Niezwykłe piękno Kanionu Kolorado
Region Kanionu Kolorado to jedno z najpiękniejszych i najbardziej różnorodnych miejsc w Stanach Zjednoczonych. Znajduje się on w południowo-zachodniej części kraju, na granicy stanów Kolorado, Utah, Arizona i Nowy Meksyk. Jest to obszar o powierzchni ponad 13 tysięcy km², który obejmuje cztery parki narodowe, osiem pomników narodowych, a także wiele innych atrakcji przyrodniczych i kulturowych, często wykraczających poza sam kanion. W tym artykule przedstawię niektóre z nich, opowiadając Wam o historii, geologii, faunie i florze tego niezwykłego regionu.
Park Narodowy Wielkiego Kanionu
Jednym z najbardziej znanych i imponujących miejsc jest Park Narodowy Wielkiego Kanionu. Od niego wzięła się nazwa całego regionu. Jest to ogromny przełom rzeki Kolorado, który ma długość około 446 km, szerokość od 800 m do 29 km i głębokość do 1857 m. Jest to największy kanion na świecie, choć nie najgłębszy.
Jego powstanie, to wynik milionów lat erozji wodnej, wietrznej i lodowcowej, która ukształtowała warstwy skał o różnych kolorach i wieku. Najstarsze z nich mają ponad 2 miliardy lat. W kanionie można zobaczyć wiele formacji skalnych, takich jak wieże, iglice, łuki, mosty, jaskinie i wodospady. Jest to także dom dla wielu gatunków zwierząt i roślin, w tym dla zagrożonych wyginięciem kondorów kalifornijskich, bobrów, pum, jeleni, orłów, kaktusów, sosen i kwiatów.
Kanion jest nie tylko atrakcją przyrodniczą, ale także kulturową. Na jego terenie znajdują się ślady obecności ludzi od ponad 10 tysięcy lat. Najstarszymi mieszkańcami byli Indianie z kultur Paleoindian, Archaicznej, Anasazi, Hohokam i Fremont. Później pojawili się mieszkańcy z plemion Hopi, Zuni, Nawahów, Havasupai i Hualapai. W XVI wieku kanion odwiedzili pierwsi Europejczycy, głównie Hiszpanie i Francuzi. Natomiast w XIX wieku miejsce to stało się celem ekspedycji naukowych, wojskowych i turystycznych.
W 1893 roku kanion został objęty ochroną jako rezerwat leśny, następnie w 1908 roku jako pomnik narodowy, a ostatecznie w 1919 roku uzyskał status parku narodowego. Ponadto w 1979 roku kanion został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Park Narodowy Mesa Verde
Innym ciekawym miejscem w tym regionie jest Park Narodowy Mesa Verde. Jest to park poświęcony zachowaniu i prezentacji dziedzictwa kulturowego Indian z kultury Anasazi, którzy zamieszkiwali ten region od około 600 do 1300 roku n.e.
Zajmuje on powierzchnię około 210 km² i znajduje się na płaskowyżu Mesa Verde, który wznosi się na wysokość około 2600 m n.p.m. Możemy tutaj znaleźć ponad 4000 stanowisk archeologicznych, w tym więcej niż 600 domów skalnych.
Anasazi budowali je w naturalnych wnękach skalnych z użyciem głównie kamieni i gliny. Największym i najbardziej znanym domem skalnym jest Cliff Palace, który ma 150 pomieszczeń i 23 kivas, czyli okrągłych komnat ceremonialnych.
Oprócz nich, w parku można zobaczyć także wieże, magazyny, świątynie, miejsca spoczynku, drogi, petroglify i ceramikę Anasazi. Park Narodowy Mesa Verde został utworzony w 1906 roku jako pierwszy park narodowy w USA poświęcony archeologii. Natomiast w 1978 roku park został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Park Narodowy Gór Skalistych
Kolejnym miejscem, które warto odwiedzić w regionie Kolorado, jest Park Narodowy Gór Skalistych. Jest on położony w północno-zachodniej części stanu Kolorado, jego nazwa wzięła się od tego, że obejmuje spektakularny fragment Gór Skalistych, najdłuższego łańcucha górskiego w Ameryce Północnej.
Park ten ma powierzchnię około 1075 km² i leży na wysokości od 2300 do 4300 m n.p.m. Charakteryzuje się on dużą różnorodnością krajobrazów, od zielonych dolin i jezior, przez lasy i łąki, po skaliste szczyty i lodowce. Znajduje się tutaj 77 gór mających ponad 3700 m. wysokości, w tym Longs Peak, najwyższy szczyt parku, wznoszący się na wysokość 4345 m n.p.m. W parku płynie wiele rzek i strumieni, które tworzą wodospady i kaskady. W parku znajdują się także 156 jezior, w tym największe i najgłębsze w Górach Skalistych, Grand Lake, które ma powierzchnię 2 km² i głębokość 122 m.
Park Narodowy Gór Skalistych jest także bogaty w życie zwierzęce i roślinne. Żyje tu ponad 60 gatunków ssaków, w tym niedźwiedzie, rysie, wilki, łosie, jelenie, wapiti, bizony, bobry i wiewiórki. Ponadto występuje także ponad 280 gatunków ptaków, w tym orły, sowy, kruki, sójki, dzięcioły i kolibry. Co więcej, rośnie tutaj ponad 900 gatunków roślin, w tym sosny, świerki, brzozy, topole, wierzby, jałowce, kwiaty, trawy i porosty. Park Narodowy Gór Skalistych został utworzony w 1915 roku, a ponadto w 1976 roku został on ustanowiony rezerwatem biosfery.
Park Narodowy Great Sand Dunes
Ostatnim miejscem, które chciałbym opisać w tym artykule, jest Park Narodowy Great Sand Dunes. Jest on położony w południowej części stanu Kolorado, jego zadaniem jest ochrona najwyższych wydm w Ameryce Północnej. Park ten ma powierzchnię około 343 km² i leży na wysokości od 2300 do 4100 m n.p.m. Możemy w nim wyróżnić dwie główne części, są to pole wydmowe i pole górskie Pierwsze z nich zajmuje około 78 km² i zawiera ponad 30 wydm, które osiągają wysokość od 20 do 230 m. Najwyższą wydmą jest Star Dune, która ma 229 m wysokości. Są one wynikiem działania wiatru, który nanosił piasek z doliny rzeki San Luis i z okolicznych gór. Wydmy są również stale kształtowane i zmieniane przez wiatr, który tworzy na nich wzory i fałdy. Woda także wpływa na ich kształt, płynąc pod nimi lub na ich powierzchni. Jej źródłem jest najczęściej topniejący śnieg i lód z gór Sangre de Cristo, które tworzą drugą część parku.
Góry te mają wysokość do 4400 m n.p.m. i są pokryte lasami, łąkami i kwiatami, a najwyżej śniegiem i lodem. Znajdują się tam także jeziora, potoki i wodospady. Park Narodowy Great Sand Dunes jest miejscem niezwykłej różnorodności biologicznej. Żyje tam ponad 300 gatunków zwierząt, w tym niedźwiedzie, rysie, lisy, kojoty, bobry, borsuki, wiewiórki, zające, gryzonie, ptaki, płazy i gady. Ponadto rośnie tam ponad 600 gatunków roślin, w tym sosny, świerki, brzozy, topole, wierzby, jałowce, kaktusy, orchidee, lilie i astrowate. Park Narodowy Great Sand Dunes został utworzony w 2004 roku, choć jego historia sięga aż do 1932 roku, kiedy to został ustanowiony jako pomnik narodowy.