Spacerem po Tallinie – Przewodnik po Zabytkach i Atrakcjach
Choć Tallin ma niecałe pół miliona mieszkańców, jego bogata historia, urokliwa starówka wpisana na listę UNESCO i unikalna atmosfera sprawiają, że jest jednym z najciekawszych miast w Europie Północnej. Spacerując wąskimi, brukowanymi uliczkami, przeniesiesz się w czasie do średniowiecza, kiedy miasto było jednym z kluczowych portów Hanzy, potężnej ligi kupieckiej. A jednocześnie, zaledwie kilka kroków od historycznych murów, nowoczesne budynki, centra biznesowe i tętniąca życiem scena technologiczna pokazują, że Tallin to miasto z wizją przyszłości.
.
Początki miasta
Tallinn, znany pierwotnie jako Reval, powstał w miejscu dawnej osady z epoki wikingów. Pierwsze ślady osadnictwa w okolicach obecnego Tallinna pochodzą z około 3000 lat p.n.e., jednak miasto zaczęło nabierać znaczenia dopiero w średniowieczu, kiedy stało się ważnym punktem handlowym na szlakach bałtyckich.
W XI wieku na wzgórzu Toompea znajdowała się ufortyfikowana osada Estów, plemienia ugrofińskiego zamieszkującego tereny dzisiejszej Estonii. W tym czasie obszar dzisiejszego Tallinna był kluczowym punktem strategicznym ze względu na swoje położenie nad Bałtykiem, co przyciągało kupców i najeźdźców z różnych części Europy. Pierwsza pisemna wzmianka o mieście pochodzi z 1154 roku, kiedy to arabski geograf al-Idrisi wspomniał o miejscu zwanym „Koluvan”, co wielu historyków utożsamia z Tallinnem.
Najazd krzyżowców i okres duński
W 1219 roku Tallinn został zdobyty przez Duńczyków podczas krucjat północnych. Według legendy, podczas bitwy na wzgórzu Toompea, duński król Waldemar II otrzymał od Boga znak w postaci czerwonej flagi z białym krzyżem (znanej jako Dannebrog), która miała spaść z nieba i przynieść Duńczykom zwycięstwo. To wydarzenie stało się początkiem długoletniego panowania duńskiego w Tallinnie, a Dannebrog do dziś jest flagą Danii.
Po opanowaniu miasta przez Duńczyków, Tallinn stał się ważnym ośrodkiem władzy w regionie, a jego rozwój nabrał tempa. Zbudowano pierwsze kamienne fortyfikacje wokół wzgórza Toompea oraz założono pierwsze klasztory. W 1248 roku Tallinn uzyskał prawa miejskie na wzór Lubecki, co oznaczało, że mógł stać się członkiem Hanzy – potężnej organizacji handlowej zrzeszającej miasta północnej Europy.
Hanza i okres niemiecki
W XIV wieku Tallinn oficjalnie dołączył do Związku Hanzeatyckiego, co uczyniło go jednym z głównych portów nad Morzem Bałtyckim. Związek obejmował miasta wzdłuż wybrzeża Bałtyku i Morza Północnego, umożliwiając swobodny przepływ towarów i handlu. Tallinn, jako jedno z tych miast, stał się centrum wymiany handlowej między wschodnimi ziemiami, a zachodnią Europą.
Znaczenie Tallinna w handlu morskim przejawiało się nie tylko w jego bogactwie, ale także w rozbudowie systemu fortyfikacji miejskich. W XIV-XV wieku miasto otoczono potężnymi murami obronnymi, z których wiele zachowało się do dziś. Najważniejszą z nich jest Gruba Małgorzata, która chroni wejścia do portu.
Pod panowaniem szwedzkim
Po długich wiekach niemieckiej dominacji nad miastem i jego handlem, XVI wiek przyniósł zmiany polityczne. W 1561 roku, po wojnie inflanckiej i kasacji zakonu kawalerów mieczowych, Tallinn oraz północna Estonia znalazły się pod panowaniem szwedzkim. Szwedzi przejęli kontrolę nad miastem, wprowadzając reformy administracyjne i gospodarcze.
Pod rządami Szwecji Tallinn cieszył się pewnym okresem stabilności i dalszego rozwoju. Władze szwedzkie wprowadziły reformy edukacyjne, zakładając pierwsze szkoły, oraz starały się wzmocnić obronność miasta. Z tego okresu pochodzi również znaczna część barokowej architektury, którą szczególnie możemy podziwiać na wzgórzu Toompea.
Panowanie rosyjskie
W 1710 roku, w wyniku wojny północnej między Szwecją a Rosją, Tallinn oraz cała Estonia zostały zajęte przez wojska rosyjskie i oficjalnie wcielone do Imperium Rosyjskiego na mocy pokoju w Nystad w 1721 roku. Miasto przeszło pod panowanie carskie, stając się ważnym punktem strategicznym na północnym wybrzeżu imperium.
Pod rządami Rosji Tallinn stracił część swojego handlowego znaczenia na rzecz portów rosyjskich, takich jak Sankt Petersburg. Jednak miasto nadal odgrywało istotną rolę jako centrum administracyjne i wojskowe. Ponadto w XIX wieku rosyjska industrializacja przyczyniła się do budowy połączeń kolejowych i rozbudowy portu, co zwiększyło znaczenie miasta jako centrum transportowego.
Odrodzenie narodowe i walka o niepodległość
Na początku XX wieku w Tallinnie zaczęły rosnąć nastroje narodowe. Estończycy, którzy przez wieki byli poddani obcej dominacji, zaczęli dążyć do utworzenia własnego państwa. W 1918 roku, po upadku Imperium Rosyjskiego w wyniku rewolucji bolszewickiej, Estonia ogłosiła swoją niepodległość, a Tallinn stał się stolicą nowo powstałego państwa estońskiego.
Niestety, krótko po ogłoszeniu niepodległości Estonia musiała stawić czoła inwazji bolszewickiej. W wyniku wojny o niepodległość w latach 1918-1920 Estończycy zdołali obronić swoją suwerenność, a Tallin stał się sercem niepodległej Estonii.
II wojna światowa i okupacja radziecka
Podczas II wojny światowej Tallinn i cała Estonia znalazły się w trudnej sytuacji geopolitycznej. W 1940 roku, w wyniku paktu Ribbentrop-Mołotow, Estonia została zajęta przez Związek Radziecki, a Tallin stał się częścią ZSRR. Okupacja radziecka trwała do 1941 roku, kiedy to miasto zostało zajęte przez wojska niemieckie w czasie operacji Barbarossa.
Podczas niemieckiej okupacji Tallinn ucierpiał z powodu nalotów bombowych i represji, a w 1944 roku, w wyniku ofensywy Armii Czerwonej, miasto ponownie znalazło się pod radziecką kontrolą. Po wojnie Tallinn został włączony do Estońskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej i pozostał pod okupacją radziecką przez kolejne czterdzieści lat.
Tallinn był kiedyś znany jako Reval
Samochód
Podróż samochodem z Polski do Tallinna to długa, ale malownicza trasa, która prowadzi przez kilka krajów: Litwę i Łotwę. Zależnie od miejsca wyjazdu w Polsce, trasa może mieć różną długość, ale najczęściej pokonywana droga wiedzie przez Warszawę, Białystok, Kowno, Rygę, a następnie dalej na północ do Tallinna.
Podróż samochodem z Warszawy do Tallina zajmuje około 13-15 godzin (z przerwami). Zakładając średnie zużycie paliwa na poziomie 7 l/100 km i cenę benzyny na poziomie około 7 zł/l, koszt paliwa na trasie Warszawa–Tallinn (1100 km) wyniesie około 540 zł w jedną stronę. Litwa i Łotwa nie wymagają winiet na autostradach, ale warto sprawdzić przed wyjazdem aktualne przepisy drogowe.
Samolot
Podróż samolotem jest najszybszą opcją, aby dostać się z Polski do Tallinna. Bezpośrednie loty odbywają się głównie z Warszawy (Lotnisko Chopina) oraz z Gdańska.
Przykładowy czas trwania lotu z Warszawy do Tallinna wynosi około 1,5 godziny. Z kolei cena biletów w obie strony różni się w zależności od terminu i linii lotniczej. W przypadku linii LOT ceny zaczynają się od około 500-700 zł za lot w dwie strony. Natomiast tanie linie lotnicze, takie jak Ryanair, oferują bilety nawet za 200-400 zł w dwie strony, jeśli zarezerwujesz z wyprzedzeniem.
Lądujemy na lotnisku Tallinna Lennart Meri, zaledwie 4 km od centrum miasta, do którego dojedziemy kursującym co pół godziny autobusem linii 2. Bilet kosztuje około 2€, a podróż trwa około 15-20 minut. Alternatywnie, tramwaj linii 4 również łączy lotnisko z centrum Tallinna. Ceny biletu i czas podróży są bardzo podobne.
Jeśli zdecydujesz się na tanie linie lotnicze, upewnij się, że znasz zasady dotyczące bagażu podręcznego i rejestrowanego, aby uniknąć dodatkowych opłat.
Pole śpiewu
Wiosna (marzec – maj)
Marzec
Marzec to miesiąc przejściowy, w którym Tallinn powoli budzi się z zimowego snu. Chociaż śnieg wciąż może leżeć na ulicach, a wieczory są chłodne, to dni zaczynają się wydłużać, a słońce coraz częściej pojawia się na niebie. W marcu można już poczuć zapowiedź wiosny, mimo że zimowe ubrania nadal są niezbędne. Temperatury w dzień wynoszą zazwyczaj 2-4°C
Kwiecień
W kwietniu Tallinn zaczyna się zazieleniać. Drzewa zaczynają wypuszczać pierwsze liście, a w parkach pojawiają się kwitnące krokusy i przebiśniegi. Mimo że pogoda wciąż jest zmienna, a noce bywają chłodne, dni są wyraźnie cieplejsze, a temperatury mogą przekraczać 10°C. Pod koniec kwietnia odbywa się Tallinn Music Week. Jest to doskonały czas, aby połączyć zwiedzanie miasta z uczestnictwem w koncertach.
Maj
Maj oznacza prawdziwy początek wiosny w Tallinie. Temperatury znacznie rosną, a dni są już długie i słoneczne. Parki i ogrody miejskie kwitną, a mieszkańcy spędzają więcej czasu na świeżym powietrzu, spacerując po nadmorskich bulwarach lub korzystając z kawiarnianych ogródków. Możemy liczyć na około 15-17°C w dzień.
Lato(czerwiec – sierpień)
Czerwiec
Czerwcowe dni są bardzo długie, z prawie 19 godzinami światła dziennego, co sprawia, że miasto tętni życiem niemal przez całą dobę. Temperatury w dzień zazwyczaj przekraczają 20°C, ale noce mogą jeszcze być chłodne. Najważniejszym wydarzeniem czerwcowym jest Noc Świętojańska (Jaanipäev), obchodzona w najkrótszą noc roku. Jest to czas, gdy Estończycy palą ogniska, tańczą i świętują na świeżym powietrzu, co przyciąga także turystów. Święto ma głębokie korzenie w estońskiej tradycji i folklorze.
Lipiec
Lipiec jest najcieplejszym miesiącem w Tallinie. Temperatury mogą sięgać lub przekraczać25°C, a dni są pełne słońca. To idealny czas na zwiedzanie miasta, spacery po plaży Pirita czy odwiedzenie pobliskich wysp. Lipiec jest również okresem festiwali i wydarzeń plenerowych. W lipcu odbywa się Tallinn Medieval Days, podczas którego Stare Miasto zamienia się w średniowieczną osadę, a ulicami przechodzą parady w historycznych strojach, odbywają się turnieje rycerskie i pokazy sztuki rzemieślniczej.
Sierpień
Sierpień, to nadal ciepły miesiąc, chociaż pod koniec zaczyna być odczuwalne zbliżające się ochłodzenie. W dzień możemy liczyć na 22-25°C. Na początku sierpnia w Tallinie odbywa się Tallinn Maritime Days, festiwal morski, który celebruje morskie tradycje miasta i obejmuje koncerty, wystawy oraz regaty.
Jesień (wrzesień – listopad)
Wrzesień
Wrzesień w Tallinie, to miesiąc przejściowy, kiedy lato powoli ustępuje miejsca jesieni. Temperatury są jeszcze stosunkowo wysokie, ale wieczory zaczynają być chłodniejsze. Temperatury wciąż osiągają 20°C Jest to doskonały czas na zwiedzanie miasta bez letnich tłumów, zwłaszcza spacerując po parkach, które zaczynają nabierać jesiennych barw.
Październik
Październik to początek typowej, chłodnej jesieni w Tallinie. Drzewa w parkach, takich jak Kadriorg, nabierają pięknych, złotych i czerwonych odcieni, co sprawia, że miasto jest szczególnie malownicze. Pogoda staje się bardziej kapryśna, z częstymi opadami deszczu, ale rekompensuje to brak tłumów. W dzień temperatura osiąga około 9-11°C.
Listopad
Listopad często oznacza początek zimy w Tallinie. Temperatury spadają i rzadko przekraczają kilka stopni powyżej zera, a dni stają się wyraźnie krótsze. Często pojawiają się pierwsze opady śniegu, choć zazwyczaj nie jest to jeszcze zima w pełnym znaczeniu tego słowa.
Zima (grudzień – luty)
Grudzień
Zima w Tallinie zaczyna się wcześnie, a grudzień to miesiąc, w którym miasto zaczyna przybierać świąteczny klimat. Zwykle już na początku grudnia pojawia się stały śnieg, a maksymalne temperatury oscylują w okolicy zera. W grudniu na Placu Ratuszowym odbywa się Jarmark Bożonarodzeniowy. Centralnym punktem jest duża, ozdobiona choinka, a atmosfera świąteczna w połączeniu z historyczną architekturą tworzy niezapomniane wrażenie.
Styczeń
Co ciekawe, luty nie jest najzimniejszym miesiącem w Tallinie. Mimo to temperatury rzadko wzrastają powyżej zera, a nocą często spadają poniżej -10°C. W mieście pojawia się więcej śniegu, a także lód, co czyni chodzenie po mieście czasem wyzwaniem, ale również daje możliwość cieszenia się sportami zimowymi, takimi jak łyżwiarstwo.Pod koniec stycznia w Tallinie odbywa się Festiwal Światła – wydarzenie, podczas którego liczne budynki w mieście są oświetlane artystycznymi instalacjami.
Luty
Luty jest najzimniejszym miesiącem, z regularnymi opadami śniegu. Dni stają się nieco dłuższe, ale zimowa atmosfera wciąż dominuje. Mieszkańcy spędzają czas na zewnątrz, ciesząc się zimowymi sportami, takimi jak narciarstwo biegowe na obrzeżach miasta.
Świąteczny jarmark na rynku
Stare Miasto (Vanalinn)
Starówka w Tallinie jest jednym z najpiękniejszych i najlepiej zachowanych średniowiecznych miast w Europie, wpisanym na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 1997 roku. Stare Miasto Tallina zaczęło się rozwijać już w XIII wieku, po tym jak Duńczycy podbili region. Wkrótce miasto stało się kluczowym portem handlowym i częścią Ligi Hanzeatyckiej, co przyniosło mu bogactwo i wpływy. W średniowieczu Tallin, wtedy znany jako Reval, rozwijał się intensywnie jako centrum handlu, przyciągając kupców z Niemiec, Skandynawii i Rosji. To bogactwo widoczne jest w pięknych kamienicach, ratuszach i innych budowlach, które do dziś zachowały się w świetnym stanie.
Stare Miasto było otoczone potężnymi murami obronnymi, które miały chronić je przed najazdami. Duża część tych murów oraz wiele wież strażniczych, jak Wieża Dziewicy (Neitsitorn) i Kiek in de Kök, przetrwały do naszych czasów. Te zabytki są dziś dostępne dla zwiedzających i oferują niesamowite widoki na miasto.
Starówkę Tallina możemy podzielić na dwie główne części: Dolne Miasto (All-linn) i Górne Miasto (Toompea). Dolne Miasto pełne jest wąskich brukowanych uliczek, uroczych placów i gotyckich kamienic. W Dolnym Mieście dominują dawne domy kupców, ratusz oraz zabytki związane z codziennym życiem średniowiecznego miasta.
Natomiast Górne Miasto wznosi się na wzgórzu i od wieków było centrum władzy politycznej w regionie, będąc siedzibą rycerstwa, arystokracji oraz władz kościelnych. Dziś nadal pełni funkcje polityczne, ponieważ mieści się tu estoński parlament.
Brama Viru na Starym Mieście
Rynek Główny (Raekoja Plats)
Jest to serce Starego Miasta i świetne miejsce na rozpoczęcie poznawania stolicy Estonii. Plac przez wieki był głównym miejscem targowym miasta, gdzie mieszkańcy handlowali różnymi towarami, od lokalnych produktów rolnych po wyroby rzemieślnicze. Jako centralne miejsce spotkań i działalności, na rynku odbywały się również festyny, uroczystości, a nawet publiczne egzekucje.
Urzekającą cechą Raekoja Plats jest jego architektura. Na placu znajdują się liczne kamienice kupieckie z fasadami ozdobionymi malowidłami i detalami rzeźbiarskimi. Większość budynków pochodzi z XIV-XVII wieku i była zamieszkiwana przez bogatych kupców, którzy prowadzili działalność handlową na Bałtyku. Spośród nich warto wymienić Ratusz Miejski z 64-metrową wieżą. Na jej szczycie znajduje się figura Vana Toomas (Stary Tomasz) – mitycznego strażnika miasta, który stał się jednym z symboli Tallina.
W średniowieczu Raekoja Plats był też miejscem sprawowania wymiaru sprawiedliwości. Publiczne egzekucje, sądy i ogłaszanie wyroków odbywały się właśnie tutaj. Rynek pełnił także przyjemniejsze funkcje miejsca organizacji festynów, uroczystości religijnych i świeckich oraz turniejów rycerskich.
Rynek Główny
Ratusz Miejski w Tallinie ( Tallinna Raekoda)
Jak przed chwilą wspomniałem, jest to jeden z ikonicznych budynków w stolicy Estonii i symbol jej średniowiecznego bogactwa. Zlokalizowany w samym sercu Starego Miasta, na Placu Ratuszowym (Raekoja plats), ratusz stanowi unikalny przykład gotyckiej architektury miejskiej w regionie Morza Bałtyckiego.
Historia ratusza sięga XIII wieku, kiedy to miasto, będące ważnym członkiem Hanzy, zaczęło potrzebować reprezentacyjnego miejsca do sprawowania władzy i organizowania życia publicznego. Pierwsze wzmianki o jego istnieniu pochodzą z 1248 roku, kiedy to Tallin uzyskał prawo lubeckie. Wówczas miasto zaczęło się rozwijać i zyskiwać na znaczeniu jako centrum handlowe, co wymagało utworzenia instytucji miejskich, takich jak rada miejska (raada) i związane z nią budynki administracyjne.
Obecny gmach ratusza został zbudowany w latach 1402-1404, a jego gotycka architektura odzwierciedla bogactwo miasta oraz wpływy Hanzy. Projekt i konstrukcja budynku były dziełem lokalnych rzemieślników, ale inspiracje czerpano z architektury miast niemieckich i flamandzkich. W średniowieczu ratusz nie tylko pełnił funkcję siedziby rady miejskiej, ale także był miejscem spotkań kupców, organizowania targów i różnych wydarzeń kulturalnych.
Fasada ratusza jest ozdobiona licznymi gotyckimi detalami architektonicznymi, w tym ostrołukowymi oknami, rzeźbami i dekoracyjnymi fryzami. Na szczególną uwagę zasługuje galeria z arkadami, znajdująca się na poziomie parteru, która była wykorzystywana jako miejsce publicznych zgromadzeń oraz ogłaszania ważnych decyzji rady miejskiej. Na fasadzie ratusza możemy również zauważyć płaskorzeźby przedstawiające różnorodne motywy, w tym fantazyjne stworzenia, postacie alegoryczne i ornamenty roślinne. Te detale dodają budynkowi elegancji i są przykładem mistrzostwa lokalnych rzemieślników.
Budynek ma również charakterystyczną wieżę, która dominuje nad panoramą Starego Miasta. Wysokość wieży wynosi 64 metry, a na jej szczycie znajduje się słynny wizerunek strażnika miejskiego, znany jako Vana Toomas (Stary Tomasz), który stał się symbolem Tallina. Strażnicy miejscy mogli z wieży obserwować okolicę i reagować na wszelkie zagrożenia, takie jak pożary czy ataki wrogich wojsk. Wieża była również symbolem władzy miejskiej i potęgi Tallina.
Wnętrza Ratusza Miejskiego równie zasługują na uwagę, co jego fasada. Główna sala, znana jako Sala Rady lub Wielka Sala, jest przestronna i pięknie udekorowana. Było to miejsce, gdzie odbywały się posiedzenia rady miejskiej, spotkania kupców oraz różne uroczystości publiczne. Wystrój wnętrza nawiązuje do gotyckiej architektury i sztuki, a na ścianach dostrzeżemy liczne herby, obrazy oraz dekoracje przedstawiające sceny historyczne. Na szczególną uwagę zasługują drewniane belki sufitowe oraz wielkie żyrandole, które dodają sali majestatycznego charakteru. W ratuszu znajduje się również kilka mniejszych sal, które były wykorzystywane do bardziej prywatnych spotkań rady oraz organizowania wydarzeń kulturalnych.
Obecnie Ratusz Miejski w Tallinie pełni funkcję muzeum i miejsca organizacji różnorodnych wydarzeń kulturalnych. Jest to jedna z najważniejszych atrakcji turystycznych Tallina, przyciągająca rocznie tysiące turystów z całego świata. Ratusz jest otwarty dla zwiedzających, którzy mogą podziwiać jego imponującą architekturę, bogato zdobione wnętrza oraz poznać historię miasta i jego mieszkańców.
.
Raeapteek (Apteka Miejska)
Otwarta już w 1422 roku, jest to jedna z najstarszych aptek w Europie i prawdopodobnie najstarsza apteka na świecie, która działa nieprzerwanie od swojego założenia. Początkowo apteka znajdowała się pod zarządem niemieckich farmaceutów i przez wiele pokoleń była prowadzona przez rodzinę Burchartów.
Rodzina Burchartów prowadziła aptekę przez ponad 300 lat, od XVI do XVIII wieku, co jest rzadkością w historii przedsiębiorstw. Burchartowie nie tylko zajmowali się sprzedażą leków, ale byli również cenionymi lekarzami, którzy służyli zarówno mieszczanom, jak i wysoko postawionym osobom, w tym przedstawicielom dworu królewskiego. Burchartowie wprowadzili do apteki wiele nowatorskich rozwiązań, a także różnorodne produkty, które zyskały popularność wśród mieszkańców Tallina.
W średniowieczu apteki pełniły znacznie szerszą funkcję niż dziś. Oprócz sprzedaży leków i mikstur, Raeapteek oferowała mieszkańcom Tallina szeroką gamę innych towarów, takich jak przyprawy, słodycze, papierosy, a nawet alkohol, w tym znane „Revali viin” (wino z Tallina). Apteka stała się także miejscem sprzedaży egzotycznych produktów sprowadzanych z dalekich krajów, które były uważane za lekarstwa lub luksusowe towary.
Co ciekawe, w aptece można było również kupić tak niezwykłe produkty jak suszone ropuchy czy mumia – substancje, które w tamtych czasach uważano za mające właściwości lecznicze. Klienci mogli także nabyć wyroby słodkie, takie jak marcepan, który był sprzedawany jako lekarstwo na melancholię. Legenda głosi, że marcepan został wynaleziony właśnie w aptece Raeapteek.
Apteka Raeapteek była również miejscem, gdzie opracowywano specjalne eliksiry, ziołowe mikstury oraz inne preparaty medyczne. Jednym z najbardziej znanych produktów był „Balsam Burcharta”, który słynął z cudownych właściwości leczniczych i był szczególnie ceniony wśród estońskiej arystokracji. Eliksir ten miał działać jako środek wzmacniający organizm i poprawiający zdrowie.
Raeapteek, podobnie jak wiele innych budynków w Starym Mieście, zachowała swój oryginalny, gotycki charakter. Budynek, w którym mieści się apteka, ma typową dla średniowiecznych kamienic fasadę, a wnętrze przesiąknięte jest atmosferą minionych wieków.
Kiedy wchodzi się do środka, od razu uderza zapach ziół i stare drewno, które tworzy unikalny klimat tego miejsca. Wnętrze apteki składa się z historycznego wystroju, z drewnianymi szafkami, które były używane do przechowywania leków oraz ziół. Na ścianach znajdują się starożytne ryciny i narzędzia farmaceutyczne, które w przeszłości były używane do przygotowywania leków.
Apteka podzielona jest na dwie części: muzealną i nowoczesną aptekę. W części muzealnej obejrzymy liczne eksponaty związane z historią medycyny i farmacji, w tym stare recepty, naczynia używane do przygotowywania leków oraz różne narzędzia farmaceutyczne. W muzeum znajdują się także informacje na temat dawnych metod leczenia oraz kuriozalnych medykamentów, jakie sprzedawano w przeszłości.
Z kolei w części czynnej apteki nadal możemy nabyć zarówno nowoczesne leki, jak i tradycyjne estońskie preparaty ziołowe. Raeapteek oferuje również różnorodne produkty naturalne i kosmetyki, które czerpią z lokalnej tradycji zielarskiej.
Raeapteek, jako miejsce o tak bogatej historii, jest również związana z licznymi legendami i ciekawostkami. Jedna z najbardziej znanych opowieści dotyczy pierwszego marcepana, który podobno został wynaleziony właśnie w tej aptece. Według legendy, kiedy pewien arystokrata przyszedł do apteki z depresją, aptekarz przygotował dla niego specjalny deser na bazie migdałów i cukru – marcepan, który miał działać jako lekarstwo na depresję.
Inną ciekawostką jest historia związana z królem Szwecji Karolem XI, który rzekomo miał kupować w aptece specjalny „eliksir miłosny”. Choć brak dowodów na prawdziwość tej opowieści, dodaje ona aptece mistycznego charakteru.
Apteka w środku
Kościół św. Ducha (Püha Vaimu Kirik)
Jest to jedyny zachowany średniowieczny kościół w Tallinie, który od początku swojego istnienia należał do estońskiej społeczności, co wyróżnia go na tle innych kościołów w mieście, związanych głównie z niemieckimi czy szwedzkimi elitami.
Pierwsze wzmianki o świątyni pochodzą z około 1316 roku, kiedy to w aktualnym miejscu istniała już kaplica. Kościół był pierwotnie związany z szpitalem i przytułkiem, który został założony przez Bractwo Ducha Świętego, organizację charytatywną, której celem było zapewnienie opieki chorym i ubogim mieszkańcom Tallina. Szpitale prowadzone przez takie bractwa były powszechne w średniowieczu w całej Europie, a ich działalność często obejmowała nie tylko pomoc medyczną, ale również duchowe wsparcie dla potrzebujących.
Kościół św. Ducha odegrał istotną rolę w życiu religijnym miasta, szczególnie po reformacji w XVI wieku, kiedy to stał się jednym z głównych ośrodków luterańskich w Tallinie. Był to również pierwszy kościół w Estonii, w którym kazania zaczęto głosić w języku estońskim, co miało ogromne znaczenie dla rozwoju tożsamości narodowej Estończyków.
Świątynia sama w sobie stanowi doskonały przykład gotyckiej architektury sakralnej, choć posiada także elementy późniejszych stylów, które pojawiły się w wyniku licznych renowacji. Mimo skromnych rozmiarów, świątynia zachwyca swoim niezwykle harmonijnym wyglądem oraz pięknymi detalami architektonicznymi.
Z zewnątrz kościół wyróżnia się prostą, ale elegancką fasadą, której najważniejszym elementem jest słynny, XVII-wieczny zegar. Ten unikalny zegar z końca XVII wieku, znajdujący się na południowej ścianie kościoła, jest jednym z najstarszych publicznych zegarów w Estonii i do dziś odmierza czas. Jego drewniana tarcza jest ręcznie malowana i ozdobiona wizerunkiem słońca. Zegar ten był ważnym elementem życia mieszkańców, ponieważ pozwalał na orientowanie się w czasie, co miało kluczowe znaczenie w czasach średniowiecza, kiedy to bardzo niewiele osób mogło sobie pozwolić na własny zegar.
Na fasadzie kościoła znajduje się także gotycki portal z misternie zdobionymi drzwiami, które prowadzą do wnętrza świątyni. Nad portalem widoczny jest herb Bractwa Ducha Świętego, co stanowi przypomnienie o jego fundacyjnych korzeniach związanych z działalnością charytatywną. Kościół posiada wieżę o wysokości 69 metrów, pokrytą charakterystycznym zielonym dachem. Dawniej pełniła ona funkcję strażnicy oraz dzwonnicy, z której codziennie ogłaszano ważne wydarzenia dla mieszkańców miasta.
Wnętrza nie w mniejszym stopniu zachwycają swoim bogactwem artystycznym i historycznym. Głównym elementem wystroju jest ołtarz główny, autorstwa słynnego rzeźbiarza, Bernta Notkego z Lubeki. Ten drewniany ołtarz, datowany na lata 1483-1486, jest jednym z najcenniejszych przykładów sztuki gotyckiej w regionie bałtyckim. Ołtarz przedstawia sceny z życia Jezusa i świętych, a jego centralną część stanowi figura Chrystusa otoczonego postaciami apostołów.
Ołtarz Notkego jest jednym z nielicznych dzieł tego wybitnego artysty, które przetrwały do naszych czasów, co czyni go unikalnym skarbem kultury estońskiej. Jest również przykładem wpływów niemieckiej sztuki gotyckiej na terenie Estonii, co było wynikiem intensywnych kontaktów handlowych i kulturalnych między miastami hanzeatyckimi.
Kolejnym cennym elementem wnętrza jest ambona, wykonana w 1597 roku przez lokalnego artystę Elerta Thiele. Jest to przykład wczesnego stylu renesansowego, który zaczynał przenikać do krajów bałtyckich w końcu XVI wieku. Dekoracje ambony przedstawiają sceny biblijne oraz wizerunki świętych. Uwagę przyciągają szczególnie płaskorzeźby z symbolami ewangelistów, które są mistrzowsko wykonane i stanowią cenny przykład sztuki renesansowej w Estonii.
Wnętrze kościoła zdobią również piękne witraże, które dodają mu wyjątkowego, mistycznego charakteru. Większość witraży pochodzi z XIX i XX wieku, ale nawiązują one do wcześniejszych tradycji gotyckich i renesansowych. Kolorowe szkło ożywia wnętrze kościoła, wprowadzając grę światła, co podkreśla duchowy charakter miejsca.
.
Muzeum Fotografii w Tallinie (Tallinna Fotomuuseum)
Instytucja znajduje się w historycznym budynku dawnego więzienia miejskiego w Tallinie, na ulicy Raekoja 4, tuż za Ratuszem Miejskim. Ten XIII-wieczny budynek służył jako więzienie dla różnego rodzaju przestępców aż do końca XIX wieku, ale w 1980 roku otwarto w nim muzeum poświęcone fotografii.
Główna kolekcja obejmuje kilka tysięcy fotografii dokumentujących rozwój miasta i tego jak żyli jego mieszkańcy. Bardzo cenne są najstarsze fotografie miasta, pochodzące z lat 60. XIX wieku. Stanowią one bezcenny dokument życia w Tallinie tamtych czasów, ukazując zarówno zabytki miasta, jak i życie codzienne jego mieszkańców. Fotografie te przedstawiają, jak zmieniała się architektura, moda, a także społeczeństwo na przestrzeni wieków. Z perspektywy historycznej, są to niezwykle wartościowe dokumenty wizualne, które pomagają zrozumieć, jak wyglądało życie w dawnej stolicy Estonii.
Kolejną ważną część kolekcji stanowią fotografie studyjne i portrety z XIX wieku, kiedy to portret fotograficzny był jednym z najważniejszych gatunków fotograficznych. W muzeum obejrzymy zarówno pełne klasy portrety przedstawiające bogate rodziny tallińskie, jak i bardziej skromne zdjęcia zwykłych mieszkańców miasta.
W kolekcji znajdują się również liczne fotografie dokumentalne, które przedstawiają ważne wydarzenia z historii Estonii. Fotografie te obejmują zarówno okresy pokoju, jak i wojnę, okupację radziecką, a także moment odzyskania niepodległości.
Muzeum zgromadziło także bogatą kolekcję sprzętu fotograficznego. Znajdziemy tutaj stare aparaty na płyty szklane, pierwsze kamery filmowe, a także różnorodne akcesoria fotograficzne, takie jak statywy, lampy błyskowe czy projekty do powiększeń zdjęć. Zobaczymy, jak technologia fotograficzna ewoluowała na przestrzeni wieków.
.
Zamek Toompea (Toompea loss)
Położony na wzgórzu o tej samej nazwie, wznoszącym się na wysokości około 48 metrów nad Starym Miastem Tallina, stanowi serce politycznej i militarnej historii Estonii. Zamek do dnia dzisiejszego pełni kluczową rolę, obecnie jako siedziba parlamentu Estonii (Riigikogu).
Wzgórze Toompea było zamieszkane już od czasów prehistorycznych, a jego strategiczne położenie sprzyjało budowie pierwszych umocnień. Już w VIII wieku istniała tu drewniana warownia, którą zamieszkiwali lokalni władcy estońscy. Okoliczne ziemie były częścią starożytnego regionu Harjumaa, zamieszkanego przez plemiona estońskie, które broniły swojego terytorium przed najazdami.
Kluczowym momentem w historii Toompea była krucjata północna, przeprowadzona na początku XIII wieku przez niemieckich zakonników rycerskich i Duńczyków. Po przejęciu Toompea przez krzyżowców w 1219 roku, rozpoczęto budowę kamiennego zamku, który miał służyć jako siedziba władzy oraz ośrodek administracyjny i militarny.
Zamek Toompea jest podzielony na trzy główne części: górny zamek (zarezerwowany dla elit, w tym zakonników i dowództwa), środkowy zamek (przeznaczony dla żołnierzy i straży) oraz dolny zamek (gdzie znajdowały się magazyny i warsztaty).
Jednym z najważniejszych elementów zamku są jego mury obronne, które przez wieki chroniły go przed najeźdźcami. Do dziś zachowały się. Mury te były wzmocnione przez kilka wież strażniczych, z których najbardziej znana to Wieża Długi Herman (Pikk Hermann). Jest to 48-metrowa wieża, która stała się jednym z symboli estońskiej niepodległości. Obecnie na jej szczycie codziennie o wschodzie słońca wciągana jest estońska flaga narodowa, co ma symboliczne znaczenie dla niezależności Estonii.
Wewnątrz zamku znajdują się dwa główne dziedzińce: górny dziedziniec, będący najstarszą częścią zamku, oraz dolny dziedziniec, który został dodany w późniejszych wiekach. Zamek Toompea otacza kilka budynków, które pełnią funkcje administracyjne i reprezentacyjne. Jednym z najważniejszych jest Pałac Stenbocka, neoklasycystyczny budynek z XVIII wieku, który obecnie jest siedzibą estońskiego rządu.
Współczesny budynek parlamentu, wzniesiony w latach 1920-1922, wyróżnia się różową fasadą w stylu neobarokowym. Stanowi on centralny element zamku i symbolizuje suwerenność oraz demokratyczne tradycje Estonii.
Widok ze wzgórza na Stare Miasto
Katedra Aleksandra Newskiego (Aleksander Nevski katedraal)
Jest to jedna z najbardziej rozpoznawalnych i kontrowersyjnych budowli w estońskiej stolicy. Znajduje się na wzgórzu Toompea, w bliskim sąsiedztwie Zamku Toompea oraz budynków estońskiego parlamentu. Jej historia oraz znaczenie są nierozerwalnie związane z politycznymi i religijnymi napięciami, które kształtowały historię Estonii.
Cerkiew została dedykowana księciu Aleksandrowi Newskiemu, jednemu z najważniejszych świętych prawosławnych Rosji, będącego jednocześnie symbolem rosyjskiej tożsamości narodowej. Aleksander Newski zasłynął jako książę nowogrodzki i kijowski, który w XIII wieku odniósł szereg zwycięstw w obronie Rusi przed najeźdźcami. Jego postać symbolizuje opór wobec Zachodu, co miało duże znaczenie w kontekście polityki Imperium Rosyjskiego.
Katedra Aleksandra Newskiego była od początku swojego istnienia budowlą kontrowersyjną. Dla wielu Estończyków katedra symbolizuje rosyjską okupację i rusyfikację. Po odzyskaniu niepodległości przez Estonię w 1918 roku i późniejszym okresie międzywojennym, pojawiły się głosy, aby katedrę rozebrać, ponieważ uważano ją za symbol obcej dominacji. W czasach ZSRR, władze komunistyczne traktowały ją jako zabytek i symbol rosyjskiej tradycji, co było sprzeczne z polityką ateizacji.
Po upadku Związku Radzieckiego i odzyskaniu niepodległości przez Estonię w 1991 roku, katedra stała się ponownie miejscem kontrowersji. Wielu Estończyków widziało w niej symbol rosyjskiej dominacji, ale z biegiem lat katedra została zaakceptowana jako ważny element dziedzictwa kulturowego i religijnego Tallina.
Katedra została zaprojektowana przez rosyjskiego architekta Michaiła Preobrażenskiego w stylu neobizantyjskim, charakterystycznym dla prawosławnych świątyń w Rosji pod koniec XIX wieku. Budowę sfinansowano ze środków Imperium Rosyjskiego, a także z darowizn od wiernych i bogatych kupców rosyjskich.
Zewnętrzna fasada katedry wykonana jest z czerwonej cegły, a całość pokryta jest białymi stiukowymi zdobieniami. Najbardziej charakterystycznymi elementami budowli są cebulaste kopuły o charakterystycznym kształcie, pokryte czarnymi dachówkami i zakończone złotymi krzyżami. Kopuły te, zwane również “baniaste”, są charakterystyczne dla prawosławnych świątyń w Rosji i symbolizują płomień świecy, która w tradycji chrześcijańskiej symbolizuje modlitwę i obecność Boga.
Katedra ma pięć kopuł, co jest typowe dla świątyń poświęconych świętym, takim jak Aleksander Newski. Centralna kopuła symbolizuje Chrystusa, a cztery mniejsze – czterech ewangelistów.
W środku bogactwo detali, fresków oraz ikonografii tworzy atmosferę sacrum i podkreśla duchowy charakter miejsca. Wnętrze jest bogato zdobione w stylu bizantyjskim, z dominującymi złotymi i jaskrawymi barwami.
Najważniejszym elementem wnętrza jest ikonostas – ściana oddzielająca nawę od prezbiterium, pokryta ikonami. W katedrze Aleksandra Newskiego ikonostas wykonany jest z ciemnego drewna i złoconych ornamentów. Ikony przedstawiają najważniejsze postacie prawosławne: Chrystusa, Matkę Bożą, św. Aleksandra Newskiego oraz innych świętych.
Podłoga katedry wyłożona jest bogatymi marmurowymi płytami, a ściany ozdobione są freskami przedstawiającymi sceny biblijne oraz postacie świętych. Freski te są dziełem rosyjskich artystów, którzy wzorowali się na bizantyjskich tradycjach malarstwa sakralnego.
Katedra Aleksandra Newskiego słynie również ze swoich dzwonów. Na wieży znajduje się 11 dzwonów, które zostały odlane w fabryce w Sankt Petersburgu. Największy z nich, ważący 15 ton, jest jednym z największych dzwonów w Estonii. Dźwięk dzwonów katedry, rozbrzmiewający nad Tallinem, symbolizuje obecność kościoła prawosławnego i był niegdyś sygnałem władzy rosyjskiej w regionie.
.
Katedra Najświętszej Maryi Panny (Toomkirik)
Pierwotna katedra była drewnianą budowlą, wzniesioną około roku 1229. Jednak już wkrótce po jej wzniesieniu, drewniana konstrukcja spłonęła w wyniku pożaru. Odbudowa rozpoczęła się w 1240 roku, tym razem w formie kamiennej, co miało zapewnić większą trwałość budowli. Była to główna świątynia Tallina, otoczona budynkami administracyjnymi i siedzibą biskupa, co podkreślało jej centralną rolę w życiu duchowym i politycznym miasta.
Ważnym momentem była też reformacja, która przyniosła znaczące zmiany w religijnym krajobrazie Estonii, w tym także w katedrze Toomkirik. W 1561 roku, wraz z przejściem Estonii pod panowanie Królestwa Szwecji, luteranizm został wprowadzony jako oficjalna religia państwowa, więc katedra przeszła na własność Kościoła luterańskiego.
Nawa główna jest przestronna i wyróżnia się wysokimi, gotyckimi sklepieniami, które nadają wnętrzu wrażenie lekkości i dążenia ku niebu. Gotyckie łuki oraz delikatnie rzeźbione żebra sklepienia wznoszą się ku górze, co podkreśla duchowy charakter świątyni. Natomiast ołtarz jest dziełem późnobarokowego rzemiosła, z figurami świętych oraz motywami roślinnymi.
Za ołtarzem znajduje się przestrzeń chórowa, gdzie dawniej śpiewał chór liturgiczny. Chór został częściowo odnowiony, a drewniane ławy są ozdobione misternymi rzeźbieniami.
Kolejnym charakterystycznym elementem wnętrza katedry są liczne epitafia, które zdobią ściany oraz przestrzeń nawy głównej i bocznych. Wykonane z marmuru, drewna lub metalu, epitafia zawierają inskrypcje upamiętniające osoby pochowane w katedrze lub jej okolicach. Wiele z nich jest ozdobionych herbami rodowymi, co świadczy o znaczeniu osób, którym były dedykowane.
Jednym z najbardziej znanych jest epitafium rodziny von Tiesenhausen, szlacheckiego rodu pochodzenia niemieckiego, który odgrywał istotną rolę w historii Tallina. Epitafium to, wykonane z ciemnego marmuru, wyróżnia się szczególną precyzją wykonania oraz licznymi symbolami religijnymi i heraldycznymi.
W katedrze znajdują się także nagrobki znamienitych mieszkańców Tallina, w tym generałów, biskupów i członków szlachty. Jeden z najważniejszych należy do Otto Johann Thuve, znanego wojskowego. Nagrobek wyróżnia się bogatą ornamentyką oraz realistycznymi rzeźbieniami postaci.
Kolejnym zasługującym na uwagę elementem katedry są organy, zbudowane w XIX wieku przez znanego budowniczego organów, Friedricha Ladegasta. Posiadają one ponad 3000 piszczałek i kilkanaście rejestrów, co sprawia, że ich brzmienie jest wyjątkowo pełne i harmonijne. Ponadto dzięki swojej akustyce wnętrze katedry Toomkirik jest idealnym miejscem na koncerty muzyki klasycznej, zwłaszcza muzyki organowej i chóralnej.
Kościół w środku
Mury miejskie (Tallinna Linnamüür)
Rozciągające się wokół Starego Miasta mury tworzą jedną z głównych atrakcji turystycznych stolicy Estonii, wpisanej na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Wraz z wieżami, bramami i basztami, stanowią dowód dawnego bogactwa i strategicznego znaczenia miasta.
Pierwsze mury obronne zaczęto budować w 1265 roku, kiedy Tallin stał się członkiem Ligi Hanzeatyckiej, potężnej konfederacji handlowej miast północnej Europy. Handel i bogactwo miasta sprawiały, że potrzebne były solidne zabezpieczenia przed potencjalnymi wrogami. W momencie największego rozwoju system obronny Tallina składał się z 2,4 kilometra murów, 46 wież strażniczych i kilku bram, które strzegły dostępu do miasta. Mury miały wysokość od 10 do 16 metrów, a ich grubość wahała się od 2 do 3 metrów. Mury odgrywały także ważną rolę w kontrolowaniu dostępu do miasta, ponieważ bramy były zamykane na noc, co uniemożliwiało wstęp osobom niepowołanym.
Nieodłącznym elementem architektury obronnej Tallina są wieże strażnicze rozmieszczone wzdłuż murów. Każda z nich miała swoje specyficzne zadania obronne, od strzelania z łuków i dział, po obserwację. Wieże miały różne kształty i rozmiary, od cylindrycznych po czworokątne, co dodaje uroku panoramie miasta. Wiele z tych wież zostało zachowanych do dziś, w tym najbardziej znane z nich, takie jak:
-Paks Margareeta (Gruba Małgorzata), potężna, cylindryczna wieża, która strzegła dostępu do miasta od strony portu. Zbudowana w latach 1511–1530, Gruba Małgorzata miała służyć nie tylko obronie, ale również jako magazyn. Jej ściany mają grubość aż do 5 metrów, co czyniło ją jedną z najważniejszych części systemu obronnego Tallina. Dziś wieża mieści Muzeum Morskie.
-Kiek in de Kök, jedna z najwyższych i najbardziej imponujących wież obronnych Tallina, wybudowana w XV wieku. Wieża ta ma 38 metrów wysokości, a jej nazwa oznacza dosłownie „zajrzeć do kuchni” w dolnoniemieckim dialekcie, co odnosi się do tego, że strażnicy mogli z jej wysokości zaglądać do kuchni mieszkańców. Kiek in de Kök była kluczowym punktem obronnym podczas oblężeń, a dziś jest muzeum historii wojskowości.
Mury Tallina posiadały kilka bram miejskich, które były głównymi punktami wejścia do miasta. Każda brama była strzeżona i zamykana na noc, co zwiększało bezpieczeństwo mieszkańców. Najbardziej znaną bramą jest Brama Viru, która prowadzi do jednej z głównych arterii Starego Miasta – ulicy Viru. Zachowane do dziś wieże bramy Viru są jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli Tallina. Kolejną ważną bramą była wspomniana wcześniej Paks Margareeta, która strzegła dostępu do portu. Wieża była strategicznie usytuowana w taki sposób, że kontrolowała ruch na drodze wiodącej od morza do miasta.
Mury miejskie wciąż zachowują średniowieczny charakter, a ich potężna, kamienna struktura przypomina o obronnym charakterze miasta. Podczas zwiedzania można zobaczyć liczne detale architektoniczne, takie jak machikuły, przez które obrońcy wylewali gorącą wodę lub wrzucali kamienie na napastników, a także otwory strzelnicze, które były używane przez łuczników i artylerzystów.
.
Wieża Dziewicy (Neitsitorn)
Jest to jedna z najważniejszych średniowiecznych wież obronnych, które wchodzą w skład historycznego systemu fortyfikacyjnego Tallina. Jej nazwa oraz historia owiane są licznymi legendami i anegdotami, co dodaje jej mistycznego charakteru. Jak wiele innych wież w Tallinie, Wieża Dziewicy była nie tylko częścią systemu obronnego, ale pełniła także inne, często mroczne funkcje, które wpisały się w dzieje miasta.
Wieża Dziewicy została zbudowana około 1370 roku, jako część średniowiecznych fortyfikacji Tallina, które miały na celu ochronę miasta przed najazdami i oblężeniami. Neitsitorn została zbudowana jako wieża artyleryjska, a jej zadaniem było wzmacnianie linii obronnych miasta wzdłuż południowego odcinka murów. Wieża ma cylindryczny kształt, co było typowe dla wież obronnych tego okresu, ponieważ pozwalało na lepsze rozłożenie sił obronnych podczas ataków. Jej solidne mury miały chronić przed ogniem artyleryjskim oraz zapewniać obrońcom miasta bezpieczne schronienie.
Wysokość Wieży Dziewicy wynosi około 30 metrów, a na kilku poziomach znajdują się liczne strzelnice, które umożliwiały żołnierzom ostrzeliwanie wrogów z różnych rodzajów broni. Wewnątrz wieży znajdowały się pomieszczenia, które były wykorzystywane zarówno jako magazyny broni i amunicji, jak i kwatery dla strażników. Natomiast na szczycie wieży znajdował się taras, z którego strażnicy mogli obserwować okoliczne tereny.
Pod koniec średniowiecza wieża była również wykorzystywana jako więzienie, w którym przetrzymywano różne osoby, w tym kobiety, co stało się jednym z powodów, dla których wieża zyskała swoją specyficzną nazwę. Wieża była również miejscem, gdzie torturowano więźniów, a jej wnętrza przez stulecia budziły grozę i lęk wśród mieszkańców. W średniowieczu, podobnie jak wiele innych wież i fortec w Europie, Neitsitorn stała się symbolem władzy i surowości prawa miejskiego, gdzie wymierzano kary za przestępstwa, zarówno mniejsze, jak i poważniejsze.
Jedna z najbardziej znanych legend związanych z Wieżą Dziewicy dotyczy jej nazwy. Według miejscowych opowieści, w wieży miała być przetrzymywana młoda dziewica, skazana na więzienie za naruszenie zasad moralnych lub obyczajowych. Inna wersja mówi o zakonnicy, która została uwięziona za złamanie ślubów czystości. Opowieści te stały się częścią lokalnego folkloru i dodają wieży mistycznego charakteru. Choć prawdziwość tych historii jest trudna do potwierdzenia, to z pewnością przyczyniły się one do tego, że Neitsitorn jest postrzegana jako miejsce o bogatej i tajemniczej przeszłości.
Obecnie Wieża Dziewicy dostępna do zwiedzania, ponadto pełni funkcję muzeum oraz kawiarni. W ramach zwiedzania poznamy historię wieży oraz obejrzymy wystawy poświęcone średniowiecznym fortyfikacjom Tallina. Wnętrza zostały zrekonstruowane, aby oddać atmosferę średniowiecznych czasów.
Natomiast na wyższych piętrach wieży znajdują się wystawy poświęcone historii samego miasta oraz funkcji, jaką pełniła Wieża Dziewicy w systemie obronnym miasta. Można tam zobaczyć repliki broni i uzbrojenia używanego przez strażników, a także inne artefakty związane z historią średniowiecznej obronności.
Jedną z głównych atrakcji jest możliwość wejścia na taras widokowy na szczycie wieży, skąd roztacza się malowniczy widok na Stare Miasto Tallina oraz okoliczne tereny. Jest to jedno z najlepszych miejsc w mieście do podziwiania panoramy średniowiecznych murów, wież i kamienic.
Oprócz funkcji muzealnej, Wieża Dziewicy znana jest również z działającej wewnątrz kawiarni. To jedno z nielicznych miejsc w Europie, gdzie możemy wypić kawę lub herbatę w średniowiecznej wieży obronnej. Wnętrza zachowały swój średniowieczny charakter, a jednocześnie zostały dostosowane do współczesnych potrzeb.
Wieża dziewicy i muzeum
Estońskie Muzeum Morskie (Eesti Meremuuseum)
Estonia, z racji swojego położenia nad Morzem Bałtyckim, ma bogatą tradycję związaną z żeglugą, handlem morskim oraz rybołówstwem, a Muzeum Morskie w Tallinie stanowi hołd dla tej bogatej historii. Muzeum działa w dwóch lokalizacjach: w niedawno opisanej wieży obronnej Paks Margareeta oraz w Lennusadamie (Porcie Lotniczym), gdzie znajduje się jedna z najnowocześniejszych i najbardziej interaktywnych ekspozycji morskich w Europie.
Paks Margareeta (Gruba Małgorzata), to potężna wieża obronna, zbudowana w latach 1511–1530, która strzegła dostępu do Tallina od strony portu. Wieża ta odgrywała kluczową rolę w obronie miasta, a jej grube mury, mające do 5 metrów, oraz wysoka, cylindryczna konstrukcja czyniły ją jedną z najpotężniejszych wież obronnych Tallina.
Obecnie Paks Margareeta mieści wystawę poświęconą historii żeglugi i rybołówstwa w Estonii. Obejrzymy tutaj szeroką gamę eksponatów, w tym modele dawnych statków, zabytkowe narzędzia używane przez rybaków, a także liczne przedmioty związane z handlem morskim i eksploracją morską. Ekspozycja obejmuje również tematy związane z życiem marynarzy i portów, opowiadając o codziennym życiu ludzi pracujących na morzu.
Wyjątkowo cennym eksponatem w wieży jest wrak statku z XVII wieku, który został odnaleziony u wybrzeży Estonii. Wrak ten został wydobyty, zakonserwowany i obecnie stanowi centralny element wystawy, opowiadającej o dawnych technikach żeglugowych i handlu morskim w regionie bałtyckim.
.
Muzeum Historii Wojskowości (Kiek in de Kök)
Instytucja mieści się w ikonicznej wieży obronnej Kiek in de Kök i gwarantuje nam unikalną podróż przez wieki militarnej przeszłości miasta i regionu bałtyckiego. Sama nazwa pochodzi z języka dolnoniemieckiego i oznacza „zajrzeć do kuchni”. Jest to odniesienie do wysokości wieży, z której strażnicy mogli zaglądać do wnętrz pobliskich domów. Wieża Kiek in de Kök została zbudowana w XV wieku jako część systemu obronnego Tallina i była jedną z najpotężniejszych wież artyleryjskich w regionie bałtyckim. Zbudowana z kamienia wapiennego, ma aż 38 metrów wysokości i do 4 metrów grubości ścian.
Wieża Kiek in de Kök pełniła kluczową rolę w obronie Tallina podczas licznych oblężeń, a znajdujące się dzisiaj muzeum daje możliwość zrozumienia, jak ważne było to miejsce dla bezpieczeństwa miasta. W muzeum znajduje się bogata kolekcja broni, dokumentów, map, modeli fortyfikacji oraz innych artefaktów związanych z wojskowością. Wystawy koncentrują się na różnych okresach historycznych, począwszy od średniowiecza, przez czasy nowożytne, aż po XX wiek. Do najważniejszych należą:
-Średniowieczne fortyfikacje, znajdujące pierwsze piętra wieży poświęcone są historii budowy fortyfikacji miasta, w tym murów miejskich, wież obronnych i bram. Zobaczymy tutaj szczegółowe modele średniowiecznego Tallina, które pokazują, jak wyglądały systemy obronne miasta w okresie jego największego rozkwitu. Znajdują się tu również rekonstrukcje dawnych armat i machin oblężniczych.
-Broń i uzbrojenie, w muzeum znajduje się bogata kolekcja broni używanej przez żołnierzy na przestrzeni wieków, w tym miecze, łuki, kusze, muszkiety oraz pistolety. Wystawa prezentuje także rozwój technologii wojskowej, począwszy od broni białej, przez artylerię, aż po broń palną. Dowiemy się jak zmieniały się techniki walki na przestrzeni wieków.
-Historia oblężeń Tallina, ta wystawa poświęcona jest najważniejszym oblężeniom, jakie miały miejsce w historii miasta. Tallin był oblegany wielokrotnie, zarówno przez Duńczyków, Szwedów, jak i Rosjan. Na szczególną uwagę zasługuje rekonstrukcja oblężenia z 1577 roku przez wojska rosyjskie cara Iwana Groźnego, które zakończyło się porażką Rosjan. Wystawa ukazuje strategie oblężnicze oraz techniki obrony, jakie były stosowane przez żołnierzy i mieszkańców miasta.
-Estońska wojskowość w XX wieku. Muzeum poświęca również dużo uwagi historii wojskowości Estonii w XX wieku, w tym jej udziałowi w I i II wojnie światowej, a także okresowi zimnej wojny. Wystawy te koncentrują się na losach Estończyków, którzy walczyli zarówno po stronie armii niemieckiej, jak i radzieckiej, a także na skutkach okupacji i zmian geopolitycznych w regionie bałtyckim.
Kolejną wciągającą częścią Muzeum Historii Wojskowości w Tallinie są Bastionowe Korytarze, które znajdują się pod murami miasta. Korytarze te zostały zbudowane w XVII i XVIII wieku przez Szwedów jako część systemu fortyfikacyjnego Tallina, mającego na celu wzmocnienie obronności miasta w obliczu zagrożenia ze strony wojsk rosyjskich.
Korytarze te miały służyć zarówno do przemieszczania się żołnierzy między różnymi częściami fortyfikacji, jak i jako magazyny amunicji, schrony oraz miejsca do przeprowadzania ataków z zaskoczenia na wrogie wojska. Bastionowe Korytarze były wykorzystywane także w okresie II wojny światowej oraz podczas zimnej wojny jako schrony przeciwlotnicze.
Dziś Bastionowe Korytarze są udostępnione zwiedzającym i oferują fascynującą podróż w głąb historii obronności miasta. Możemy przejść się podziemnymi tunelami, które zachowały swój oryginalny charakter, a także zobaczyć wystawy poświęcone technologii fortyfikacyjnej oraz wojskowej. Korytarze są wyposażone w nowoczesne technologie multimedialne, które ułatwiają zrozumienie, jak funkcjonował ten system podziemny i jakie było jego znaczenie w obronności Tallina.
Oprócz wystaw muzeum organizuje także liczne wydarzenia specjalne, w tym rekonstrukcje historyczne, pokazy broni, warsztaty oraz konferencje na temat historii wojskowości. Często zapraszani są także eksperci i historycy, którzy prowadzą wykłady i dyskusje na temat różnorodnych aspektów militarnych.
.
Dom Bractwa Czarnogłowych w Tallinie
Zlokalizowany na Starym Mieście, ten pięknie zdobiony obiekt stanowi świadectwo bogatej historii kupiectwa oraz działalności handlowej, która odegrała kluczową rolę w rozwoju Tallina jako jednego z najważniejszych miast hanzeatyckich w regionie bałtyckim. Historia Domu Czarnogłowych jest nierozerwalnie związana z Bractwem Czarnogłowych, elitarnym stowarzyszeniem młodych, nieżonatych kupców i marynarzy, które miało ogromny wpływ na życie gospodarcze, społeczne i kulturalne Tallina.
Bractwo Czarnogłowych (Mustpeade Vennaskond) powstało w średniowieczu, prawdopodobnie w XIV wieku, jako organizacja zrzeszająca młodych, nieżonatych kupców i marynarzy. Główna działalność bractwa była związana z handlem morskim, który w tamtym czasie stanowił podstawę gospodarki miast nadbałtyckich, w tym także Tallina. Członkowie bractwa odgrywali kluczową rolę w handlu międzynarodowym, który obejmował zarówno import, jak i eksport towarów, takich jak zboże, futra, przyprawy, sól i inne cenne towary.
Bractwo Czarnogłowych wyróżniało się tym, że skupiało młodych mężczyzn, którzy jeszcze nie założyli rodzin. Członkowie stowarzyszenia często byli obcokrajowcami, co było szczególnie ważne w kontekście hanzeatyckich relacji handlowych, ponieważ Hanza była międzynarodową organizacją kupców. Bractwo, pomimo swojego tymczasowego charakteru (członkowie opuszczali je po założeniu rodziny), miało silną pozycję społeczną i wpływ na życie gospodarcze Tallina.
Bractwo przyjęło za swojego patrona świętego Maurycego, który był rzymskim legatem, męczennikiem i świętym czczonym szczególnie w północnych Niemczech. Wizerunek św. Maurycego, czarnoskórego świętego, od którego wywodzi się nazwa bractwa, pojawia się na licznych symbolach stowarzyszenia, a także w dekoracjach budynku.
Dom Bractwa Czarnogłowych został zbudowany w XV wieku, a jego wygląd i architektura odzwierciedlają zarówno bogactwo, jak i prestiż członków stowarzyszenia. Początkowo budynek był znacznie skromniejszy, ale z biegiem lat, w miarę jak Bractwo Czarnogłowych zyskiwało na znaczeniu, rozbudowywano go i dekorowano.
Fasada Domu Bractwa Czarnogłowych jest wyjątkowym przykładem renesansowej architektury miejskiej, która była popularna w miastach hanzeatyckich. Wysokie okna, harmonijnie rozmieszczone kolumny, a także bogata ornamentyka, w tym rzeźby i malowidła, nadają budynkowi elegancji. Na fasadzie widnieje także herb Bractwa Czarnogłowych, przedstawiający głowę czarnoskórego Maurycego, który stał się symbolicznym wizerunkiem organizacji. To właśnie od tego herbu i wizerunku św. Maurycego pochodzi nazwa stowarzyszenia – Czarnogłowi.
Portal wejściowy jest wykonany z drewna i metalu oraz jest ozdobiony scenami biblijnymi, herbami oraz figurami alegorycznymi. Niegdyś to właśnie tędy wchodzili najważniejsi członkowie bractwa, a także goście zapraszani na liczne bankiety, bale i uroczystości.
Pomieszczenia w środku są nie mniej udekorowane. Jednym jest Sala Balowa, w której odbywały się liczne imprezy organizowane przez bractwo. Sala jest ozdobiona portretami ważnych członków stowarzyszenia, a także licznych mecenatów sztuki i kultury. Na ścianach znajdują się obrazy, które przedstawiały sceny biblijne, mitologiczne, a także wydarzenia historyczne związane z Tallinem i Bractwem Czarnogłowych.
.
Kościół św. Olafa (Oleviste kirik)
Zlokalizowany w północnej części Starego Miasta, Kościół św. Olafa jest zarówno punktem orientacyjnym, jak i jednym z najważniejszych przykładów gotyckiej architektury w Estonii. Jego charakterystyczny wygląd, w tym smukła wieża oraz strzeliste gotyckie elementy, odzwierciedlają wpływy północnoniemieckie i skandynawskie.
Kościół został wzniesiony w XII wieku, a jego nazwa pochodzi od świętego Olafa, króla Norwegii, który zginął w 1030 roku w bitwie pod Stiklestad, walcząc o wprowadzenie chrześcijaństwa w Norwegii. Św. Olaf stał się symbolem nawrócenia Skandynawii na chrześcijaństwo i był czczony jako święty nie tylko w Norwegii, ale także w całym regionie bałtyckim. Kościół dedykowany Olafowi w Tallinie miał stanowić wyraz wiary i więzi z północną częścią Europy, co było istotne ze względu na położenie Tallina jako ważnego portu handlowego i członka Hanzy.
W średniowieczu Kościół św. Olafa był jedną z największych budowli w mieście, a jego majestatyczna wieża stanowiła nie tylko punkt odniesienia dla żeglarzy, ale również symbol potęgi i bogactwa miasta. Wieża kościoła była także strategicznym punktem obserwacyjnym, z którego można było dostrzec zbliżających się najeźdźców lub inne zagrożenia. W XV wieku wieża ta była najwyższą budowlą w Europie, a nawet jedną z najwyższych na świecie. Wieża miała pierwotnie wysokość około 159 metrów, co czyniło ją najwyższą konstrukcją przed wynalezieniem nowoczesnych drapaczy chmur. Wieża jest dostępna dla zwiedzających, a na jej szczycie znajduje się platforma widokowa, z której roztacza się spektakularny widok na Stare Miasto, port oraz Morze Bałtyckie.
W czasie reformacji w XVI wieku, Kościół św. Olafa, podobnie jak wiele innych kościołów w regionie bałtyckim, przeszedł z rąk katolickich do luteranizmu.Kościół św. Olafa był jednym z miejsc, gdzie reformacja została szybko zaakceptowana, a jego duchowni odegrali ważną rolę w krzewieniu nauk luterańskich w Estonii. Kazania zaczęto głosić w językach narodowych, a nie łacińskim, co umożliwiło mieszkańcom lepsze zrozumienie nauk religijnych.
Wnętrze Kościoła św. Olafa zachowało wiele elementów średniowiecznego wystroju. Jest ono przestronne i surowe, co odzwierciedla gotycki styl, ale jednocześnie emanuje duchowym spokojem i powagą. Wysokie, strzeliste sklepienia nadają wnętrzu wrażenie lekkości, a światło wpadające przez okna witrażowe tworzy niezwykły efekt wizualny.
Najważniejszym elementem wnętrza jest ambona, która pochodzi z XVII wieku i jest przykładem stylu barokowego. Znajdujące się na nowy rzeźby i malowidła przedstawiają postacie biblijne, w tym apostołów i proroków.
Ołtarz główny kościoła jest stosunkowo prosty w formie, co odzwierciedla tradycje luterańskie, które kładły nacisk na skromność i powagę miejsca modlitwy. Obecny ołtarz pochodzi z XIX wieku, a jego centralnym elementem jest malowidło przedstawiające ukrzyżowanie Chrystusa, które ma na celu podkreślenie fundamentalnych wartości chrześcijaństwa.
.
PROTO Invention Factory
Jest to mega innowacyjne muzeum, które zabierze nas na niezwykłą podróż w świat wynalazków, nauki i fantazji. Głównym założeniem instytucji jest stworzenie przestrzeni, gdzie będziemy mogli doświadczać epoki wynalazków XIX i XX wieku, a także zobaczyć, jak wizjonerzy i wynalazcy tamtych czasów wyobrażali sobie przyszłość.
Nazwa “PROTO” odnosi się do “prototypu” – czegoś, co dopiero się kształtuje, co jest wizją przyszłości. Muzeum mieści się w budynku dawnej fabryki gazowej w dzielnicy Noblessner, która sama w sobie ma ciekawą historię. Noblessner, położony nad brzegiem Zatoki Tallińskiej, był pierwotnie stocznią założoną w 1912 roku przez rosyjskich przemysłowców, Alfreda Nobla (wynalazcę dynamitu) i Emmanuela Lessnera. Stocznia była kluczowym miejscem produkcji okrętów podwodnych dla rosyjskiej marynarki wojennej w czasie I wojny światowej. Po wielu dekadach i różnych transformacjach, dzielnica Noblessner przekształciła się w nowoczesną, kulturalną przestrzeń Tallina, w której mieści się m.in. PROTO.
Głównym tematem PROTO jest prezentacja wynalazków z XIX i początku XX wieku, czyli okresu, który był niezwykle dynamiczny pod względem odkryć naukowych i technologicznych. Dzięki technologii wirtualnej rzeczywistości (VR) możemy zobaczyć i „wypróbować” wynalazki, które zrewolucjonizowały świat, takie jak:
-Prototypy maszyn latających. Zasiądziemy za sterami jednego z pierwszych prototypów samolotu i poznamy tajniki pierwszych prób lotu. Wirtualna rzeczywistość pozwala na symulację lotu, co daje niezwykłe wrażenie podróżowania w czasie i przestrzeni.
-Pierwsze samochody i pojazdy mechaniczne. Możliwość prowadzenia wirtualnych, historycznych pojazdów, takich jak pierwsze samochody czy lokomotywy parowe, to kolejna atrakcja muzeum.
-Okręty podwodne i balony. W PROTO możemy także wziąć udział w symulowanej podróży jednym z pierwszych okrętów podwodnych, czy wznieść się w powietrze balonem – wszystko to w pełnej immersji VR.
PROTO oferuje także możliwość uczestnictwa w różnorodnych naukowych eksperymentach. Między innymi przetestujemy prawa grawitacji poprzez interakcję z wirtualnymi przedmiotami, albo poznamy tajniki mechaniki i inżynierii, budując wirtualne maszyny lub uczestnicząc w symulacjach działania wielkich mechanizmów. Poeksperymentujemy również z energią elektryczną w interaktywnej wystawie poświęconej wynalazkom Nikoli Tesli.
Chociaż PROTO skupia się głównie na wynalazkach z przeszłości, jego misją jest także inspirowanie przyszłych wynalazców i innowatorów. Muzeum pokazuje, jak niektóre pomysły z XIX i XX wieku były wizjonerskie i w pewnym sensie zapowiadały technologie, które mamy dziś.
.
Seaplane Harbour (Lennusadam)
Położone nad brzegiem morza w unikalnych hangarach hydroplanów, muzeum jest częścią znanego nam już Estońskiego Muzeum Morskiego. Kolekcja obejmuje nie tylko eksponaty związane z marynarką wojenną, ale także szeroką gamę statków, łodzi podwodnych, samolotów i wystaw na temat technologii morskich. Zlokalizowane w dzielnicy Kalamaja, muzeum oferuje również piękny widok na Zatokę Tallińską i jest łatwo dostępne zarówno z centrum miasta, jak i pobliskiej dzielnicy portowej Noblessner.
Estońska historia morska jest bogata i złożona, związana zarówno z handlem, jak i wojną. Estonia, jako kraj położony nad Morzem Bałtyckim, od wieków miała strategiczne znaczenie dla różnych mocarstw. Wiele z wystaw w Seaplane Harbour opowiada historie marynarzy, odkrywców, wojskowych i zwykłych ludzi, którzy na przestrzeni wieków korzystali z morza jako źródła utrzymania, transportu i ochrony.
Lembit, to jedna z najważniejszych atrakcji w Lennusadamie. Okręt podwodny został zbudowany w Wielkiej Brytanii w 1936 roku na zamówienie estońskiej marynarki wojennej. Był to jeden z dwóch okrętów podwodnych, które miały chronić wybrzeże Estonii przed potencjalnymi zagrożeniami. Lembit służył w marynarce wojennej przez prawie 75 lat, zarówno pod estońską, jak i radziecką banderą, co czyni go jednym z najdłużej eksploatowanych okrętów podwodnych na świecie.
Możemy wejść na pokład „Lembita”, aby zobaczyć, jak wyglądało życie załogi na pokładzie okrętu podwodnego w czasach II wojny światowej i zimnej wojny. Wnętrze okrętu zachowało się w niemal oryginalnym stanie, a liczne eksponaty i multimedia przybliżają historię okrętu oraz jego roli w obronie morskiej Estonii. Oprócz „Lembita”, w Lennusadamie zobaczymy wiele innych, fascynujących eksponatów związanych z historią morską Estonii.
Wyjątkowym eksponatem jest też Suure Tõll, potężny holownik parowy z 1914 roku, będący największym na świecie zachowanym holownikiem parowym. Pełnił on funkcje zarówno cywilne, jak i wojskowe, w tym jako okręt lodowy, zdolny do łamania lodu na Morzu Bałtyckim.
Muzeum posiada również kolekcję modeli okrętów, które przedstawiają rozwój żeglugi i technologii morskich na przestrzeni wieków. Modele te, wykonane z ogromną precyzją i dbałością o detale, są prawdziwymi dziełami sztuki, które pozwalają zobaczyć, jak zmieniały się statki od czasów starożytnych do współczesności.
Seaplane Harbour nawiązuje swoją nazwą do hydroplanów, które miały kluczowe znaczenie dla obrony estońskiego wybrzeża. W hangarze zobaczymy rekonstrukcje oraz oryginalne modele hydroplanów i innych samolotów wojskowych, które były używane przez marynarkę wojenną Estonii. Dzięki prezentacjom i symulacjom VR, dowiemy się, jak wyglądały misje tych jednostek oraz jakie były ich zastosowania w praktyce wojennej.
Muzeum oferuje także multimedialne prezentacje różnych bitew morskich, które miały miejsce w historii Estonii. Dzięki nowoczesnym technologiom, przeniesiemy się w czasie i zobaczymy, jak wyglądały potyczki na morzu w różnych epokach, od średniowiecza po XX wiek.
Nie mniej interesujące są symulatory i interaktywne ekspozycje. Możemy na przykład wziąć udział w wirtualnej misji lotniczej, zasiadając za sterami hydroplanu. Symulator pozwala na pełne zanurzenie się w świat lotnictwa morskiego, dając realistyczne wrażenia z lotu.
Natomiast w symulatorze okrętu podwodnego będziemy mogli doświadczyć, jak trudna była nawigacja łodzi podwodnych podczas wojennych misji. Symulator ten oddaje nie tylko trudności techniczne, ale także napięcie związane z działaniami wojennymi pod wodą.
Holownik Suure Tõll
Pałac Kadriorg i Park Kadriorg
Pałac został zbudowany na polecenie cara Piotra I Wielkiego po podboju Estonii przez Rosję w trakcie wojny północnej. Po zdobyciu Tallina w 1710 roku, car Piotr I zapragnął zbudować rezydencję letnią dla siebie i swojej żony, Katarzyny I. Budowę pałacu rozpoczęto w 1718 roku, a sam projekt wykonał Niccolò Michetti, włoski architekt znany ze swojego wyrafinowanego stylu barokowego. Nazwa „Kadriorg” pochodzi od estońskiego tłumaczenia „Dolina Katarzyny” („Kadri” oznacza „Katarzyna”, a „org” – „dolina”). To poświęcenie pałacu żonie Piotra I podkreślało jej znaczenie w życiu monarchy i symbolizowało jednocześnie lojalność cara wobec nowo podbitych ziem.
Budynek charakteryzuje się symetrią i bogactwem dekoracji. Pałac posiada centralny korpus z dwoma bocznymi skrzydłami, tworzącymi elegancki dziedziniec. Na szczególną uwagę zasługują zdobienia elewacji, w tym klasyczne pilastry, bogato rzeźbione gzymsy oraz barokowe ornamenty. Do środka prowadzi ogromne wejście z szerokimi schodami, prowadzącymi dalej na taras widokowy. Wnętrza pałacu, szczególnie sala balowa, są wyrafinowane i udekorowane malowidłami ściennymi, stiukami oraz kryształowymi żyrandolami.
Pałac otacza rozległy Kadriorg Park, który został zaprojektowany jako klasyczny park w stylu francuskim. Przechadzając się alejkami parku, będziemy podziwiać starannie zaplanowane układy ogrodowe, sztuczne stawy, fontanny oraz malownicze rabaty kwiatowe.
Współcześnie Pałac Kadriorg pełni funkcję muzeum sztuki. Znajduje się w nim estońskie Muzeum Sztuki, a w szczególności jego oddział zajmujący się sztuką zagraniczną. Kolekcja obejmuje liczne dzieła malarstwa europejskiego i rosyjskiego, rzeźby, a także różnorodne zbiory rzemiosła artystycznego.
Muzeum Kadriorg prezentuje dzieła sztuki od XVI do XX wieku, z dużym naciskiem na sztukę baroku, rokokoko oraz klasycyzmu. Można tu zobaczyć prace takich artystów, jak Peter Paul Rubens, Jacob Jordaens, czy Iwan Ajwazowski. W pałacu organizowane są także liczne wystawy czasowe oraz wydarzenia kulturalne, które przyciągają miłośników sztuki z całego świata.
Pałac Kadriorg
Muzeum Sztuki Zagranicznej
Na terenie Pałacu Kadriorg znajduje się również warte uwagi muzeum z dziełami sztuki o międzynarodowym znaczeniu. Bardzo ważnym elementem kolekcji muzeum jest malarstwo. W zbiorach można znaleźć dzieła takich mistrzów jak Peter Paul Rubens. Włoskie malarstwo renesansowe i barokowe reprezentowane jest przez artystów takich jak Luca Giordano, natomiast sztuka flamandzka i holenderska obejmuje dzieła Davida Teniersa młodszego i wielu innych artystów z tak zwanego „Złotego Wieku” malarstwa holenderskiego.
Natomiast rosyjska kolekcja obejmuje dzieła malarzy akademickich z XIX wieku, w tym słynnego marynistę Iwana Ajwazowskiego. Jego prace, przedstawiające żywiołowe morza i dramatyczne sceny żeglarskie, są jednymi z najcenniejszych w kolekcji. Oprócz tego, muzeum posiada prace artystów związanych z rosyjską szkołą realistyczną i akademizmem, takich jak Karl Bryullov czy Ilja Riepin.
Kolekcja rzeźby obejmuje dzieła pochodzące z różnych okresów, z naciskiem na sztukę europejską od XVIII do XX wieku. Szczególnie warto zwrócić uwagę na klasyczne marmurowe rzeźby oraz późniejsze prace w stylu romantycznym i realistycznym. W muzeum znajdziemy zarówno dzieła o tematyce religijnej, jak i świeckiej, a także liczne portrety, które były popularne w Europie od czasów renesansu.
Muzeum posiada również bogatą kolekcję grafik, w tym rycin i miedziorytów z XVII i XVIII wieku. Prace te są często dziełami wybitnych europejskich artystów, którzy specjalizowali się w tej technice, takich jak Rembrandt van Rijn czy Albrecht Dürer. Oprócz tego, zbiory muzealne obejmują meble, porcelanę i inne przedmioty rzemiosła artystycznego, które stanowią doskonałe uzupełnienie dla wystaw malarskich i rzeźbiarskich.
.
KUMU (Estońskie Muzeum Sztuki)
Kolejną ciekawą instytucją na terenie Kadriorg jest muzeum gromadzące liczne dzieła sztuki Estonii. Główną częścią kolekcji KUMU jest sztuka estońska z XIX i początku XX wieku. W tej części wystawy prezentowane są dzieła artystów, którzy tworzyli w czasach, gdy Estonia była częścią Imperium Rosyjskiego, a później, po uzyskaniu niepodległości w 1918 roku, zaczęła rozwijać się narodowa tożsamość artystyczna. Na wystawie zobaczymy między innymi obrazy Johanna Kölera, uważanego za ojca estońskiego malarstwa narodowego, czy Antsa Laikmaa, przedstawiciela estońskiego impresjonizmu.
Duża część kolekcji KUMU poświęcona jest sztuce okresu radzieckiego (1940–1991). Sztuka tego czasu była zdominowana przez socrealizm, czyli sztukę, która miała służyć propagandzie politycznej. Wystawa prezentuje zarówno przykłady socrealizmu, promującego pozytywny wizerunek życia w ZSRR, jak i prace artystów, którzy w subtelny sposób opierali się tej ideologii. Artyści tacy jak Evald Okas czy Lepo Mikko byli jednymi z twórców, którzy skutecznie znaleźli swoje miejsce w kontekście politycznych ograniczeń.
KUMU nie tylko prezentuje historię sztuki estońskiej, ale również aktywnie promuje sztukę współczesną. Obejrzymy liczne prace aktualnie tworzących artystów, korzystających zarówno z tradycyjnych technik malarskich, jak i korzystających z najnowszych mediów, takich jak czy sztuka cyfrowa.
Na terenie muzeum również odbywają się prestiżowe wystawy czasowe, poświęcone tak znanym artystom jak Salvador Dalí czy Pablo Picasso, a także prezentowało retrospektywy estońskich mistrzów i awangardowych twórców. Ponadto liczne spotkania z artystami oraz projekcje filmowe jeszcze bardziej zachęcają do odwiedzenia muzeum.
Budynek Muzeum Sztuki
Muzeum Mikkela
Na terenie parku Kadriorg znajduje się również kameralne muzeum sztuki, którego powstanie jest zasługą jednego człowieka – Johannesa Mikkela. Główna część kolekcji obejmuje dzieła sztuki europejskiej i chińskiej, a także grafiki i porcelanę. Kolekcja jest zróżnicowana, ale można wyróżnić kilka najważniejszych kategorii:
W zbiorach Mikkela znajdują się dzieła artystów z różnych krajów europejskich, w tym malarzy flamandzkich, holenderskich, włoskich, niemieckich i francuskich. Polecam zwrócić uwagę na obrazy z XVII i XVIII wieku, będące reprezentatywnymi przykładami sztuki barokowej i klasycyzmu.
Johannes Mikkel zbierał także grafiki, które stanowią znaczną część kolekcji muzeum. Znajdziemy tu dzieła artystów europejskich od renesansu po XIX wiek, w tym prace takich mistrzów jak Albrecht Dürer, Rembrandt van Rijn oraz Francisco Goya.
Muzeum Mikkela posiada również kolekcję porcelany europejskiej i chińskiej. Wśród eksponatów znajdziemy porcelanę z Miśni, która była jednym z pierwszych europejskich ośrodków produkcji tego cennego materiału, a także porcelanę z różnych fabryk francuskich i rosyjskich. Zbiory obejmują zarówno delikatne filiżanki i talerze, jak i większe ozdobne elementy, takie jak figurki i wazony.
Ciekawym uzupełnieniem zbiorów jest kolekcja sztuki chińskiej, w tym wyroby z porcelany oraz lakierowane przedmioty. Chińska porcelana, która od wieków fascynowała europejskich kolekcjonerów, jest w muzeum prezentowana w kontekście rozwoju europejskiej fascynacji kulturą Dalekiego Wschodu.
.
Muzeum Teatru i Muzyki w Tallinie (Eesti Teatri- ja Muusikamuuseum)
Muzeum mieści się w malowniczym budynku na ulicy Suur-Karja w Starym Mieście Tallina. Sam budynek jest zabytkowym obiektem, który doskonale wpisuje się w otaczającą go architekturę średniowiecznego Tallina. Znajdująca się w pobliżu placu Wolności lokalizacja muzeum czyni je łatwo dostępnym dla turystów, a jego wyjątkowa atmosfera przyciąga zarówno miłośników sztuki, jak i osoby zainteresowane estońską kulturą.
W sekcji poświęconej teatrowi poznamy historię teatru estońskiego od jego początków w XIX wieku po współczesność. Muzeum prezentuje wiele kostiumów, rekwizytów scenicznych oraz makiet teatralnych, które były używane w estońskich produkcjach teatralnych. Wystawy teatralne obejmują zarówno dramat klasyczny, jak i nowoczesne formy teatru. Dużą wagę przykłada się także do teatru lalkowego, który odgrywa ważną rolę w estońskiej kulturze teatralnej. Obejrzymy oryginalne lalki i kukiełki, które były wykorzystywane w przedstawieniach, a także poznać techniki animacji i reżyserii teatralnej.
Muzeum posiada również ciekawą kolekcję dotyczącą historii muzyki w Estonii. Znajdują się tutaj unikalne instrumenty muzyczne, partytury, nuty oraz przedmioty związane z wybitnymi estońskimi kompozytorami i muzykami. Na szczególną uwagę zasługuje kolekcja estońskich narodowych instrumentów, takich jak kannel – tradycyjny estoński instrument strunowy, który jest symbolem narodowej tożsamości muzycznej.
Wystawy poświęcone muzyce obejmują zarówno muzykę klasyczną, jak i tradycyjną oraz współczesną muzykę popularną. Dzięki multimedialnym stacjom odsłuchowym możemy posłuchać nagrań estońskich kompozytorów i artystów. Specjalne miejsce w ekspozycji zajmuje historia Estońskiego Festiwalu Pieśni – unikalnego wydarzenia, które od XIX wieku odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu estońskiej tożsamości narodowej.
Co więcej, dzięki nowoczesnej technologii będziemy mogli samodzielnie wcielić się w role reżyserów, aktorów czy muzyków. Na przykład na miejscu jednej z interaktywnych stacji możemy spróbować swoich sił w dyrygowaniu orkiestrą, a w innej – stworzyć własną scenografię teatralną.
.
Kościół św. Mikołaja (Niguliste kirik)
Obecnie kościół pełni funkcję zarówno muzeum, jak i sali koncertowej, będąc istotnym miejscem na mapie kulturalnej i historycznej stolicy Estonii. Kościół został założony przez niemieckich kupców i marynarzy już w 1230 roku, co czyni go jednym z najstarszych kościołów w Tallinie. W tamtych czasach Tallinn (znany jako Rewel) był ważnym członkiem Hanzeatyckiej Ligi Handlowej, a miasto dynamicznie rozwijało się jako centrum handlu morskiego. Święty Mikołaj, patron kupców i marynarzy, był więc idealnym świętym opiekunem tej społeczności.
Architektura kościoła św. Mikołaja jest typowym przykładem gotyku północnoeuropejskiego. Główną cechę zewnętrznej architektury stanowi wieża, która sięga 105 metrów wysokości. Wieża była nie tylko elementem dekoracyjnym, ale także pełniła funkcje obronne i obserwacyjne. W przeszłości z jej szczytu wypatrywano zbliżających się statków oraz zagrożeń militarnych.
Wewnątrz gotyckie sklepienia oparte na masywnych filarach nadają wnętrzu podniosły charakter, a światło wpadające przez strzeliste okna tworzy niezwykłą atmosferę sacrum. Wnętrze jest dość surowe, co podkreśla jego gotycki styl, ale zarazem bogate w detale sakralne i dzieła sztuki, które przetrwały wieki.
Ważnym elementem wnętrza kościoła są liczne średniowieczne ołtarze i epitafia, które zdobią ściany. W kościele znajduje się również kilka wyjątkowych fresków i rzeźb, które świadczą o bogatej historii religijnej i artystycznej tego miejsca.
Kościół św. Mikołaja pełni obecnie funkcję muzeum sztuki sakralnej, a jego kolekcja obejmuje liczne cenne dzieła. Jednym z najcenniejszych i najbardziej znanych dzieł sztuki, jest fragment słynnego średniowiecznego malowidła „Taniec śmierci” (Danse Macabre), autorstwa niemieckiego malarza Bernta Notkego. Oryginalnie była to ogromna kompozycja, która miała przypominać ludziom o nieuchronności śmierci, niezależnie od ich statusu społecznego. Chociaż zachował się jedynie fragment tego dzieła, to mimo tego jego symbolika i kunszt artystyczny wciąż robią ogromne wrażenie. Widzimy na nim postacie śmierci, które prowadzą przedstawicieli różnych klas społecznych – od papieża, poprzez królów, rycerzy, aż po zwykłych ludzi – w nieunikniony taniec ku śmierci.
Kościół św. Mikołaja posiada także kilka cennych ołtarzy, które przetrwały z czasów średniowiecza. Jednym z nich jest “Ołtarz Gotycki” wykonany przez warsztat Hermana Rodego.
Ołtarz Rodego, to tak zwany tryptyk, czyli trzyczęściowy obraz, który można otwierać i zamykać. Przedstawia on sceny z życia Chrystusa oraz świętych, a jego rzeźbione figury i malowane panele zachwycają precyzją wykonania i bogactwem detali. Ołtarz ten jest nie tylko arcydziełem sztuki sakralnej, ale również świadectwem zamożności i pobożności średniowiecznego Tallina.
Kolejnym wartościowym elementem wyposażenia kościoła św. Mikołaja są jego organy, które pochodzą z XVII wieku. Organy te są przykładem wczesnobarokowej sztuki muzycznej i architektonicznej, a ich dźwięk wciąż rozbrzmiewa podczas licznych koncertów, które odbywają się w kościele.
Kościół św. Mikołaja
Muzeum Estońskiej Architektury (Eesti Arhitektuurimuuseum)
Instytucja odgrywa istotną rolę w dokumentowaniu, badaniu oraz popularyzowaniu estońskiej architektury na przestrzeni wieków. Budynek, w którym znajduje się Muzeum Estońskiej Architektury, to zabytkowy magazyn portowy zbudowany w 1908 roku według projektu estońskiego architekta Ernsta Boustedta. Obecnie sam budynek muzeum jest doskonałym przykładem udanej rewitalizacji zabytkowej architektury, będącym wizytówką współczesnych estońskich trendów architektonicznych.
Muzeum posiada bogate i zróżnicowane kolekcje, które obejmują plany architektoniczne, modele budynków czy fotografie dokumentujące ewolucję estońskiej architektury.
Zacznijmy od ekspozycji poświęconej tradycyjnej estońskiej architekturze wiejskiej. Budownictwo drewniane odgrywało kluczową rolę w historii kraju, szczególnie na terenach wiejskich, gdzie surowce były dostępne i łatwe do przetworzenia. Ekspozycja obejmuje zarówno modele dawnych chat, jak i szczegółowe opisy technik budowlanych oraz rzemiosła, które przetrwały przez stulecia.
Muzeum poświęca także uwagę architekturze średniowiecznej, która odegrała kluczową rolę w kształtowaniu wyglądu Tallina, zwłaszcza w obrębie Starego Miasta. Wystawy koncentrują się na budowlach sakralnych i fortyfikacjach, które powstały w okresie, kiedy Tallinn był członkiem Hanzeatyckiej Ligi Handlowej. Wiele z tych budynków stało się symbolami miasta.
Kolejnym ważnym celem muzeum jest dokumentowanie i prezentacja współczesnej architektury estońskiej. Znaczna część wystaw poświęcona jest najnowszym projektom architektonicznym, które kształtują współczesny krajobraz Tallina i innych estońskich miast. Wystawy te podkreślają również, jak estońscy architekci reagują na wyzwania współczesności, takie jak zrównoważony rozwój, ekologia czy innowacje technologiczne. Istotnym tematem są także projekty rewitalizacji zabytkowych dzielnic, takich jak dzielnica Kalamaja, która przeszła gruntowną transformację w ostatnich dekadach, stając się nowoczesnym i modnym miejscem do życia i pracy.
.
Zamek Maarjamäe
Znajdujący się na wschodnich obrzeżach miasta, w pobliżu dzielnicy Kadriorg i nad brzegiem Zatoki Fińskiej, zamek ten pełni dziś rolę centrum muzealno-kulturalnego, będącego oddziałem Muzeum Historii Estonii. Zamek Maarjamäe został wybudowany w 1874 roku przez rosyjskiego hrabiego Anatola Orłowa-Denisowa jako letnia rezydencja. Hrabia Orłow-Denisow był członkiem bogatej arystokratycznej rodziny rosyjskiej, która przybyła do Estonii w okresie zaboru rosyjskiego.
Sam budynek zamku stanowi przykład pięknej architektury neogotyckiej. Charakterystyczne dla tego stylu są strzeliste wieże, duże okna i bogate zdobienia. Wnętrza zamku również przyciągają uwagę – przestronne sale wystawowe, eleganckie klatki schodowe i historyczne detale w połączeniu z nowoczesnymi elementami aranżacji wystaw tworzą wyjątkową atmosferę. Zachowane fragmenty oryginalnego wystroju, jak i nowe, minimalistyczne rozwiązania ekspozycyjne, nadają zamkowi unikalny charakter.
Obecnie Zamek Maarjamäe pełni funkcję oddziału Muzeum Historii Estonii, który koncentruje się na historii kraju, zwłaszcza na burzliwych wydarzeniach XX wieku. Główną wystawą w zamku jest ekspozycja zatytułowana „Teel iseseisvusele” („W drodze do wolności”). Wystawa ta opowiada o długiej walce Estończyków o suwerenność, skupiając się na wydarzeniach XX wieku, takich jak okres II wojny światowej, okupacja sowiecka i hitlerowska oraz powojenny okres Zimnej Wojny. Szczególną uwagę poświęcono wydarzeniom z 1991 roku, kiedy Estonia ostatecznie odzyskała niepodległość.
Na wystawie znajdują się liczne artefakty, dokumenty, fotografie i przedmioty osobiste z tamtego okresu, które pomagają zrozumieć, jak trudne były czasy okupacji. Ekspozycja podkreśla również znaczenie estońskiego ruchu narodowo-wyzwoleńczego oraz „Singing Revolution” – pokojowej rewolucji, która doprowadziła do wyzwolenia Estonii spod sowieckiego jarzma.
Kolejnym ciekawym elementem kompleksu Maarjamäe jest Park Rzeźb, który mieści się na zewnątrz zamku. Po odzyskaniu przez Estonię niepodległości, wiele pomników sowieckich zostało usuniętych z przestrzeni publicznej, gdyż były one symbolem okupacji i ucisku. Park jest swoistą galerią pod gołym niebem, w której zobaczymy, jak monumentalne były te rzeźby, które kiedyś dominowały w krajobrazie miast sowieckich.
.
Festiwal Średniowieczny
Wydarzenie to jest prawdziwą podróżą w czasie, która przeniesie nas w okres średniowiecza, kiedy miasto było ważnym ośrodkiem handlowym w Europie Północnej i członkiem Hanzy. Festiwal zwykle odbywa się w lipcu, a główną areną wydarzeń jest starówka, która sama w sobie jest idealnym tłem dla festiwalu, ze swoimi dobrze zachowanymi średniowiecznymi murami, wieżami i brukowanymi uliczkami.
Nieodłącznym elementem festiwalu są rekonstrukcje historyczne. Grupy rekonstruktorów z różnych krajów biorą udział w odtwarzaniu scenek z życia codziennego w średniowieczu. Na festiwalu możemy zobaczyć:
-Widowiskowe turnieje, na których rycerze walczą na miecze i topory, ubrani w pełne zbroje.
-Parady średniowieczne prezentujące bogactwo kultury i mody tamtych czasów.
-Pokazy dawnych technik wytwarzania broni, zbroi, ceramiki, tkanin czy biżuterii. Zobaczymy jak powstają miecze, zbroje czy klasyczne średniowieczne rękodzieło.
-Demonstracje życia codziennego z aktorami przedstawiającymi codzienne życie mieszczan, kupców, żebraków, a także artystów, kuglarzy i muzyków z epoki.
Festiwal organizuje również wielki jarmark, na którym możemy kupić ręcznie robione produkty inspirowane średniowieczem. W ofercie są tradycyjne wyroby rzemieślnicze, ubrania, biżuteria, wyroby ceramiczne oraz produkty spożywcze przygotowywane według dawnych receptur. Na straganach można znaleźć między innymi ręcznie robione repliki broni i zbroi, często wykonywane przez rzemieślników specjalizujących się w historycznych metodach kowalstwa.
Podczas festiwalu nie brakuje miejsca dla tradycyjnych średniowiecznych potraw, przygotowywanych według autentycznych receptur. Szczególnie popularne jest pieczone mięso na ruszcie, często serwowane z chlebem i sosem oraz średniowieczne piwo i miód pitny.
Festiwal zaprasza również na aktywny udział w wydarzeniach. W specjalnie przygotowanych strefach możemy spróbować swoich sił w strzelaniu z łuku. Natomiast pokazy kowalskie umożliwiają obserwowanie pracy z gorącym metalem i stworzenie własnych pamiątek.
W czasie festiwalu miasto rozbrzmiewa dźwiękami dawnych instrumentów, takich jak lira korbowa, lutnia, flet, bębny czy duduk. Na ulicach występują grupy muzyków grających muzykę średniowieczną, a zespoły taneczne prezentują dawne układy choreograficzne. Mamy możliwość nauczyć się tańców i muzyki średniowiecznej, na zajęciach prowadzonych przez profesjonalnych instruktorów.
Wydarzeniu towarzyszy wyjątkowa atmosfera, która sprawia, że poczujemy się, jakbyśmy faktycznie przenieśli się w czasie. Średniowieczne ulice Tallina, pełne straganów, rycerzy, rzemieślników, muzyków i kuglarzy, tworzą niepowtarzalny klimat. Wieczorami, gdy zapalane są pochodnie, a ulice rozbrzmiewają dźwiękami dawnej muzyki, miasto nabiera unikalnego charakteru.
Tallinn Craft Beer Weekend (TCBW)
Impreza odbywa się zwykle na początku maja. Jest to wydarzenie, które łączy entuzjastów piwa z lokalnymi i międzynarodowymi browarami, oferując uczestnikom możliwość degustacji unikalnych, często limitowanych edycji piw, a także poznania nowych trendów w świecie piwowarstwa.
Festiwal odbywa się w różnorodnych lokalizacjach, z których najważniejsza jest Kultuurikatel, dawna elektrownia w centrum Tallina, która została przekształcona w nowoczesne centrum kulturalne. Kultuurikatel zapewnia wystarczającą przestrzeń na liczne stoiska browarów, strefy degustacyjne, miejsca do relaksu oraz sceny, na których odbywają się koncerty i inne atrakcje towarzyszące festiwalowi.
Wydarzenia są podzielone na dwa dni. Pierwszy dzień stanowi bardziej ekskluzywny dzień festiwalu, gdzie możemy spróbować premierowych edycji piw oraz tych, które są dostępne w ograniczonych ilościach. Natomiast drugi dzień jest bardziej nastawiony na degustację zarówno klasycznych propozycji, jak i unikatowych piw z oferty browarów.
Impreza charakteryzuje się starannie dobranym zestawem browarów, które biorą udział w festiwalu. Organizatorzy zapraszają zarówno takie browary, które są uznawane za liderów w swoich krajach i regionach, jak i takie, które wyróżniają się innowacyjnym podejściem do piwowarstwa.
Oczywiście w festiwalu biorą udział najlepsze browary rzemieślnicze z Estonii, takie jak:
-Põhjala Breweryk, organizator festiwalu i jeden z najważniejszych graczy na estońskiej scenie piwowarskiej. Põhjala słynie z piw barrel-aged (leżakowanych w beczkach) oraz mocnych, ciemnych piw, takich jak stouts czy porters.
-Sori Brewing, browar z siedzibą w Tallinie, znany z odważnych i nowatorskich piw, w tym kwaśnych ale oraz IPA.
-Õllenaut, jeden z najstarszych browarów rzemieślniczych w Estonii, znany z szerokiej gamy piw, w tym klasycznych pale ale i eksperymentalnych piw sezonowych.
Festiwal przyciąga również czołowe browary z całego świata, w tym:
-Omnipollo (Szwecja), znany z wyjątkowo kreatywnych piw, często inspirowanych deserami, jak lody czy ciasta. Omnipollo eksperymentuje z nietypowymi składnikami, takimi jak owoce tropikalne, czekolada czy wanilia.
-Mikkeller (Dania), jeden z najbardziej znanych i cenionych browarów na świecie, który często prezentuje na festiwalu swoje najbardziej limitowane edycje piw.
– The Veil (USA), amerykański browar, który zdobył międzynarodowe uznanie dzięki swoim kwaśnym i owocowym piwom, a także intensywnym IPA.
Na TCBW będziemy mogli zasmakować pełnej gamy stylów piwnych, od najbardziej klasycznych po te najbardziej eksperymentalne:
-IPA i Double IPA, intensywnie chmielone piwa o wysokiej goryczce, cieszące się ogromną popularnością wśród miłośników piwa rzemieślniczego.
-Sour Ale, piwa o charakterystycznym, kwaśnym smaku, często warzone z dodatkiem owoców. To jeden z najmodniejszych stylów w ostatnich latach.
-Imperial Stouts, bardzo mocne, ciemne piwa o bogatym smaku czekolady, kawy, a często także beczek po bourbonie.
-Barrel-Aged Beer, piwa leżakowane w beczkach po różnych alkoholach, takich jak whisky, rum czy wino. Charakteryzują się one głębokim i złożonym profilem smakowym.
Podczas imprezy odbywa się wiele dodatkowych wydarzeń, które wzbogacają festiwalowe doświadczenia. Wśród nich warto wymienić:
-Spotkania z piwowarami, na których poznamy wiele ciekawych faktów o procesie warzenia piwa, a także poznamy tajniki tworzenia unikalnych smaków.
-Warsztaty i panele dyskusyjne wprowadzające w świat piwowarstwa. Dowiemy się wiele o technikach warzenia, nowoczesnych trendach w piwowarstwie oraz historii poszczególnych stylów piwa.
-Live brewing sessions, czyli pokazy prezentujące różne etapy procesu warzenia piwa.
Festiwal Świateł (Valgus Kõnnib Kadriorus)
Jest to coroczne wydarzenie artystyczne, które odbywa się w Parku Kadriorg, pod koniec września. W trakcie imprezy park w Kadriorgu jest oświetlony za pomocą licznych instalacji świetlnych, zapewniając niezapomniane wrażenia.
Festiwal odbywa się pod koniec września na terenie Park Kadriorg. Jest to jedno z najważniejszych miejsc rekreacyjnych w mieście, które oprócz pałacu i ogrodów francuskich oferuje także liczne ścieżki spacerowe, stawy, fontanny, a także kilka muzeów, w tym Muzeum Sztuki KUMU, Pałac Kadriorg i Muzeum Mikkela. Sam park ma powierzchnię 70 hektarów, co czyni go idealnym miejscem na duże wydarzenia plenerowe, takie jak festiwale i wystawy.W trakcie festiwalu całe to historyczne i malownicze otoczenie zamienia się w przestrzeń pełną świateł i sztuki, gdzie każdy zakątek parku jest oświetlony w sposób podkreślający jego naturalne piękno.
Festiwal Świateł znany jest przede wszystkim z imponujących instalacji świetlnych, które rozświetlają park po zapadnięciu zmroku. Artyści eksperymentują ze światłem, kolorami i przestrzenią, tworząc unikalne kompozycje, które często nawiązują do natury, kultury oraz historii miejsca.
Liczne projekcje świetlne odbywają się na fasadach budynków w parku w tym na samym Pałacu Kadriorg. Dzięki technologii mappingu 3D, artyści zamieniają fasady budynków w ruchome obrazy, które opowiadają historie lub przedstawiają abstrakcyjne wzory i motywy.
Każdego roku jest inny temat przewodni projekcji. Niekiedy projekcje nawiązują do historii Estonii, sztuki barokowej (której przykład stanowi pałac), a czasami mają charakter bardziej nowoczesny, koncentrując się na technologii i współczesnej sztuce wizualnej.
Muzyka jest nieodłącznym elementem Festiwalu Świateł. W różnych częściach parku odbywają się występy muzyczne towarzyszące instalacjom świetlnym. Niektóre koncerty odbywają się na scenach ustawionych w parku, podczas gdy inne są bardziej kameralne i mają miejsce w pobliżu instalacji świetlnych, gdzie muzyka tworzy tło dla spacerujących widzów. Ponadto odbywają się różnego rodzaju pokazy taneczne i performance. Grupy teatralne i taneczne z prezentują spektakle, które wykorzystują światło jako integralny element scenografii.
W ostatnich latach organizatorzy festiwalu zwracają coraz większą uwagę na kwestie ekologiczne. Instalacje świetlne są projektowane w sposób energooszczędny, a technologie LED, które dominują na festiwalu, zużywają znacznie mniej energii niż tradycyjne źródła światła. Ponadto, festiwal promuje ekologiczne podejście do projektowania i realizacji wydarzeń, minimalizując ślad węglowy i wpływ na środowisko naturalne.
Tallinn Maritime Days (Tallinna Merepäevad)
Festiwal odbywa się latem, zwykle w lipcu i gwarantuje szeroki wachlarz atrakcji związanych z tematyką morską, celebrując długą i bogatą historię żeglarską miasta oraz jego związek z Morzem Bałtyckim. Tallinn, będąc miastem portowym o strategicznym położeniu, przez wieki pełnił ważną rolę w handlu morskim, będąc członkiem Ligi Hanzeatyckiej.
Wielkim wydarzeniem imprezy są regaty i zawody żeglarskie. Wyścigi obejmują różnorodne jednostki pływające i odbywają się głównie w porcie Pirita. Wszystkiemu towarzyszą pokazy jednostek pływających z paradą żaglowców na czele. Dodatkowo możemy wziąć udział w licznych rejsach po Zatoce Fińskiej. Rejsy odbywają się na najróżniejszych statkach, od dużych żaglowców po mniejsze łodzie motorowe. W ich trakcie możemy dowiedzieć się wiele historii żeglugi i handlu morskiego w regionie.
Na Tallinn Maritime Days odbywają się liczne wystawy tematyczne, związane z historią morską, ekologią mórz oraz kulturą żeglarską. W muzeach portowych, a także w specjalnie zaaranżowanych pawilonach, możemy obejrzeć ekspozycje ukazujące rozwój portów, żeglugi oraz znaczenie Morza Bałtyckiego w historii Tallina. Ciekawe są też wystawy przedstawiające nowoczesne technologie używane w żegludze i ochronie środowiska morskiego.
Nieodłącznym elementem Tallinn Maritime Days jest również festiwal kulinarny, który skupia się na tradycyjnych daniach morskich oraz regionalnej kuchni Estonii. W porcie organizowane są targi rybne, na których możemy kupić świeże produkty prosto od lokalnych rybaków. Ponadto odbywają się warsztaty kulinarne, gdzie profesjonalni kucharze uczą przyrządzania dań z owoców morza.
Tallinn Maritime Days promuje także zrównoważony rozwój i ochronę środowiska morskiego. W ramach festiwalu organizowane są różne inicjatywy mające na celu zwiększenie świadomości ekologicznej, takie jak spotkania i prelekcje dotyczące zrównoważonego rybołówstwa, problemów związanych z zanieczyszczeniem mórz oraz działań na rzecz ochrony ekosystemów morskich.
Wieczorami festiwal ożywa dzięki widowiskowym pokazom pirotechniki i świetlnym instalacjom. Pokazy fajerwerków tworzą epicką atmosferę, idealną do zakończenia dnia pełnego morskich przygód.
.
Hostele
Hostele są rzecz jasna najtańszym wyborem. Większość z nich znajduje się w centralnych lokalizacjach, więc są atrakcyjną opcją dla tych, którzy chcą zwiedzać miasto pieszo. Orientacyjny koszt noclegu w hostelu w Tallinie zaczyna się od około 15€ za łóżko w pokoju wieloosobowym. Natomiast prywatne pokoje w hostelach kosztują od 40€ za noc. Najbardziej polecane hostele w Tallinie:
-Old Town Alur Hostel. Zlokalizowany w centrum Starego Miasta, ma dobrze wyposażoną kuchnię, wspólny salon i darmowe WiFi. Ceny za łóżko w dormitorium zaczynają się od 18€.
-The Knight House. Jest to niewielki hostel mieszczący się w historycznym budynku, oferujący przytulne wnętrza, darmowe WiFi i śniadanie wliczone w cenę. Cena za łóżko w dormitorium zaczynają się od 20€.
-Red Emperor Hostel. Jest to szczególnie popularny wśród młodych podróżników, hostel oferuje żywą atmosferę, bar na miejscu oraz przestronne pokoje. Ceny zaczynają się od 19€ za noc w pokoju wieloosobowym.
Tanie hotele
Tanie hotele są dobrą alternatywą dla tych, którzy preferują więcej prywatności niż w hostelach, ale nadal szukają opcji budżetowych. Często oferują one podstawowe udogodnienia, takie jak darmowe WiFi, śniadanie w cenie oraz prywatne łazienki. Orientacyjne ceny zaczynają się od 35€ za noc w pokoju dwuosobowym. Polecane tanie hotele:
-Hotel Dorell. Jest to wygodny hotel zlokalizowany blisko portu i centrum. Oferuje darmowe śniadanie i parking. Ceny zaczynają się od 40€ za noc w pokoju dwuosobowym.
-Oru Hub Hotel. Jest to nowoczesny hotel w pobliżu parku Kadriorg, z designerskimi wnętrzami i przestronnymi pokojami. Ceny zaczynają się od 50€ za noc w pokoju dwuosobowym.
-Go Hotel Shnelli. Jest to popularny hotel w pobliżu dworca kolejowego, oferujący widoki na Stare Miasto. Pokoje są proste, ale funkcjonalne. Ceny zaczynają się od 45€ za noc w pokoju dwuosobowym.
Hotele średniej klasy
Hotele średniej klasy są dobrą opcją dla podróżnych, którzy szukają wygody i nieco wyższego standardu, ale nadal chcą uniknąć nadmiernych kosztów. Takie hotele często oferują dodatkowe udogodnienia, takie jak centrum fitness, restauracje na miejscu oraz bardziej przestronne i lepiej wyposażone pokoje. Orientacyjny koszt noclegu w hotelu średniej klasy wynosi od 70€ za noc w pokoju dwuosobowym. Polecane hotele średniej klasy:
-Hestia Hotel Europa. Jest to nowoczesny hotel zlokalizowany w pobliżu Starego Miasta i portu, oferujący przestronne pokoje z widokiem na morze. Cena za noc w pokoju dwuosobowym zaczynają się od 85€.
-Radisson Blu Hotel Olümpia. Jest to elegancki hotel oferujący spa, basen oraz doskonałą obsługę. Pokoje są komfortowe i dobrze wyposażone. Ceny zaczynają się od 90€ za noc w pokoju dwuosobowym.
-L’Ermitage Hotel. Jest to nowoczesny hotel położony w cichej okolicy, ale blisko centrum miasta. Oferuje stylowe pokoje i przytulną atmosferę. Ceny zaczynają się od 75€ za noc w pokoju dwuosobowym.
Droższe hotele
Dla osób poszukujących luksusowych warunków, Tallin oferuje szeroką gamę pięciogwiazdkowych hoteli, które zapewniają doskonałą obsługę, luksusowe wnętrza i pełen wachlarz udogodnień. Orientacyjne ceny za noc w luksusowych hotelach zaczynają się od 150€ za noc w pokoju dwuosobowym, ale często są dużo wyższe. Polecane droższe hotele:
-Hotel Telegraaf. Jest to luksusowy pięciogwiazdkowy hotel położony w sercu Starego Miasta. Oferuje stylowe pokoje, luksusowe spa oraz jedną z najlepszych restauracji w Tallinie. Ceny za noc zaczynają się od 200€ za noc w pokoju dwuosobowym.
-Schlössle Hotel. Jest to butikowy hotel w budynku z XIII wieku, oferujący ekskluzywne wnętrza i doskonałą obsługę. Hotel stanowi idealne miejsce na romantyczny pobyt w Tallinie. Ceny za noc w pokoju dwuosobowym zaczynają się od 250€.
-Swissôtel Tallinn. Jest to jeden z najwyższych hoteli w Tallinie, oferujący niesamowite widoki na miasto i morze. Pokoje są przestronne, nowoczesne i elegancko urządzone. Ceny zaczynają się od 170€ za noc w pokoju dwuosobowym.
Apartamenty
Apartamenty na wynajem są coraz bardziej popularną opcją w Tallinie, zwłaszcza dla tych, którzy planują dłuższy pobyt, podróżują w grupach lub preferują samodzielność. Orientacyjne ceny wynajmu apartamentów w Tallinie zaczynają się od około 50€ za noc w małym apartamencie, a większe i bardziej luksusowe apartamenty mogą kosztować ponad 100€ za noc. Polecane apartamenty:
-Delta Apartments. Jest to kompleks apartamentów zlokalizowany w centrum Tallina, oferujący nowoczesne i w pełni wyposażone mieszkania. Ceny zaczynają się od 60€ za noc.
-Hilltop Apartments – City Centre. Są to nowoczesne apartamenty położone blisko Starego Miasta, z przestronnymi pokojami i dobrze wyposażonymi kuchniami. Koszt wynajmu zaczyna się od 75€.
-Tallinn City Apartments Old Town Suites. Są to apartamenty zlokalizowane w zabytkowych budynkach Starego Miasta. Elegancko urządzone, z nowoczesnymi udogodnieniami. Ceny zaczynają się od 90€ za noc.
W parku Harjumaa
Jedzenie i picie
Jedzenie w Tallinie jest stosunkowo przystępne cenowo, ale koszt posiłków może się różnić w zależności od rodzaju restauracji i jej lokalizacji.W Tallinie możemy zjeść niedrogo w lokalnych knajpkach lub restauracjach oferujących posiłki w formie bufetu. Typowy posiłek kosztuje około 8-12€. Natomiast obiad w zwykłej restauracji oznacza wydatek rzędu 15-30 euro za osobę, w zależności od miejsca i rodzaju kuchni. Jeśli planujesz wizytę w eleganckiej restauracji, zwłaszcza w okolicach Starego Miasta, ceny mogą wynosić od 40-70€ za osobę za pełny posiłek z przystawkami i deserem.
Kawa w kawiarni kosztuje średnio 2,50–4€, a do tego polecam spróbować lokalnych wypieków, takich jak tradycyjna estońska bułka z kardamonem (vastlakukkel), za około 2–3€.
Oto przykładowe ceny popularnych produktów:
– Chleb (500g): 1-1,50€
– Mleko (1 litr): 0,80-1€
– Jajka (12 szt.): 2-2,50€
– Ser (1 kg): 7-10€
– Mięso (1 kg kurczaka): 5-6€
– Jabłka (1 kg): 1,20€
– Ziemniaki (1 kg): 0,80€
– Makaron (500g): 0,80-1€
– Woda mineralna (1,5 litra): 0,50-0,80€
– Piwo (0,5 litra): 1,50-2€
– Wino (butelka): 7-12€
– Wódka (0,5 litra): 8-15€
Transport publiczny w Tallinie jest dobrze rozwinięty i stosunkowo tani. Po mieście możemy poruszać się tramwajami, autobusami oraz trolejbusami. Bilety jednorazowe kosztują 2€, jeśli kupujemy bezpośrednio u kierowcy. Warto zakupić bilet przez aplikację lub w automacie, co jest tańsze – wtedy kosztuje 1,50 euro€.
Jeśli planujemy częściej korzystać z transportu publicznego, polecam zakupić kartę Ühiskaart, którą można doładować według potrzeb. Kosztuje ona 2€ i pozwala na tańsze przejazdy. Bilet 24-godzinny kosztuje 4,50€, a bilet 3-dniowy kosztuje 7,50€.
Jeśli planujemy intensywne zwiedzanie, Tallinn Card może być doskonałą inwestycją. Karta umożliwia darmowy wstęp do ponad 40 muzeów i atrakcji oraz darmowe przejazdy komunikacją miejską. Ceny kart są następujące:
– 24-godzinna karta: 29€
– 48-godzinna karta: 44€
– 72-godzinna karta: 54€
-Sezon turystyczny: Najwyższe ceny w Tallinie występują latem (lipiec-sierpień) oraz w grudniu, w okresie bożonarodzeniowym. Jeśli chcesz zaoszczędzić, warto rozważyć wizytę poza sezonem, wiosną lub jesienią, gdy ceny noclegów i atrakcji są niższe.
-Rezerwuj z wyprzedzeniem: Pozwoli Ci to na uzyskanie lepszych cen, zwłaszcza w najbardziej atrakcyjnych lokalizacjach.
-Estońska kuchnia: Polecam spróbować lokalnych przysmaków, takich jak „verivorst” (rodzaj kaszanki), „kama” (tradycyjny deser) czy „rosolje” (sałatka śledziowa).
-Piwa rzemieślnicze: Polecam spróbować piwa z lokalnych browarów, takich jak Põhjala.
-Język: W Tallinnie większość ludzi mówi po angielsku, ale dobrze jest znać podstawowe zwroty po estońsku, np. „Tere” (Cześć) czy „Aitäh” (Dziękuję).
-Czas zwiedzania: Warto poświęcić minimum trzy dni na zwiedzanie Tallinna, aby zobaczyć główne atrakcje. Jeśli jednak planujesz dokładnie poznać miasto i okolicę, potrzebujesz około pięciu dni.
-Pamiątki: Wyroby z bursztynu są najlepszą pamiątką. Warto odwiedzić lokalne galerie i sklepy rzemieślnicze.
-Kultura saunowania: Sauna, to ważna część estońskiej kultury, więc jeśli masz okazję, spróbuj tradycyjnej estońskiej sauny.
Staw w parku Kadriorg
Jeżeli treści na blogu wprowadzają Cię w dobry nastrój, odpocznij i ciesz się podróżą przy filiżance dobrej kawy. Mnie też możesz postawić kawę. Dziękuję za wsparcie 🙂