami i pięknymi meblami z epoki. Każda sala pałacowa opowiada swoją własną historię, od sali balowej, gdzie odbywały się wspaniałe przyjęcia, po prywatne komnaty królewskie, które ukazują bardziej intymne aspekty życia monarchii.

Najważniejszym pomieszczeniem w pałacu jest Sala Tronowa. To tutaj królowie i królowe Portugalii przyjmowali zagranicznych dygnitarzy i ambasadorów. Sala imponuje swoją przestronnością i bogactwem dekoracji, w tym wielkimi kryształowymi żyrandolami i gobelinami na ścianach. Tron, otoczony złożonymi złoconymi ornamentami, jest prawdziwym symbolem królewskiej władzy.

Kolejnym niezwykłym miejscem jest Sala Bankietowa, gdzie odbywały się najważniejsze uroczystości i uczty. Stół bankietowy, nakryty najpiękniejszą porcelaną i srebrnymi sztućcami, jest gotowy na przyjęcie gości, co pozwala odwiedzającym wyobrazić sobie wspaniałe przyjęcia, które miały miejsce w tych murach.

Pałac Ajuda stanowi nie tylko miejsce historycznych wydarzeń, ale także przestrzeń, która żyje sztuką. Pałac jest pełen dzieł sztuki, w tym obrazów, rzeźb i przedmiotów dekoracyjnych pochodzących z różnych epok i regionów. Kolekcje te ukazują gust i zainteresowania rodziny królewskiej, a także wpływy, które kształtowały portugalską kulturę na przestrzeni wieków.

Ogrody pałacu są równie imponujące jak jego wnętrza. Rozciągają się one na wzgórzu, oferując piękne widoki na Lizbonę i rzekę Tag. Te starannie utrzymane ogrody są idealnym miejscem na spokojny spacer wśród zieleni, fontann i rzeźb. Można tu znaleźć liczne gatunki roślin, które tworzą harmonijną kompozycję kolorów i zapachów, a także zaciszne miejsca, gdzie można odpocząć i cieszyć się ciszą.

LX Factory 

Położone w dzielnicy Alcântara, między centrum miasta a Belem, LX Factory to dawna fabryka przemysłowa, która przekształciła się w jeden z najmodniejszych i najbardziej innowacyjnych miejsc w stolicy Portugalii. Zabytkowe budynki fabryczne z XIX wieku, pokryte kolorowymi muralami i graffiti, tworzą niezwykły kontrast z nowoczesnymi wnętrzami kawiarni, restauracji, sklepów i galerii sztuki. 

Wielkim atutem LX Factory jest jej różnorodność. Na każdym kroku znajdziemy tutaj coś nowego i inspirującego. Od klimatycznych kawiarni, gdzie napijemy się oryginalnej portugalskiej kawy, po designerskie butiki oferujące unikalne produkty od lokalnych projektantów – każdy znajdzie tu coś dla siebie. Szczególnie warte uwagi są księgarnie, takie jak Ler Devagar, która jest jedną z najbardziej znanych księgarni w Lizbonie. Zajmuje ona przestrzeń dawnej drukarni i zachwyca zarówno ogromnym wyborem książek, jak i niezwykłym, industrialnym wnętrzem, pełnym schodów, balkonów i ruchomych instalacji artystycznych.

LX Factory stanowi również prawdziwe centrum kulinarne. Restauracje i bary oferują szeroki wybór dań, od tradycyjnej kuchni portugalskiej, przez sushi, po wegańskie specjały. Każde miejsce ma swój unikalny charakter i wystrój, co sprawia, że posiłek tutaj to nie tylko uczta dla podniebienia, ale i dla oczu. Niezależnie od tego, czy masz ochotę na elegancką kolację, czy na szybki street food, LX Factory zawsze zaoferuje coś, co zaspokoi każdą kulinarną zachciankę.

Jednak LX Factory to nie tylko miejsce na zakupy i jedzenie. To także centrum kulturalne, gdzie regularnie odbywają się różnego rodzaju wydarzenia, od koncertów i wystaw sztuki, po targi rzemieślnicze i warsztaty. To przestrzeń, która żyje przez cały rok, oferując coś ciekawego dla każdego, niezależnie od pory roku. Szczególnie popularne są niedzielne targi, gdzie można znaleźć wszystko, od rękodzieła i biżuterii, po antyki i vintage ubrania. To doskonała okazja, aby kupić unikalne pamiątki z Lizbony i poczuć klimat lokalnego rynku.

Kultura i sztuka odgrywają ogromną rolę w życiu LX Factory. Murale i instalacje artystyczne zdobią niemal każdy zakątek tego miejsca, tworząc niepowtarzalną galerię na świeżym powietrzu. Warto poświęcić czas na spacer po całym kompleksie, aby odkryć wszystkie te dzieła sztuki ulicznej. Co więcej, w LX Factory mieści się kilka galerii sztuki, które regularnie prezentują prace zarówno znanych, jak i wschodzących artystów. To doskonałe miejsce, aby zobaczyć, co dzieje się na portugalskiej scenie artystycznej.

Jednym z najbardziej znanych wydarzeń odbywających się w LX Factory jest Open Day, który ma miejsce kilka razy w roku. W tym dniu wszystkie galerie, sklepy i restauracje otwierają swoje drzwi dla publiczności, oferując specjalne pokazy, warsztaty i wystawy. 

Nie zapominajmy o nocnym życiu w LX Factory. Wieczorem to miejsce zamienia się w prawdziwe centrum rozrywki, z licznymi barami i klubami, gdzie możemy bawić się do białego rana. Muzyka na żywo, DJ-e i różnorodne imprezy tematyczne przyciągają tłumy młodych ludzi, tworząc niesamowitą atmosferę pełną energii i radości. Polecam wybrać się na Roof Top Bar, który oferuje wspaniałe widoki na Lizbonę i rzekę Tag. Stanowi on idealne miejsce na zakończenie dnia przy drinku i muzyce.

Ulice w okolicy wyglądają niepowtarzalnie

Jardim Botânico 

Położony w dzielnicy Príncipe Real, ogród botaniczny jest jednym z najstarszych i najpiękniejszych w Europie, pełen niezwykłych roślin i fascynujących zakątków. Założony w 1878 roku, Jardim Botânico służył pierwotnie jako miejsce badań dla studentów Uniwersytetu Lizbońskiego. Dziś jest otwarty dla wszystkich, oferując wyjątkową podróż przez różnorodne ekosystemy i roślinność z całego świata. 

W trakcie spacerów po ogrodzie, natkniemy się na gigantyczne palmy, tropikalne paprocie, bambusy, kaktusy oraz wiele innych roślin, które normalnie można by spotkać tylko w ich naturalnym środowisku. Szczególnie warte uwagi są kolekcje roślin z Australii, Nowej Zelandii, Chin i Japonii, które nadają ogrodowi wyjątkowy charakter i egzotyczny urok.

Jardim Botânico to także miejsce, gdzie możemy podziwiać piękne i rzadkie drzewa. Jednym z najstarszych i najważniejszych drzew w ogrodzie jest sekwoja, która została zasadzona ponad sto lat temu i do dziś zachwyca swoją imponującą wielkością. Inne ciekawe gatunki drzew to m.in. eukaliptusy, drzewa oliwne i różne gatunki dębów. Każde z tych drzew ma swoje unikalne cechy, które sprawiają, że spacer po ogrodzie jest niezwykle pouczający i fascynujący.

Przepięknym zakątkiem ogrodu jest niewielkie jezioro, otoczone bujną roślinnością i kolorowymi kwiatami. Woda w jeziorze jest tak przejrzysta, że bez trudu zobaczymy w nim pływające ryby i żaby, co dodaje temu miejscu jeszcze więcej uroku.

Szeroko dostępne są przewodniki i mapy, które ułatwiają zwiedzanie. Wśród nich znajduje się aplikacja mobilna, która oferuje interaktywne trasy zwiedzania oraz informacje o najciekawszych gatunkach roślin. Dzięki temu możemy zwiedzać ogród we własnym tempie i odkrywać jego największe sekrety.

Jardim Botânico w środku

Muzeum Elektryczności 

Instytucja znana również jako MAAT (Museum of Art, Architecture and Technology). Zlokalizowane nad brzegiem rzeki Tag, w dzielnicy Belém, muzeum przyciąga zarówno miłośników historii technologii, jak i entuzjastów sztuki oraz architektury. 

Budynek muzeum, będący dawną elektrownią Tejo, sam w sobie jest ciekawym zabytkiem przemysłowym. Elektrownia, działająca od początku XX wieku do lat 70., była jednym z kluczowych źródeł energii dla Lizbony. Dziś, zrewitalizowana i przekształcona w muzeum, zachowuje wiele oryginalnych elementów, takich jak gigantyczne kotły, turbiny i inne urządzenia przemysłowe, które nadają temu miejscu wyjątkowy charakter. Przestrzenie wystawowe są pełne historycznych urządzeń, które pokazują rozwój technologii elektrycznej i jej wpływ na społeczeństwo.

Wielkim atutem Muzeum Elektryczności jest jego interaktywność. Wystawy są zaprojektowane w taki sposób, aby angażować odwiedzających i zachęcać ich do aktywnego uczestnictwa. Między innymi poznamy jak funkcjonowały stare generatory, dowiemy się jak wytwarzano i przesyłano prąd, a nawet możemy spróbować swoich sił w eksperymentach związanych z elektrycznością. 

Nowoczesne skrzydło muzeum, zaprojektowane przez brytyjską architektkę Amandę Levete, jest przykładem innowacyjnego podejścia do projektowania przestrzeni wystawowych. Z zewnątrz budynek zachwyca swoją futurystyczną formą, przypominającą falę lub płynącą rzekę. Z tarasu widokowego roztacza się zapierający dech w piersiach widok na rzekę Tag i Most 25 Kwietnia, co czyni to miejsce idealnym na chwilę relaksu i kontemplacji.

Wnętrza nowoczesnego skrzydła są równie imponujące, co jego fasada. Przestronne, pełne światła galerie oferują doskonałe warunki do prezentacji sztuki współczesnej. W MAAT odbywają się liczne wystawy czasowe, które prezentują prace zarówno uznanych artystów, jak i młodych, obiecujących twórców. To miejsce, gdzie sztuka spotyka się z technologią, tworząc przestrzeń dla eksperymentów i innowacji.

Muzeum Calouste Gulbenkian

Muzeum zostało założone dzięki hojnemu darowi Calouste Sarkis Gulbenkiana, ormiańskiego filantropa, który zebrał jedną z największych kolekcji sztuki na świecie. Gulbenkian, znany ze swojego wyrafinowanego gustu, gromadził dzieła sztuki przez całe swoje życie.

Muzeum jest podzielone na dwie główne sekcje: Kolekcję Gulbenkiana i Centrum Sztuki Nowoczesnej. Każda z tych sekcji oferuje coś wyjątkowego i fascynującego, a razem tworzą one kompleks kulturalny, który zadowoli zarówno miłośników sztuki, jak i tych, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z kulturą.

Kolekcja Gulbenkiana stanowi serce muzeum, które prezentuje dzieła sztuki z różnych kultur i epok. Po wejściu do galerii, natychmiast w oczy rzuca się różnorodność stylów i technik, które składają się na tę niezwykłą kolekcję.

Natomiast w sekcji sztuki starożytnej znajdziemy artefakty z Egiptu, Mezopotamii, Grecji i Rzymu. Ważnym eksponatem jest starożytny sarkofag egipski, który zachwyca detalami i precyzją wykonania. Ponadto znajdujące się w wystawach piękne rzeźby, ceramika oraz biżuteria, również budzą wrażenie.

Przechodząc dalej, natkniemy się na sekcję sztuki islamskiej, która zawiera przepiękne dywany, ceramikę oraz rękopisy. Każdy z tych eksponatów jest świadectwem bogatej tradycji artystycznej świata muzułmańskiego. Delikatne zdobienia i kunszt wykonania tych dzieł budzą zachwyt.

Sekcja sztuki europejskiej nie odstaje od reszty w żadnym aspekcie. Znajdziemy tu dzieła takich mistrzów jak Rembrandt, Rubens, Monet czy Renoir. Polecam zwrócić uwagę na imponującą kolekcję francuskiej sztuki XVIII wieku, w tym na porcelanę z Sèvres i meble z epoki Ludwika XV.

Kolejnym składnikiem kolekcji Gulbenkiana są prace René Lalique’a, francuskiego jubilerka i szklarza. Lalique był jednym z ulubionych artystów Gulbenkiana, a jego prace, pełne elegancji i finezji, stanowią jedną z największych atrakcji muzeum. Kryształowe wazony, biżuteria i ozdobne flakony zachwycają precyzją i pięknem wykonania.

Przejdźmy teraz do drugiej części kolekcji Gulbenkiana, czyli Centrum Sztuki Nowoczesnej, skupiającego się na dziełach sztuki XX i XXI wieku. To miejsce, gdzie tradycja spotyka się z nowoczesnością, oferując odwiedzającym świeże spojrzenie na współczesną sztukę.

Centrum Sztuki Nowoczesnej prezentuje prace zarówno portugalskich, jak i międzynarodowych artystów. Znajdziemy tu dzieła takich twórców jak Amadeo de Souza-Cardoso, Paula Rego czy Vieira da Silva. Dzięki regularnym zmianom wystaw, za każdą następną wizytą zobaczymy coś nowego i ekscytującego.

Wielu artystów współczesnych wykorzystuje różnorodne media, takie jak wideo, instalacje dźwiękowe czy performance, aby pogłębić nasze doświadczenie ze sztuką. Spacerując po galerii, spotkamy też interaktywne instalacje.

Po intensywnym zwiedzaniu muzeum, polecam odwiedzić znajdujące się obok ogrody Gulbenkiana. Są one pełne różnorodnych roślin, stawów i ścieżek spacerowych, które zachęcają do długich spacerów. Ławki ukryte w cieniu drzew, malownicze mostki i urocze altany tworzą atmosferę sprzyjającą odpoczynkowi relaksowi. 

Plaże

Spośród wspaniałych atrakcji Lizbony nie możemy też pominąć wspaniałych plaż. Okolica oferuje szeroki wachlarz opcji dla miłośników plażowania, od spokojnych zatoczek po tętniące życiem plaże z barami i restauracjami.

Zacznijmy od Costa da Caparica, położonej na południe od Lizbony.  Plaża ta jest idealna dla surferów ze względu na doskonałe fale, a także dla rodzin z dziećmi dzięki łagodnemu zejściu do wody. Co więcej, Costa da Caparica oferuje liczne bary plażowe, gdzie możemy spróbować lokalnych specjałów, takich jak grillowane sardynki i świeże owoce morza.

Kolejną fajną plażą jest Praia de Carcavelos, znajdująca się na zachód od Lizbony. Jest to jedna z największych i najbardziej znanych plaż w regionie, z łatwym dostępem z centrum miasta dzięki dobrej komunikacji kolejowej. Jest to świetny wybór zarówno dla miłośników sportów wodnych, jak i tych, którzy chcą po prostu zrelaksować się na piasku. W pobliżu znajduje się także wiele kawiarni i restauracji, oferujących różnorodne dania kuchni portugalskiej.

Jeśli szukasz nieco bardziej dzikiej i naturalnej plaży, Praia do Guincho jest idealnym wyborem. Położona niedaleko od Cascais, ta plaża słynie z silnych wiatrów i dużych fal, co czyni ją rajem dla windsurferów i kitesurferów. Otoczona przez malownicze wydmy i rezerwat przyrody, Praia do Guincho oferuje spektakularne widoki i możliwość kontaktu z naturą. Miejsce to słynie również z pięknych wschodów/zachodów słońca.

Następną atrakcyjną plażą jest Praia da Adraga, znajdująca się okolicach Sintry. Plaża ta jest mniej zatłoczona, a znana jest ze swojego dzikiego piękna i dramatycznych formacji skalnych. Klify otaczające plażę oraz krystalicznie czysta woda sprawiają, że jest to doskonałe miejsce do nurkowania i snorkelingu. 

Położona między Ericeirą a Sintrą, Praia de São Julião jest ulubioną plażą wśród surferów i rybaków. Jest to przestronna plaża z dużą ilością miejsca do rozłożenia ręcznika i cieszenia się słońcem. Silne fale sprawiają, że jest to popularne miejsce do surfingu, ale są również spokojniejsze obszary, gdzie można bezpiecznie pływać. Plaża ta oferuje również piękne widoki na Atlantyk oraz jest świetnym miejscem na pikniki.

Warto też wspomnieć o miejscowościach Estoril i Cascais, położonych niedaleko Lizbony, oferujących liczne plaże, idealne na rodzinne wypady. Plaże te są dobrze utrzymane, z drobnym piaskiem i łagodnym wejściem do wody. W Estoril znajduje się również słynne kasyno oraz liczne restauracje i kawiarnie. Cascais, z kolei, to urocze miasteczko rybackie z wąskimi uliczkami i kolorowymi domami, oferujące nie tylko plaże, ale również liczne atrakcje turystyczne.

Muzyka Fado

Zwiedzając Lizbonę, nie można nie usłyszeć muzyki Fado. Gatunek narodził się w XIX wieku w lizbońskich dzielnicach Alfama i Mouraria. Jego korzenie sięgają zarówno portugalskich pieśni ludowych, jak i muzyki afrykańskiej, którą przywieźli ze sobą niewolnicy. Dziś jest uważane za jedną z najważniejszych form muzycznych w Portugalii, a w 2011 roku UNESCO wpisało je na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości.

Fado grane jest zazwyczaj przez solistę, któremu towarzyszą gitara klasyczna i gitara portugalska. Charakterystyczne dla fado są głębokie, poruszające teksty, często opowiadające o miłości, tęsknocie i życiowych trudnościach. Wokalista, zwany fadista, wyraża te emocje z niezwykłą intensywnością.

Lizbona jest pełna miejsc, gdzie możemy na żywo posłuchać tego gatunku. Najbardziej znane są tzw. casas de fado, czyli domy fado, które oferują wieczory z muzyką na żywo. Znajdują się one głównie w dzielnicach Alfama, Bairro Alto i Mouraria. Najpopularniejsze, to między innymi Clube de Fado, Senhor Vinho czy Adega Machado. Te miejsca oferują również wyśmienitą portugalską kuchnię, więc mamy okazję połączyć kulinarne i muzyczne doznania.

Fado stanowi nie tylko muzykę, ale także styl życia i sposób wyrażania portugalskiej duszy. Przez lata stało się symbolem Lizbony i całej Portugalii. Najbardziej znaną przedstawicielką fado była Amália Rodrigues, której głos i interpretacje pozostają niezapomniane. Dzisiejsi fadistas, tacy jak Mariza, Carminho czy Ana Moura, kontynuują tę tradycję, wprowadzając do niej nowe elementy i zyskując międzynarodowe uznanie.

Lizbona jest również miejscem licznych festiwali i wydarzeń związanych z fado. Jednym z najważniejszych jest coroczny Festiwal Fado, który przyciąga artystów i miłośników muzyki z całego świata. W trakcie festiwalu odbywają się koncerty, wystawy i warsztaty, które pozwalają lepiej zrozumieć i docenić tę wyjątkową formę sztuki. Innym ważnym wydarzeniem jest Noc Świętego Antoniego, podczas której ulice Lizbony ożywają muzyką, tańcem i śpiewem, a fado jest integralną częścią obchodów.

Słuchanie fado to nie tylko przyjemność muzyczna, ale także głębokie doświadczenie emocjonalne. Aby w pełni docenić fado, warto poznać choćby podstawowe zwroty i konteksty, które pojawiają się w tekstach piosenek. Często opowiadają one o tęsknocie za utraconymi miłościami, trudach życia codziennego i głębokich refleksjach nad losem. W domach fado panuje zazwyczaj intymna atmosfera, która sprzyja refleksji i zanurzeniu się w dźwiękach tej niezwykłej muzyki.

W Lizbonie znajdziemy mnóstwo pomników poświęconych muzyce Fado

Sintra

Gorąco polecam odwiedzić Sintrę, malownicze miasteczko położone zaledwie 30 kilometrów od Lizbony. Miejscowość ta przez wieki była ulubionym miejscem odpoczynku portugalskiej rodziny królewskiej oraz arystokracji.

Dzisiejsza Sintra jest miejscowością pełną zamków, malowniczych krajobrazów i tajemniczych ogrodów. 

Do miejscowości możemy dostać się między innymi za pomocą pociągu. Pociągi odjeżdżają z dwóch głównych stacji w Lizbonie: Rossio i Oriente, z częstotliwością około 30 minut. Bilet w jedną stronę kosztuje mniej więcej 2,5€, a podróż trwa około 40 minut. W sezonie turystycznym pociągi mogą być jednak zatłoczone.

Alternatywnie możemy zdecydować się na podróż autobusem. Główna linia autobusowa z Lizbony do Sintry odjeżdża z placu Marquês de Pombal. Podobnie jak w przypadku pociągu, podróż autobusem może trwać około 40 minut. Bilety autobusowe są nieco droższe niż pociągowe, kosztują około 4-6€ w jedną stronę.

Zawsze możemy też zdecydować się na wycieczkę zorganizowaną. Mnóstwo firm turystycznych w Lizbonie oferuje jednodniowe wycieczki do Sintry. Najczęściej w cenie zawarty jest przewodnik, który opowie nam wiele fajnych ciekawostek i historii, których nie poznalibyśmy w trakcie indywidualnej wyprawy. Cena takiej wycieczki wynosi około 50-100€ za osobę.

Poza niesamowitymi zabytkami, które zaraz przytoczę, Sintra to również urokliwe uliczki pełne kolorowych kamieniczek, kawiarnie serwujące tradycyjne portugalskie ciastka travesseiros i queijadas oraz liczne butiki z pamiątkami. Polecam przespacerować się po historycznym centrum miasta, gdzie poczujemy jego niepowtarzalny klimat i poznamy lepiej lokalną kulturę.

Palácio Nacional de Sintra

Główny punkt malowniczego miasteczka Sintra stanowi Palácio Nacional de Sintra, znany również jako Pałac Królewski.

Jego początki datowane są na X wiek, kiedy to był używany jako rezydencja Maurów. Po rekonkwiście, pałac przeszedł w ręce portugalskiej monarchii i stał się jednym z głównych miejsc letniego wypoczynku dla królów i królowych Portugalii. 

Cechą charakterystyczną Palácio Nacional de Sintra są jego dwa stożkowe kominy, które stanowią jeden z najbardziej rozpoznawalnych widoków w Sintrze. Natomiast wnętrza pałacu są pełne przepychu i bogato zdobionych sal, które odzwierciedlają różne epoki i style.

Zacznijmy od Sali Jeleni (Sala dos Cisnes). Jej sufit zdobią pięknie malowane łabędzie, które dodają wnętrzu wyjątkowego uroku. Sala jest często używana na różne uroczystości i oficjalne wydarzenia, co dodatkowo podkreśla jej znaczenie. 

Nie mniej urzekająca jest Sala Sroki (Sala das Pegas). Nazwa tej sali pochodzi od licznych wizerunków srok namalowanych na suficie, co według legendy było odpowiedzią króla Jana I na plotki o jego romansie. Każda sroka trzyma w dziobie różę i banderolę z napisem „Por Bem”, co oznacza „Dla dobra”. Sala pełna jest symboliki i historycznych odniesień.

Innym ważnym pomieszczeniem w Palácio Nacional de Sintra jest Capela Palatina.  Kaplica ta, z pięknie zdobionym sufitem i misternie wykonanymi azulejos (tradycyjnymi portugalskimi płytkami ceramicznymi), jest miejscem duchowej refleksji i modlitwy. 

Azulejos odgrywają kluczową rolę w dekoracji Pałacu Królewskiego. Te kolorowe, ręcznie malowane płytki ceramiczne zdobią wiele ścian i podłóg, tworząc złożone wzory i sceny z życia codziennego oraz motywy roślinne. 

Pałac Królewski otoczony jest uroczymi ogrodami, które zachęcają do spacerów i odpoczynku wśród bujnej roślinności. Ogród Książąt (Jardim dos Príncipes) jest przepięknym ogrodem pałacowym, pełnym egzotycznych roślin, fontann i posągów. 

Palácio da Pena

Położony na szczycie wzgórza w Sintrze, ten bajkowy zamek zachwyca swoim kolorowym wyglądem, niezwykłą architekturą i zapierającymi dech w piersiach widokami.

Jego historia sięga XIX wieku, kiedy to król Ferdynand II postanowił przekształcić zrujnowany klasztor na szczycie wzgórza w letnią rezydencję królewską. Ferdynand II był wielkim miłośnikiem sztuki i architektury, co znalazło swoje odzwierciedlenie w projekcie pałacu. Zainspirowany różnymi stylami architektonicznymi, od gotyku i renesansu po style mauretański i manueliński, król stworzył unikalne dzieło, które zachwyca swoją eklektyczną formą.

Rzucającą się w oczy cechą Pałacu Pena, jest jego kolorystyka. Żywe odcienie żółci, czerwieni i błękitu zdobią ściany zamku, tworząc niesamowity kontrast z otaczającą go zielenią. Kolory te symbolizują różnorodność i bogactwo kultury portugalskiej.

Ponadto łuki, wieże i zdobienia w kształcie smoków nadają pałacowi bajkowy charakter. Najważniejszym miejscem w pałacu jest Sala Arabesque, w której znajdują się piękne zdobienia inspirowane sztuką mauretańską. Misternie rzeźbione detale i bogate ornamenty sprawiają niemałe wrażenie.

W bogato zdobionych wnętrzach Pałacu Pena zobaczymy wiele cennych dzieł sztuki i zabytkowych mebli, pełnych historycznych artefaktów, które świadczą o jego bogatej przeszłości. 

Nie zapominajmy również o spektakularnych widokach na okoliczne wzgórza i Ocean Atlantycki. Z tarasów pałacu możemy podziwiać panoramę Sintry, a w pogodne dni nawet widok na Lizbonę. Jest to idealne miejsce na zrobienie wspaniałych fotografii.

Ogrody otaczające pałac są również warte uwagi. Park Pena, rozciągający się na ponad 200 hektarach, jest prawdziwą oazą zieleni. Park został zaprojektowany w stylu romantycznym, z licznymi ścieżkami, stawami i egzotycznymi roślinami sprowadzonymi z różnych zakątków świata. Liczne groty, mosty i altany dodają temu miejscu wyjątkowego uroku.

Jednym z najbardziej urokliwych miejsc w parku jest Chalet Królowej (Chalet da Condessa d’Edla). To mały, urokliwy domek zbudowany w stylu alpejskim, który był ulubionym miejscem wypoczynku królowej Marii II. Dziś jest on otwarty dla zwiedzających, którzy mogą zobaczyć jego piękne wnętrza i dowiedzieć się więcej o życiu królewskim.

Palácio da Pena z lotu ptaka

Posiadłość Quinta da Regaleira 

Jest to kolejne wspaniałe miejsce w Sintrze, które musimy odwiedzić. Ta niezwykła posiadłość, wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO, to prawdziwe arcydzieło architektury, ogrodnictwa i symboliki. Położona w malowniczej okolicy, otoczona bujnymi lasami i górami, Quinta da Regaleira jest miejscem, które zachwyca i intryguje na każdym kroku.

Historia Quinta da Regaleira sięga końca XIX wieku, kiedy to bogaty portugalski przedsiębiorca, António Augusto Carvalho Monteiro, postanowił stworzyć miejsce, które odzwierciedlałoby jego zainteresowania ezoteryką, alchemią i symboliką. Do współpracy zaprosił włoskiego architekta Luigi Maniniego, który przyczynił się do powstania jednego z najbardziej niezwykłych i tajemniczych miejsc w Europie.

Główna willa, znana jako Pałac Regaleira, jest arcydziełem architektury. Budynek łączy w sobie elementy stylu gotyckiego, manuelińskiego i renesansowego, tworząc eklektyczną, bajkową strukturę. Wnętrza pałacu są pełne zdobień, fresków i rzeźb, które odzwierciedlają bogactwo i wyrafinowany gust właściciela. 

Inną wielką atrakcją Quinta da Regaleira są otaczające go ogrody. Park Quinta da Regaleira stanowi prawdziwy labirynt tajemniczych ścieżek, ukrytych jaskiń, wodospadów i egzotycznych roślin. Spacerując po ogrodach, poczujemy się jak w magicznym świecie pełnym zagadek i symboli. Wiele z nich nawiązuje do różnych tradycji mistycznych i ezoterycznych.

Znanym i tajemniczym elementem Quinta da Regaleira jest Studnia Inicjacji.  Spiralne schody prowadzące w dół 27-metrowej studni są symbolem podróży do wnętrza samego siebie, a cała konstrukcja nawiązuje do rytuałów inicjacyjnych. Wnętrze studni jest udekorowane symbolami alchemicznymi i masońskimi, co dodatkowo podkreśla jej mistyczny charakter. Na dnie studni zobaczymy mozaikę przedstawiającą ośmiokąt, który symbolizuje wieczność i nieskończoność.

Innym niezwykłym miejscem w Quinta da Regaleira jest Kaplica Świętej Trójcy. Z zewnątrz kaplica wygląda jak niewielki gotycki kościół, jednak jej wnętrze skrywa wiele tajemnic. Kaplica jest bogato ozdobiona freskami i witrażami, które nawiązują do różnych tradycji religijnych i mistycznych. Na szczególną uwagę zasługuje sufit kaplicy, który przedstawia niebo pełne gwiazd, co nawiązuje do alchemicznego symbolu mikrokosmosu.

Quinta da Regaleira jest również pełna licznych tuneli i podziemnych przejść, które łączą różne części posiadłości. Te tajemnicze korytarze były wykorzystywane do tajnych rytuałów i ceremonii, a ich bieg prowadzi do ukrytych jaskiń, kaplic i innych tajemniczych miejsc, które koniecznie musimy zobaczyć.

Castelo dos Mouros (Zamek Maurów)

Na szczycie skalistego wzgórza w Sintrze znajdziemy również wspaniały zamek o bogatej historii sięgającej głębokiego średniowiecza. Został on zbudowany w IX wieku przez Maurów, którzy wcześniej najechali Półwysep Iberyjski i przez kilka wieków kontrolowali znaczną część dzisiejszej Portugalii i Hiszpanii. Jego strategiczne położenie na wzgórzu zapewniało doskonałą obronę przed atakami i umożliwiało kontrolę nad okolicznymi terenami. 

Bardzo ważnym elementem Castelo dos Mouros są jego mury obronne, które wciąż zachowały się w znakomitym stanie. Wiele fragmentów jest dostępnych do zwiedzania. Następnym obowiązkowym punktem na trasie zwiedzania jest główna wieża zamkowa, znana jako Wieża Hołdu. Z jej szczytu rozpościera się wspaniały widok na Sintrę i jej okolice. W pogodny dzień możemy zobaczyć nawet Lizbonę, a samo miejsce jest idealne na pamiątkowe zdjęcie.

Oprócz wież i murów, na terenie zamku znajdują się również pozostałości dawnych konstrukcji, takich jak choćby cysterny na wodę, które były kluczowe dla przetrwania mieszkańców zamku w czasach oblężeń. Będziemy mogli dowiedzieć się, jak dobrze przemyślana była obrona zamku, a także jak wyglądało codzienne życie jego mieszkańców.

Castelo dos Mouros ma również bogatą historię związaną z rekonkwistą. W XII wieku zamek został zdobyty przez wojska króla Alfonsa I, który przywrócił te tereny pod kontrolę chrześcijańską. Od tego czasu zamek był wielokrotnie modernizowany i rozbudowywany, co sprawia, że jego architektura jest mieszanką różnych stylów i epok. W późniejszych wiekach zamek stopniowo tracił swoje znaczenie militarne, a dziś jest cennym zabytkiem i atrakcją turystyczną.

Polecam również posłuchać o niezwykłych legendach i opowieściach związanych z zamkiem. Mówi się, że Castelo dos Mouros jest nawiedzany przez duchy dawnych rycerzy i mieszkańców, a niektórzy twierdzą, że w nocy można usłyszeć odgłosy bitew i ciche szepty w pustych pomieszczeniach. Niezależnie od tego czy w nie wierzymy, te historie dodają zamkowi jeszcze więcej tajemniczości i magii, czyniąc go jeszcze atrakcyjniejszym miejscem do odwiedzenia.

Zamek Maurów w środku

Park Narodowy Sintra-Cascais

Okolice Sintry są również idealnym miejscem na bliski kontakt z przyrodą. Park Narodowy Sintra-Cascais oferuje liczne szlaki turystyczne, które prowadzą przez malownicze krajobrazy, wzdłuż skalistych wybrzeży i przez gęste lasy. 

Wędrując po parku, natkniemy się na gęste lasy, skaliste wzgórza, malownicze doliny i opadające do wody klify. Jednym z najpiękniejszych miejsc jest Serra de Sintra, pasmo górskie, które oferuje spektakularne widoki na okolicę i jest idealnym miejscem na piesze wycieczki.

Las Sintra to jedno z najważniejszych i najbardziej magicznych miejsc w parku. Gęste, wiecznie zielone lasy są pełne egzotycznych roślin, starych drzew i ukrytych ścieżek, które prowadzą do tajemniczych ruin i zapomnianych zakątków. Las jest także domem dla wielu gatunków ptaków i zwierząt, co czyni go rajem dla miłośników obserwacji przyrody.

Ważnym miejscem w parku jest Cabo da Roca, najbardziej wysunięty na zachód punkt kontynentalnej Europy. Stojąc na szczycie wysokich klifów, można podziwiać niesamowite widoki na Ocean Atlantycki i czuć siłę wiatru, który uderza w skały. Jest to miejsce pełne symboliki i historii, a jego surowe piękno przyciąga turystów z całego świata. Na Cabo da Roca znajduje się także latarnia morska, która dodaje uroku temu malowniczemu miejscu.

Park Narodowy Sintra-Cascais jest również pełen historycznych i kulturowych skarbów. Pałace i zamki rozsiane po całym parku są świadectwem bogatej historii regionu. Oprócz słynnych miejsc, takich jak Pałac Pena czy Zamek Maurów, można odkryć mniej znane, ale równie fascynujące zabytki, takie jak klasztor Capuchos. Ten mały, ukryty w lesie klasztor, zbudowany w XVI wieku, jest prawdziwą oazą spokoju i duchowości, a jego skromna architektura doskonale harmonizuje z otaczającą przyrodą.

Jednym z najbardziej malowniczych miejsc w parku jest Praia da Adraga, piękna, dzika plaża otoczona klifami i jaskiniami. To idealne miejsce na relaks, kąpiel w oceanie lub długi spacer wzdłuż wybrzeża. Plaża jest mniej znana i mniej zatłoczona niż inne plaże w regionie, co czyni ją idealnym miejscem na spokojny wypoczynek w otoczeniu przyrody.

Park Narodowy Sintra-Cascais oferuje także liczne ścieżki rowerowe i szlaki piesze, które prowadzą przez najbardziej malownicze zakątki parku. Trasy są zróżnicowane pod względem trudności, co sprawia, że każdy, niezależnie od kondycji fizycznej, znajdzie coś dla siebie. Jednym z najbardziej popularnych szlaków jest ścieżka prowadząca od Sintry do Cabo da Roca, która oferuje niesamowite widoki i możliwość odkrywania ukrytych skarbów parku.

Przylądek Cabo da Roca

Odwiedzając Park Narodowy Sintra-Cascais, nie można zapomnieć o wizycie w malowniczym miasteczku Cascais. To urokliwe nadmorskie miasteczko jest idealnym miejscem na odpoczynek po dniu spędzonym na wędrówkach. Spacerując po wąskich uliczkach, można podziwiać kolorowe domy, urocze kawiarnie i restauracje serwujące świeże owoce morza. Cascais jest również świetnym punktem wypadowym do eksploracji nadmorskich ścieżek i plaż.