Sztokholm – Miasto Noblistów

Od malowniczych uliczek Gamla Stan, poprzez futurystyczne muzea, aż po tętniące życiem kawiarnie i restauracje – Sztokholm ma do zaoferowania coś dla każdego. Z nami dowiesz się, jakie miejsca są absolutnym „must-see”, gdzie zjeść tradycyjną szwedzką „fikę” i jakie ukryte zakątki warto odkryć, aby poczuć prawdziwy klimat tego wyjątkowego miejsca.

Pomysłnaweekendbuilding-6717533_1920

Budynek Szwedzkiego Parlamentu w Sztokholmie

Historia
Jak dojechać
Pogoda i klimat
Atrakcje turystyczne
Imprezy i festiwale
Ceny
Przydatne informacje
pomysł na weekend historia

Historia

pomysł na weekend historia

Historia

Pierwsze wzmianki o Sztokholmie pojawiają się w dokumentach z 1252 roku. Miasto zostało założone przez jarla Birgera, który miał na celu zabezpieczenie regionu przed najazdami piratów oraz kontrolowanie handlu w okolicy.

Początkowo osada rozwijała się na wyspie Stadsholmen, dziś znanej jako Gamla Stan, czyli Stare Miasto. Wczesny Sztokholm szybko stał się ważnym ośrodkiem handlowym, korzystając z przynależności do Hanzy, związku handlowego miast Europy Północnej. W średniowieczu miasto zyskało na znaczeniu, mimo że wielokrotnie padało ofiarą konfliktów i najazdów. Jego strategiczne położenie sprzyjało rozwojowi handlu i polityki.

Po upadku unii kalmarskiej, w której Szwecja była zjednoczona z Danią i Norwegią, Sztokholm zaczął odgrywać kluczową rolę w walce o szwedzką niepodległość. Tragicznym momentem w historii miasta była „krwawa łaźnia sztokholmska” w 1520 roku, kiedy to król Danii, Chrystian II, kazał stracić wielu szwedzkich szlachciców. Wydarzenie to wywołało powstanie, które doprowadziło do objęcia tronu przez Gustawa I Wazę, który uniezależnił Szwecję od Danii i uczynił Sztokholm stolicą królestwa.

Panowanie Gustawa I Wazy przyniosło miastu okres intensywnego rozwoju. Reformy administracyjne i ekonomiczne umocniły pozycję Sztokholmu jako centrum władzy i handlu. Powstawały liczne budynki publiczne i kościoły, które przetrwały do dziś, nadając Staremu Miastu niepowtarzalny charakter.

W XVII wieku Sztokholm rozkwitł jako stolica mocarstwa szwedzkiego. Rządy Karola X Gustawa i Karola XI uczyniły z miasta jedno z najważniejszych centrów politycznych i kulturalnych w Europie Północnej. W tym czasie powstały imponujące budowle, takie jak Pałac Królewski, a miasto stało się ośrodkiem sztuki i nauki. 

Miasto rozwijało się nawet po Wielkiej Wojnie Północnej, w której Szwecja utraciła swoją dominującą pozycję, a epoka oświecenia przyniosła wzrost znaczenia instytucji naukowych i kulturalnych. Powstało wiele nowych budynków, a Sztokholm zaczął przyciągać uczonych, artystów i myślicieli. Rozwój nauki i sztuki, w połączeniu z architektonicznymi innowacjami, sprawił, że miasto utrzymało status centrum intelektualnego regionu.

W XIX wieku industrializacja przyniosła dynamiczny rozwój Sztokholmu. Miasto zaczęło się rozrastać poza granice starego centrum, a populacja gwałtownie wzrosła. Nowe dzielnice, takie jak Södermalm i Östermalm, stały się miejscem budowy fabryk, warsztatów i nowych osiedli. Rozwój infrastruktury, w tym dróg, mostów i linii kolejowych, przyspieszył urbanizację i przekształcił Sztokholm w nowoczesną metropolię. Industrializacja przyciągnęła do miasta wielu pracowników i przedsiębiorców, co spowodowało szybki rozwój gospodarczy.

W XX wieku Sztokholm nadal się rozwijał, stając się ważnym centrum politycznym, kulturalnym i ekonomicznym. Mimo neutralności Szwecji podczas II wojny światowej, miasto przeżyło trudne chwile, związane z koniecznością utrzymania neutralności i zabezpieczenia swojego terytorium. Po wojnie nastąpił szybki rozwój gospodarczy, a Sztokholm stał się wiodącym ośrodkiem technologicznym i innowacyjnym. W latach 60. i 70. miasto przeżyło znaczną przebudowę, która obejmowała modernizację infrastruktury i budowę nowoczesnych budynków.

Dzisiaj mieszkańcy cieszą się wysoką jakością życia, a miasto jest znane z dbałości o ekologię, rozwiniętej infrastruktury i bogatej oferty kulturalnej. Sztokholm pozostaje sercem szwedzkiego życia politycznego, gospodarczego i kulturalnego, przyciągając turystów z całego świata swoim niepowtarzalnym urokiem i historią.

Pomysłnaweekendstatue-6717553_1920

Karol XII

pomysl-na-weekend-jak-sie-dostac

Jak się dostać

pomysl-na-weekend-jak-sie-dostac

Jak się dostać

Ze względów geograficznych w grę wchodzą dwa rodzaje transportu: samolot i samochód.

Zacznijmy od samolotu. Średnie ceny biletów w obie strony z zaczynają się od około 150 zł, jeśli zarezerwujesz je z wyprzedzeniem. W sezonie wakacyjnym lub przy kupnie na ostatnią chwilę ceny mogą być nawet parokrotnie wyższe, dlatego polecam bilety rezerwować na około półtorej miesiąca przed planowanym czasem odlotu. Lot z Polski do Sztokholmu trwa zazwyczaj około półtorej godziny. Musimy uwzględnić czas i koszty dojazdu na lotnisko oraz z lotniska w Sztokholmie. W wypadku Arlandy cena waha się w okolicy 130-180 koron, natomiast w wypadku Skavsty cena waha się w okolicy 140-230 koron.

Natomiast koszt podróży samochodem zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj pojazdu, ceny paliwa, opłaty za autostrady i promy. Przykładowo, podróż z Warszawy do Sztokholmu (około 1000 km) może kosztować około 500-800 zł za paliwo. Dodatkowo, koszt promu z Polski do Szwecji wynosi około 300-500 zł za samochód osobowy w jedną stronę. W sumie, podróż tam i z powrotem może kosztować od 1600 do 2600 zł.

Podróż samochodem zajmuje znacznie więcej czasu niż samolotem. Sama trasa do portu w Polsce (np. Gdynia) to około 4-6 godzin jazdy z Warszawy. Przeprawa promowa do Szwecji zajmuje dodatkowe 8-10 godzin. Po dotarciu do Szwecji, trasa z portu do Sztokholmu zajmuje kolejne 6-7 godzin. W sumie, cała podróż samochodem może zająć od 18 do 24 godzin.

Podróż samochodem oferuje wiele zalet. Przede wszystkim daje elastyczność – możesz zatrzymać się w dowolnym miejscu po drodze, co jest idealne dla osób lubiących zwiedzać. Brak ograniczeń bagażowych pozwala zabrać ze sobą tyle rzeczy, ile zmieści się w samochodzie. Dodatkowo, po dotarciu do Sztokholmu masz do dyspozycji własny środek transportu, co ułatwia zwiedzanie okolicy. Minusem jest jednak znacznie dłuższy czas podróży oraz wysokie koszty paliwa, promu i ewentualnych opłat za autostrady. Długie godziny jazdy mogą być męczące, zwłaszcza jeśli podróżujesz bez przystanków na odpoczynek.

Podróż do Sztokholmu samolotem jest zdecydowanie najszybszą opcją i może być tańsza, jeśli zarezerwujesz bilety z wyprzedzeniem. Jest to idealne rozwiązanie dla osób ceniących czas i komfort, mimo dodatkowych kosztów i formalności. Z kolei podróż samochodem, choć znacznie dłuższa, oferuje większą elastyczność i możliwość zwiedzania po drodze. Jest to doskonała opcja dla tych, którzy lubią podróże drogowe, mają dużo bagażu i chcą mieć własny środek transportu na miejscu. 

Pomysłnaweekendpexels-vicente-viana-martinez-1098458-2377432-—-kopia

Cytadela w Sztokholmie

pogoda pomysł na weekend

Pogoda i klimat

pogoda pomysł na weekend

Pogoda i klimat

Sztokholm, stolica Szwecji, jest fascynującym miastem, które oferuje niezapomniane doznania turystyczne przez cały rok. Każda pora roku ma swoje unikalne atrakcje i uroki, które przyciągają podróżnych z całego świata. Przyjrzyjmy się bliżej plusom i minusom odwiedzenia Sztokholmu w różnych porach roku.

Wiosną

Wiosną Sztokholm budzi się do życia po długiej, zimowej hibernacji. Kwitnące parki i ogrody zachęcają do spacerów i pikników na świeżym powietrzu. Wiosną możemy również korzystać z licznych atrakcji bez obaw o zatłoczenie oraz nie musimy obawiać się się o ceny “szczytu sezonu”. Jednak wiosna w Sztokholmie może być kapryśna, ze zmieniającą się pogodą i czasem jeszcze chłodnymi temperaturami, dlatego warto mieć przy sobie lekką kurtkę i parasol. Temperatura stopniowo wzrasta, w dzień osiągając 6-17 stopni, a w nocy 0-6 stopni.

Latem

Latem możemy liczyć na długie, słoneczne dni, które zachęcają do korzystania z licznych atrakcji na świeżym powietrzu. W okolicy przesilenia letniego bywa widno nawet w środku nocy! Jest to też idealna pora, aby odwiedzić wyspy archipelagu Sztokholmu, gdzie możemy spędzić czas na plażowaniu, pływaniu czy pieszych wędrówkach. Jednak latem Sztokholm może być również bardzo tłoczny, zwłaszcza w popularnych turystycznie miejscach, a ceny są najwyższe w sezonie. Maksymalna temperatura oscyluje w okolicy 20-25 stopni w dzień i 10-15 stopni w nocy.

Jesienią

Z nadejściem jesieni w mieście robi się bardzo urokliwie, gdy liście zmieniają kolory na odcienie złota i czerwieni, tworząc malownicze widoki. Spacer po parkach, takich jak Djurgården staje się jeszcze bardziej uroczy. Natężenie ruchu turystycznego oraz wysokość cen znowu są niższe. Jednak jesień w Sztokholmie może być deszczowa i wietrzna, co może utrudnić korzystanie z niektórych atrakcji na świeżym powietrzu. Temperatura stopniowo spada i wynosi 4-18 stopni w dzień i 1-10 w nocy.

Zimą

Zima w Sztokholmie, to prawdziwa bajka dla miłośników zimy i atmosfery bożonarodzeniowej. Polecam odwiedzić tradycyjne jarmarki świąteczne, gdzie możemy kupić lokalne produkty, pamiątki i tradycyjne przysmaki. Zimą Sztokholm oferuje także możliwość uprawiania sportów zimowych, takich jak narciarstwo czy łyżwiarstwo, na pobliskich ośrodkach narciarskich i lodowiskach. Minusami mogą być jednak bardzo krótkie dni oraz ograniczony dostęp do niektórych atrakcji. Jak to  zimą bywa – jest zimno. W dzień spodziewajmy się około 0-3 stopni, natomiast w nocy -2–5 stopni.

Pomysłnaweekend1stockholm_spring_bloom_468425

Wiosenny Sztokholm

Atrakcje turystyczne - pomysł na weekend

Atrakcje turystyczne

Atrakcje turystyczne - pomysł na weekend

Atrakcje turystyczne

Stare Miasto (Gamla Stan)

Naszą wycieczkę po Sztokholmie zacznijmy od Starego Miasta.

Spacerując po Gamla Stan, od razu poczujesz niepowtarzalny klimat tego miejsca. Wąskie uliczki, takie jak Västerlånggatan i Österlånggatan, pełne są kolorowych kamienic, małych sklepików z pamiątkami, kawiarni i restauracji serwujących tradycyjne szwedzkie potrawy. Polecam zatrzymać się na chwilę, aby spróbować lokalnych przysmaków, takich jak kanelbullar (cynamonowe bułeczki) czy smörgåsbord (tradycyjny szwedzki bufet).

Centralnym punktem Starego Miasta jest Pałac Królewski, będący oficjalną rezydencją szwedzkiej rodziny królewskiej. Pałac imponuje swoją wielkością i architekturą, a codziennie można zobaczyć uroczystą zmianę warty, co stanowi niezapomniane widowisko. Warto również odwiedzić wnętrza pałacu, gdzie znajdują się liczne komnaty królewskie, a także muzeum z królewskimi skarbami.

Tuż obok pałacu znajduje się Katedra Sztokholmska (Storkyrkan), której historia sięga XIII wieku. Katedra jest nie tylko miejscem ważnych uroczystości kościelnych, ale także domem dla wielu dzieł sztuki, w tym słynnej rzeźby Świętego Jerzego walczącego ze smokiem.

Nie można zapomnieć o placu Stortorget, który jest najstarszym placem w Sztokholmie. To tutaj odbywały się ważne wydarzenia historyczne, a dziś jest to miejsce, gdzie można odpocząć, ciesząc się kawą w jednej z licznych kafejek. Kolorowe kamienice otaczające plac tworzą malowniczy obraz, który jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych widoków miasta.

Gamla Stan to także miejsce, gdzie można odkryć fascynującą historię Szwecji w Muzeum Nobla. Muzeum poświęcone jest laureatom Nagrody Nobla i ich osiągnięciom, oferując interaktywne wystawy i multimedialne prezentacje. To doskonała okazja, aby poznać bliżej sylwetki wybitnych naukowców, pisarzy i działaczy społecznych.

Jednym z najbardziej urokliwych zakątków Starego Miasta jest Mårten Trotzigs Gränd, najwęższa uliczka w Sztokholmie, która ma zaledwie 90 centymetrów szerokości. Spacer nią to prawdziwa przygoda, zwłaszcza gdy uświadomimy sobie, jak dawniej wyglądało życie w tej części miasta.

Gamla Stan tętni życiem nie tylko za dnia, ale także wieczorem. Liczne bary i restauracje oferują wieczorne rozrywki, a wiele z nich mieści się w historycznych budynkach, co dodaje dodatkowego uroku. To doskonałe miejsce na romantyczny wieczór czy spotkanie z przyjaciółmi.

Pomysłnaweekendgamla-stan-2190328_1920

Ulica na Starym Mieście

Ratusz Sztokholmski

Położony na wyspie Kungsholmen, nad brzegiem jeziora Mälaren, Ratusz jest nie tylko siedzibą władz miejskich, ale także miejscem, gdzie odbywa się coroczna gala wręczenia Nagród Nobla. 

Budowa Ratusza rozpoczęła się w 1911 roku i trwała do 1923 roku. Projekt tego monumentalnego budynku został stworzony przez architekta Ragnara Östberga, który połączył elementy stylu narodowego romantyzmu z wpływami włoskiego renesansu. Efektem jest wspaniała budowla, która z daleka przyciąga wzrok swoją charakterystyczną wieżą, zwieńczoną Trzy Koronami – symbolem Szwecji. Wysoka na 106 metrów wieża oferuje spektakularne widoki na całe miasto i okoliczne wody.

Zwiedzanie Ratusza rozpoczynamy od wejścia do Dziedzińca Głównego, znanego jako Blå Hallen (Niebieska Sala). Nazwa tej sali może być myląca, ponieważ w rzeczywistości jej ściany nie są niebieskie. Początkowo planowano pomalować je, ale architekt zmienił zdanie, pozostawiając surową ceglaną powierzchnię, która dodaje wnętrzu surowego uroku. To właśnie tutaj odbywa się uroczysty bankiet z okazji wręczenia Nagród Nobla, podczas którego setki gości zasiadają przy długich stołach, delektując się wykwintnymi potrawami i obserwując występy artystyczne.

Kolejnym niezwykłym miejscem jest Złota Sala (Gyllene Salen), której ściany pokryte są mozaikami składającymi się z ponad 18 milionów złotych płytek. Motywy przedstawiają różnorodne sceny z historii Szwecji oraz symboliczne postaci. Centralnym punktem sali jest Mälardrottningen, czyli Królowa Mälaren, personifikacja jeziora, nad którym leży Sztokholm. Jest to miejsce, gdzie odbywają się tańce po bankiecie noblowskim.

Ratusz Sztokholmski jest również siedzibą władz miejskich, dlatego podczas zwiedzania polecam zobaczyć również sale, w których odbywają się posiedzenia rady miasta. Jedną z nich jest Rada Miejska (Rådsalen), która zachwyca swoją elegancją i dbałością o detale. Stylowy wystrój i bogate zdobienia tworzą atmosferę godną ważnych decyzji podejmowanych w tym miejscu.

Innym wspaniałym pomieszczeniem jest Sala Książęca (Prinsens Galleri), gdzie możemy podziwiać piękne malowidła ścienne przedstawiające sceny z życia wikingów oraz historii Szwecji. 

Ratusz otoczony jest także pięknymi ogrodami i malowniczymi tarasami, które są idealnym miejscem na spacer. Z jednej strony można podziwiać widok na jezioro Mälaren i Gamla Stan (Stare Miasto), a z drugiej na nowoczesną zabudowę Kungsholmen. Latem ogrody te tętnią życiem, a liczne kwiaty i krzewy dodają kolorów i uroku temu miejscu. Warto usiąść na jednej z ławek, by nacieszyć się ciszą i spokojem tego niezwykłego zakątka miasta.

Pomysłnaweekendmikael-stenberg-JY6q5uNU3Es-unsplash-—-kopia

Ratusz Sztokholmski w nocy

Pałac Królewski (Kungliga Slottet)

Ten wspaniały budynek, położony na wyspie Stadsholmen w sercu Starego Miasta (Gamla Stan), jest nie tylko siedzibą szwedzkiej rodziny królewskiej, ale także jednym z najważniejszych symboli kraju. Został zbudowany po wielkim pożarze w 1697 roku, który zniszczył dawny zamek Tre Kronor. Budowa nowego pałacu trwała wiele dekad, a jego pełne ukończenie nastąpiło dopiero w połowie XVIII wieku. Dziś pałac składa się z ponad 600 komnat, co czyni go jednym z największych zamków w Europie.

Warto poświęcić chwilę, aby podziwiać detale architektoniczne i rzeźby zdobiące elewację. Jednym z najważniejszych punktów na zewnątrz pałacu jest plac zamkowy, gdzie codziennie odbywa się uroczysta zmiana warty. Ceremonia ta przyciąga turystów z całego świata i stanowi niezapomniane widowisko pełne tradycji i wojskowej precyzji.

Natomiast w środku ogromne wrażenie robi bogato zdobiona Sala Tronowa, gdzie odbywają się oficjalne uroczystości i przyjęcia. Kolejną niezwykłą komnatą jest Sala Rycerska (Rikssalen), znana również jako Sala Błękitna, gdzie odbywa się coroczny bankiet noblowski.

Ponadto w znajdującym się w podziemiach skarbcu możemy podziwiać koronacyjne insygnia, klejnoty i inne cenne przedmioty związane z historią szwedzkiej monarchii. Kolekcja jest bardzo bogata, a każdy z wystawionych przedmiotów ma swój własny opis.

Oprócz tego, w pałacu mieści się również Muzeum Antyków Gustawa III, które prezentuje kolekcję antycznych rzeźb i artefaktów zgromadzonych przez tego oświeconego króla. Znajdziemy je w pięknych, neoklasycystycznych salach, wprowadzających w odpowiedni nastrój do zwiedzania.

Nie możemy też przegapić Apartamentów Królewskich (Högvaktsflygeln). Te prywatne komnaty, wciąż używane podczas oficjalnych wydarzeń, pozwalają nam na wgląd w codzienne życie szwedzkiej rodziny królewskiej. Wnętrza zachwycają eleganckim wystrojem i bogactwem detali, od misternie tkanych tapiserii po oryginalne meble z różnych epok.

Na zakończenie zwiedzania pałacu polecam zwrócić uwagę na piękne ogrody i dziedzińce, które otaczają budynek. Latem odbywają się tutaj liczne koncerty, festyny i inne wydarzenia kulturalne, które dodatkowo ożywiają tę królewską rezydencję.

Pomysłnaweekend1stockholm_royal_palace_architecture

Pałac Królewski

Katedra Sztokholmska

Nie zapomnijmy też o pobliskiej Katedrze Sztokholmskiej (Storkyrkan), która od wieków jest ściśle związana z Pałacem Królewskim. Katedra, położona zaledwie kilka kroków od pałacu, jest świadkiem wielu królewskich ceremonii, w tym ślubów i koronacji. Jej wnętrze, bogato zdobione dziełami sztuki sakralnej, stanowi doskonałe uzupełnienie wizyty w pałacu.

Historia świątyni sięga średniowiecza, kiedy to na jej miejscu istniał pierwotny kościół drewniany. Obecna budowla powstała na przełomie XIII i XIV wieku, a następnie była wielokrotnie przebudowywana i rozbudowywana przez kolejne wieki. Z zewnątrz stanowi prawdziwy majstersztyk gotyckiej architektury, z strzelistymi wieżami zakończonymi iglicami.

Natomiast wewnątrz zachwyt wzbudza złoty ołtarz, autorstwa niemieckiego rzeźbiarza Bernta Notkego, przedstawiający scenę walki św. Jerzego z smokiem. Jest on nie tylko wyjątkowym przykładem gotyckiej rzeźby, ale także ważnym symbolem religijnym i narodowym dla Szwecji.

Innym ważnym elementem katedry jest pomnik księcia Eryka XIV, wykonany z brązu i marmuru, który znajduje się w prezbiterium. To jeden z najbardziej okazałych grobowców w katedrze, przedstawiający postać księcia w pełnej okazałości, otoczonego alegorycznymi postaciami. Pomnik ten jest nie tylko ważnym zabytkiem historycznym, ale także świadectwem potęgi i splendoru szwedzkiego monarchy w przeszłości.

Warto również zwrócić uwagę na piękne detale architektoniczne katedry, takie jak sklepienia krzyżowe, witraże i rzeźby świętych. Każdy zakamarek tej świątyni skrywa w sobie coś wyjątkowego, co przyciąga uwagę i zachwyca swoją estetyką.

Katedra Sztokholmska w środku

Muzeum Nobla 

W centrum miasta znajduje się również muzeum, w którym możemy zgłębić historię Nagród Nobla, poznać laureatów z różnych dziedzin oraz zrozumieć wpływ ich osiągnięć na nasz świat.

Muzeum oferuje nam fascynującą podróż przez historię Nagród Nobla, począwszy od samego ich powstania w 1895 roku, aż po współczesność. Wystawy ukazują życie i działalność Alfreda Nobla, jego wizję nagród oraz proces wyłaniania laureatów. Dowiemy się więcej o kryteriach przyznawania nagród, prześledzimy historię laureatów i zobaczymy oryginalne dokumenty związane z Nagrodą Nobla.

Arcyważnym elementem muzeum jest Sala Laureatów, gdzie prezentowane są portrety wszystkich laureatów Nagrody Nobla oraz opisy ich wybitnych osiągnięć. Wśród laureatów znajdują się takie sławy jak Albert Einstein, Maria Skłodowska-Curie czy Martin Luther King Jr.

Muzeum Nobla oferuje także interaktywne wystawy, które pozwalają nam wcielić się w rolę członka komitetu Nobla. W specjalnym symulatorze można doświadczyć procesu wyłaniania laureatów, podejmując trudne decyzje i oceniając zasługi kandydatów. To niezwykłe doświadczenie, które pozwala lepiej zrozumieć, jak Nagroda Nobla wpływa na rozwój nauki, kultury i społeczeństwa.

Innym ważnym elementem muzeum jest Sala Pokojowa, która prezentuje laureatów Pokojowej Nagrody Nobla oraz ich wysiłki na rzecz pokoju i rozbrojenia. Wśród laureatów znajdują się takie postacie i organizacje jak Nelson Mandela, Lech Wałęsa, Aung San Suu Kyi czy Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża. To miejsce, gdzie można zgłębić historię wielkich działań na rzecz pokoju i zrozumieć, jak ważną rolę pełni Nagroda Nobla w promowaniu wartości humanitarnych i pokojowych.

Pomysłnaweekend1stockholm_sweden_church_old_0

Plac i Muzeum Nobla

Djurgården 

Jest to malownicza wyspa, będąca częścią Parku Narodowego Ekoparken. Historia wyspy sięga XV wieku, kiedy to król Jan III postanowił utworzyć na jej miejscu królewski park łowiecki. Stąd też pochodzi nazwa wyspy, która dosłownie oznacza „Ogród Zwierząt”. Poniżej wymieniłem i scharakteryzowałem pobieżnie większość z atrakcji turystycznych, natomiast w dalszej części artykułu opisałem je dużo dokładniej.

Jednym z najbardziej znanych miejsc na Djurgården jest Muzeum Vasa, które mieści wydobyty z dna morskiego XVII-wieczny okręt wojenny Vasa. Podczas wizyty w tym muzeum odbędziemy “podróż w czasie”, i poznamy szwedzką historię i technologię morską tamtej epoki.

Kolejnym punktem, którego nie możemy pominąć, jest Skansen – najstarsze na świecie muzeum na świeżym powietrzu. Nie tylko zobaczymy tutaj tradycyjne rzemiosło i szwedzką architekturę, ale również spotkamy zwierzęta charakterystyczne dla Skandynawii, takie jak łosie, niedźwiedzie czy rysie.

Na Djurgården znajduje się również Gröna Lund, najstarszy park rozrywki w Szwecji. Park ten oferuje szeroką gamę atrakcji, od karuzel i kolejek górskich po koncerty na żywo i różnorodne imprezy tematyczne. Bez względu na wiek, każdy znajdzie tu coś dla siebie.

To właśnie tutaj znajduje się Muzeum ABBA, poświęcone jednemu z najsłynniejszych zespołów muzycznych na świecie. Interaktywne wystawy pozwolą nam zanurzyć się w muzykę i historię zespołu. Zobaczymy tutaj oryginalne kostiumy sceniczne i nagrania wideo, a nawet będziemy mogli zaśpiewać przeboje ABBY w specjalnych kabinach karaoke.

Natomiast rodzinom z dziećmi gorąco polecam Junibacken, centrum literatury dziecięcej, które przenosi odwiedzających w magiczny świat szwedzkich opowieści. Gwoździem programu jest wystawa poświęcona Astrid Lindgren i stworzonym przez nią bohaterom, takim jak Pippi Pończoszanka czy Karlsson z Dachu. Interaktywne eksponaty i scenografie wrócą nas do czasów dzieciństwa.

Warto również odwiedzić Rosendals Trädgård, dawną królewską posiadłość, która dziś jest otwarta dla publiczności. Ogrody Rosendal są pięknym miejscem na spacer, gdzie możemy podziwiać różnorodne rośliny, kwiaty i zioła, a także odwiedzić szklarnię i zakupić ekologiczne produkty w lokalnym sklepie. Na koniec kawiarnia serwująca wypieki i dania z lokalnych składników zapewni nam doskonałe miejsce na odpoczynek po zwiedzaniu.

Warto również wspomnieć o Thielska Galleriet, muzeum sztuki mieszczącym się w pięknej willi na Djurgården. Kolekcja muzeum obejmuje dzieła najważniejszych szwedzkich i nordyckich artystów z końca XIX i początku XX wieku. To idealne miejsce dla miłośników sztuki, którzy chcą zobaczyć prace takich mistrzów jak Carl Larsson, Edvard Munch czy Anders Zorn.

Oczywiście Djurgården jest również idealnym miejscem na spacer czy rowerową przejażdżkę. Wyspa oferuje liczne ścieżki i trasy, które prowadzą przez piękne parki, lasy i nadbrzeżne tereny. Możemy tutaj zrelaksować się na łonie natury, podziwiając widoki na okolicę, albo zjeść coś pysznego w którejś z licznych kawiarnii lub restauracji.

Djurgården oferuje również liczne możliwości rejsów i wycieczek łodzią po okolicznych wodach. Mamy świetną okazję, aby zobaczyć Sztokholm z innej perspektywy i podziwiać piękno architektury miasta od strony wody. Rejsy te są szczególnie popularne latem, kiedy pogoda sprzyja takim atrakcjom.

Junibacken i Muzeum Nordyckie na wyspie Djurgården

Muzeum Vasa 

To muzeum jest poświęcone jednemu z najbardziej niezwykłych okrętów wojennych w historii, o imieniu Vasa. 

Historia Vasy jest jednocześnie tragiczna i fascynująca. Ten potężny okręt wojenny, zbudowany na zlecenie króla Gustawa II Adolfa, miał być dumą szwedzkiej floty. Zwodowany w 1628 roku, był jednym z największych i najpotężniej uzbrojonych okrętów swojej epoki, z dwoma pokładami dział i bogatymi zdobieniami, które miały symbolizować potęgę szwedzkiej monarchii. Jednak zaledwie po kilkuset metrach od opuszczenia portu w Sztokholmie, Vasa zatonął podczas swojego dziewiczego rejsu. Przyczyną katastrofy była niestabilna konstrukcja, zbyt duża ilość dział na górnych pokładach i zbyt mały balast.

Przez ponad 300 lat Vasa spoczywał na dnie sztokholmskiego portu, aż w 1961 roku został wydobyty w niemal nienaruszonym stanie. Dzisiaj Vasa znajduje się w specjalnie dla niego zbudowanym muzeum, które od chwili otwarcia w 1990 roku przyciąga miliony turystów z całego świata. Już sama bryła budynku muzeum jest imponująca – przypomina nieco masywny okręt, co idealnie koresponduje z główną atrakcją znajdującą się w jego wnętrzu.

Zwiedzanie zaczyna się od podziwiania Vasy w całej okazałości z różnych poziomów – muzeum ma kilka pięter, co pozwala na oglądanie okrętu zarówno z dołu, jak i z góry. Warto zwrócić uwagę na detale – bogato rzeźbione figury, które zdobią kadłub, przedstawiające mityczne postaci, królów i herby, opowiadające historię ówczesnej Szwecji i jej ambicji.

Muzeum Vasa to jednak nie tylko sam okręt. W jego wnętrzu znajdziesz także liczne wystawy tematyczne, które przybliżają życie na pokładzie w XVII wieku, techniki budowy okrętów oraz historię wydobycia i konserwacji Vasy. Interaktywne wystawy, modele okrętów, multimedialne prezentacje oraz liczne artefakty wydobyte wraz z okrętem sprawiają, że zwiedzanie muzeum jest nie tylko edukacyjne, ale i niezwykle angażujące.

Muzeum jest czynne codziennie o godzinach 8:30-18:00 od czerwca do sierpnia. W pozostałych miesiącach muzeum jest czynne codziennie o godzinach 10-17, z wyłączeniem śród, kiedy to jest czynne o godzinach 10-20. Bilet wstępu kosztuje 220 koron w okresie od maja do września i 190 koron w pozostałych miesiącach. Osoby do 18 lat przez cały rok mają darmowy wstęp.

Pomysłnaweekend1vasa_museum_stockholm_warship

Okręt Vasa

Skansen 

Jest to jedno z najstarszych i najbardziej znanych muzeów na świeżym powietrzu. Położony na malowniczej wyspie Djurgården, ten unikalny kompleks muzealny jest prawdziwą podróżą w czasie, do dawnej Szwecji. 

Jednym z największych atutów Skansenu jest jego różnorodność. Na terenie muzeum znajduje się ponad 150 historycznych budynków, przeniesionych tutaj z różnych zakątków kraju. Są to zarówno skromne chłopskie chaty, jak i majestatyczne dwory szlacheckie, a także liczne budynki użyteczności publicznej, takie jak szkoły, kościoły, młyny czy warsztaty rzemieślnicze. Każdy z tych budynków został starannie odrestaurowany i wyposażony w oryginalne lub autentycznie odtworzone wnętrze.

W trakcie wędrówki po Skansenie możemy odwiedzić tradycyjną szwedzką farmę, gdzie zobaczymy jak wyglądało codzienne życie rolników. Wiele z tych gospodarstw jest nadal aktywnie zarządzanych, co oznacza, że spotkamy tam zwierzęta hodowlane, które są integralną częścią muzeum. 

W Skansenie spotkamy również rzemieślników pracujących w swoich warsztatach. Kowale, garncarze, tkacze i piekarze prezentują swoje umiejętności, używając tradycyjnych narzędzi i technik. Zobaczymy jak powstają ręcznie robione garnki, jak wypieka się chleb w tradycyjnym piecu czy jak kuje się metalowe przedmioty.

Spośród budynków w Skansenie wyróżnia się Seglora kyrka, drewniany kościół przeniesiony tutaj z regionu Västergötland. Ta urocza świątynia z XVIII wieku jest doskonałym przykładem szwedzkiej architektury sakralnej i jest popularnym miejscem ślubów oraz innych uroczystości religijnych.

Przyciągającym miejscem w Skansenie jest również część zoologiczna, która prezentuje rodzime gatunki zwierząt Skandynawii. Spotkamy tutaj między innymi łosie, niedźwiedzie brunatne, wilki, rysie i wiele innych gatunków. Specjalne wybiegi i naturalne otoczenie sprawiają, że zwierzęta czują się tutaj dobrze, a my będziemy mieli okazję do obserwacji ich zachowań w warunkach zbliżonych do naturalnych.

Skansen jest również miejscem licznych festiwali i wydarzeń kulturalnych, które odbywają się przez cały rok. Tradycyjne szwedzkie święta, takie jak Midsommar (Noc Świętojańska), Lucia (Święto Świętej Łucji) czy Julmarknad (Jarmark Bożonarodzeniowy), są obchodzone z wielkim rozmachem i autentycznością. 

Pomysłnaweekendhouse

W Skansenie

Gröna Lund

Wyspa Djurgården posiada również najstarszy park rozrywki w Szwecji, położony malowniczo nad brzegiem Bałtyku. Jest to Gröna Lund (zielony gaj), funkcjonujący już od 1883 roku. 

Na terytorium parku znajduje się ponad 30 różnych atrakcji, od klasycznych karuzel, przez roller coastery, aż po nowoczesne urządzenia, które zapewniają adrenalinowe doznania. Jednym z najbardziej znanych roller coasterów jest Twister – drewniana kolejka, która oferuje szybkie zakręty i strome spadki, dostarczając ekscytujących wrażeń.

Innym popularnym roller coasterem jest Insane – atrakcja, która jak sama nazwa wskazuje, zapewnia naprawdę szalone doznania. To jedna z nielicznych kolejek, gdzie wagoniki obracają się wokół własnej osi, co sprawia, że każda przejażdżka jest unikalna i pełna niespodzianek. Dla tych, którzy szukają jeszcze większej dawki adrenaliny, polecam Eclipse – najwyższą na świecie huśtawkę łańcuchową, która wznosi się na wysokość 121 metrów, oferując niesamowite widoki na Sztokholm i okoliczne wyspy.

Gröna Lund, to jednak nie tylko atrakcje dla poszukiwaczy mocnych wrażeń. Dla młodszych dzieci znajduje się wiele łagodniejszych atrakcji, takich jak kolorowe karuzele, mini roller coastery i interaktywne plac zabaw. Rodziny mogą wspólnie cieszyć się przejażdżką na klasycznej karuzeli z konikami, podróżą w magicznym pociągu, czy też wizytą w domu strachów, który dostarczy dreszczyku emocji zarówno dzieciom, jak i dorosłym.

Jest to również miejsce, gdzie odbywają się różnorodne festiwale tematyczne, które dodatkowo urozmaicają wizytę w parku. Przykładowo podczas Halloween park zmienia się w krainę strachu z licznymi atrakcjami tematycznymi, upiornymi dekoracjami i aktorami przebranymi za postacie z koszmarów. Natomiast w trakcie świąt Bożego Narodzenia, park oferuje specjalne zimowe wydarzenia z jarmarkiem świątecznym, lodowiskiem i wizytą św. Mikołaja.

Jednym z nieodłącznych elementów Gröna Lund jest szeroka oferta gastronomiczna. Park oferuje różnorodne restauracje i stoiska z jedzeniem, gdzie można skosztować zarówno klasycznych fast foodów, jak i bardziej wyszukanych dań kuchni międzynarodowej. Od pysznych hot dogów i frytek, przez wykwintne dania kuchni włoskiej i azjatyckiej, aż po słodkie desery i lody – każdy znajdzie tu coś dla siebie. Wielu odwiedzających poleca odwiedzenie jednej z restauracji z widokiem na morze, gdzie można zjeść posiłek, podziwiając piękne krajobrazy.

Pomysłnaweekendamusement-park-446581_1920

Park rozrywki Gröna Lund

Muzeum ABBA

Oto świątynia jednej z najbardziej ikonicznych grup muzycznych wszech czasów. ABBA, zespół który podbił serca milionów ludzi na całym świecie, ma swoje dedykowane miejsce, gdzie zanurzymy się w muzyce, którą zespół stworzył przez lata swojej kariery. Muzeum zostało zaprojektowane w taki sposób, abyśmy mogli doświadczyć zarówno historii zespołu, jak i jego wpływu na kulturę popularną. Ekspozycje są interaktywne, co oznacza, że możesz nie tylko oglądać wystawy, ale także stać się częścią historii ABBY.

Muzeum oferuje również możliwość zanurzenia się w dźwiękach muzyki zespołu. Możesz wejść do studia nagraniowego, gdzie narodziły się największe przeboje, i spróbować swoich sił w śpiewaniu legendarnych kawałków. 

Kolejną przyciągającą atrakcją jest scena holograficzna. Dzięki zaawansowanej technologii możesz stanąć na scenie obok hologramów członków zespołu i zaśpiewać razem z nimi. Jest to unikalna okazja, aby stać się piątym członkiem zespołu i poczuć, jak to jest występować przed publicznością.

Inną atrakcją muzeum jest możliwość zobaczenia oryginalnych kostiumów scenicznych, które zespół nosił podczas swoich najsłynniejszych występów. Te kolorowe, błyszczące stroje są symbolem lat 70. i stylu disco, który zespół reprezentował.

Muzeum ABBA jest również miejscem pełnym ciekawostek i nieznanych wcześniej historii. W salach poświęconych historii zespołu dowiedziesz się, jak powstawały największe przeboje, jak wyglądało życie muzyków poza sceną oraz jakie były ich relacje z fanami i mediami. Polecam też obejrzeć nagrania z prywatnych archiwów zespołu. Zobaczysz tam ABBĘ w nieformalnych sytuacjach, podczas prób, podróży i chwil spędzonych z rodziną. 

Oczywiście, nie możemy zapomnieć o sklepie z pamiątkami. Znajdziesz tu wszystko, od płyt winylowych, przez koszulki, aż po książki i gadżety związane z zespołem. 

Muzeum jest otwarte codziennie od 10 do 20, ale godziny otwarcia często ulegają zmianom. Bilet wstępu kosztuje 299 koron, dzieci w wieku 7-15 lat są objęte tańszym biletem w cenie 120 koron. Natomiast najmłodsi poniżej 7 lat mają darmowy wstęp.

Junibacken 

Chyba nie ma bardziej magicznego miejsca w Sztokholmie, niż Junibacken. Jest to muzeum które przeniesie nas w świat literatury dziecięcej i twórczości jednej z najbardziej ukochanych autorek – Astrid Lindgren. Położone na malowniczej wyspie Djurgården, Junibacken jest obowiązkowym punktem dla rodzin z dziećmi, miłośników literatury i każdego, kto chce powrócić do dziecięcych lat. 

Kolorowe dekoracje, bajkowa architektura i radosna atmosfera sprawiają, że poczujesz się jakbyś wkroczył do zaczarowanej krainy. Jednym z głównych punktów atrakcji jest „Pociąg do baśni”, który zabiera w podróż przez świat stworzony przez Astrid Lindgren. Przejażdżka jest pełna niespodzianek i zachwyca zarówno dzieci, jak i dorosłych.

Podczas podróży „Pociągiem do baśni” czeka nas przejazd przez miniaturowe sceny z najbardziej znanych książek Lindgren, takich jak „Dzieci z Bullerbyn”, „Pippi Pończoszanka”, „Emil ze Smalandii” i wiele innych. Każda scena jest starannie wykonana z dbałością o najdrobniejsze szczegóły, co sprawia, że postacie i miejsca znane z książek wydają się niemal żywe.

Inną ważną atrakcją Junibacken jest dom Pippi Pończoszanki – Willa Villekulla. Ten kolorowy i pełen niespodzianek dom jest pełen interaktywnych zabaw i zakątków do odkrycia, stanowiąc dla najmłodszych miejsce pełne radości i śmiechu. 

Na zakończenie wizyty w Junibacken, warto odwiedzić sklep z pamiątkami, który oferuje szeroki wybór książek, zabawek i gadżetów związanych z twórczością Astrid Lindgren. Jest to świetna okazja, aby znaleźć wyjątkowe pamiątki, które będą przypominać o wizycie w tym niezwykłym miejscu.

PomysłnaweekendSkrot_av_Janne_Loof_Junibacken_2013

Junibacken w środku

Rosendals Trädgård 

Jest to prawdziwa oaza spokoju i zieleni w sercu Sztokholmu, położona na malowniczej wyspie Djurgården. Już od samego wejścia do Rosendals Trädgård poczujesz wyjątkową atmosferę tego miejsca. Ogrody zostały założone w 1982 roku przez Fundację Rosendals, której celem jest promowanie ekologicznego ogrodnictwa i zdrowego stylu życia. 

Centralnym punktem Rosendals Trädgård są wspaniałe ogrody kwiatowe, które zachwycają różnorodnością kolorów i zapachów przez cały rok. Spacerując po ścieżkach, podziwiamy starannie zaprojektowane rabaty, które zmieniają się wraz z porami roku, zawsze oferując coś nowego i zachwycającego.

Kolejnym urokliwym miejscem w Rosendals Trädgård jest sad owocowy. Drzewa jabłoni, grusze i śliwy tworzą tu idylliczny krajobraz, w szczególności wiosną, gdy drzewa kwitną. Natomiast, gdy owoce dojrzeją, sad staje się idealnym miejscem do zdobycia świeżych owoców. 

Rosendals Trädgård promuje zdrową, ekologiczną żywność. W ogrodzie znajduje się urokliwa kawiarnia, która serwuje pyszne dania przygotowane z lokalnych, ekologicznych produktów. Menu zmienia się sezonowo, co pozwala na korzystanie z najświeższych składników dostępnych w danym okresie. W ofercie znajdziemy zarówno lekkie przekąski, jak i pełne posiłki, a także wspaniałe wypieki i desery. Wszystko to możemy spożywać na świeżym powietrzu, ciesząc się widokiem ogrodu i spokojną atmosferą.

Thielska Galleriet 

Jest to jedna z najważniejszych kolekcji sztuki skandynawskiej z przełomu XIX i XX wieku, założona przez mecenasa i kolekcjonera sztuki – Ernsta Thiela.

Kolekcja sztuki jest wyjątkowa pod wieloma względami. Znajdziemy tutaj prace największych mistrzów skandynawskiego malarstwa, takich jak Edvard Munch, Carl Larsson czy Bruno Liljefors. Każdy obraz opowiada swoją własną historię i przenosi nas w różne zakątki świata artystycznej wyobraźni. Przykładowo Edvard Munch, znany przede wszystkim ze swojego ikonicznego „Krzyku”, jest reprezentowany w galerii przez kilka znakomitych dzieł, które pozwalają lepiej zrozumieć jego twórczość i osobowość.

Jednym z największych atutów Thielska Galleriet jest fakt, że większość dzieł pochodzi z prywatnej kolekcji Ernsta Thiela, co nadaje całemu miejscu unikalny charakter. Thiel był nie tylko kolekcjonerem, ale także mecenasem sztuki, który osobiście znał wielu artystów i wspierał ich w trudnych chwilach. Jego pasja do sztuki i zrozumienie jej znaczenia dla kultury i społeczeństwa, widoczne są w każdym zakątku galerii.

Oprócz malarstwa, Thielska Galleriet może poszczycić się bogatą kolekcją rzeźb i grafik. W muzeum znajdują się prace takich artystów, jak na przykład Auguste Rodin, którego prace zachwycają głębią i wyrazistością. Co więcej liczne wystawy czasowe uzupełniają stałą kolekcję, prezentując różnorodne aspekty sztuki i kultury.

Nie możemy też zapomnieć o otoczeniu Thielska Galleriet. Położone w przepięknym parku Djurgården, muzeum oferuje nie tylko ucztę dla oczu, ale także wspaniałe widoki na otaczającą przyrodę. Po zwiedzeniu galerii warto wybrać się na spacer po parku, który jest idealnym miejscem na relaks i odpoczynek. Ścieżki prowadzą przez malownicze krajobrazy, wśród drzew i kwiatów, co sprawia, że wizyta w Thielska Galleriet jest jeszcze przyjemniejsza.

Galeria jest otwarta codziennie z wyłączeniem poniedziałków o godzinach 12-17 w okresie od października do kwietnia. Natomiast w miesiącach maj-wrzesień galeria jest czynna we wtorki i środy o godzinach 12-17, w czwartki o godzinach 12-20 i od piątku do niedzieli o godzinach 12-17. Bilet wstępu kosztuje 150 koron, studenci i Seniorzy od 65 lat mają wstęp ulgowy za 130 koron. Natomiast poniżej 19 lat wstęp jest darmowy.

Muzeum Nordyckie (Nordiska Museet) 

Z kolei w tym miejscu przeniesiemy się w fascynujący świat historii, kultury oraz tradycji Szwecji i pozostałych krajów nordyckich. Muzeum przyciąga nie tylko swoją imponującą kolekcją, ale także architekturą i atmosferą, która zachwyca każdego, kto przekracza jego progi.

Już sam budynek muzeum jest warty uwagi. Zaprojektowany przez Isaka Gustafa Clasona, monumentalny gmach przypomina zamek z baśni, z wieżami, witrażami i bogato zdobionymi ścianami. Natomiast gdy wejdziemy do środka, od razu poczujemy atmosferę miejsca, które opowiada historię i tradycję z pasją i dbałością o szczegóły. Jednym z najbardziej znanych eksponatów muzeum jest gigantyczny posąg króla Gustawa Wazy, który wita odwiedzających zaraz po wejściu. Posąg ten jest nie tylko imponującym dziełem sztuki, ale także symbolem znaczenia Gustawa Wazy dla historii Szwecji. Jego spojrzenie zdaje się śledzić każdego, kto przechodzi obok, przypominając o wielkiej historii kraju.

Szczególnie interesującym działem jest ten poświęcony kulturze ludowej. Znajdują się tu tradycyjne stroje, narzędzia i przedmioty codziennego użytku, które przedstawiają życie mieszkańców wsi i małych miasteczek w dawnych czasach. 

Inną ciekawą częścią muzeum jest wystawa poświęcona ewolucji wnętrz domów i mieszkań na przestrzeni wieków. Od rekonstrukcji prostych, wiejskich chat, przez eleganckie wnętrza mieszczańskich kamienic, aż po luksusowe apartamenty z przełomu XIX i XX wieku. Spacerując po tych ekspozycjach, zobaczymy jak zmieniały się style życia i gusty estetyczne mieszkańców krajów nordyckich.

Nie możemy też pominąć kolekcji poświęconej modzie. W muzeum znajdują się bogate zbiory ubrań i akcesoriów, które ukazują ewolucję mody od średniowiecza po współczesność. Zobaczymy tu zarówno eleganckie stroje z dworów królewskich, jak i codzienne ubrania zwykłych ludzi. Wystawa ta oferuje nam wgląd w to, jak moda odzwierciedlała zmieniające się normy społeczne i kulturowe.

Muzeum jest czynne codziennie o godzinach 10-18, ponadto od września do maja muzeum jest czynne w środy o godzinach 10-20. Wstęp kosztuje 170 koron, natomiast studenci i Seniorzy mają tańsze wejście o wysokości 150 koron. Osoby poniżej 19 lat wchodzą za darmo.

Pomysłnaweekendsweden

Muzeum Nordyckie

Muzeum Techniki (Tekniska Museet)  

Jest to idealne miejsce, aby zgłębić tajemnice świata nauki i technologii, które napędzają współczesny świat. Wystawy są w sporej części interaktywne, pozwalając nam na eksperymentowanie i doświadczanie nauki na własnej skórze. 

Muzeum posiada bogate zbiory obejmujące różnorodne dziedziny nauki i technologii. Zaczynamy od działu historii wynalazków. Znajdziemy tu zarówno starożytne urządzenia, jak i nowoczesne technologie, które zmieniły świat. Od prymitywnych narzędzi, przez maszyny parowe, pierwsze komputery, aż po najnowsze osiągnięcia w dziedzinie robotyki i sztucznej inteligencji – każda epoka technologiczna jest tu przedstawiona w sposób przystępny i fascynujący.

Równie wciągająca jest część poświęcona historii szwedzkich wynalazków. Szwecja, będąca krajem o bogatej tradycji innowacyjności, ma wiele do zaoferowania. Znajdziemy tu takie wynalazki jak dynamit Alfreda Nobla, klucze imbusowe, czy kuchenki indukcyjne. Każdy z tych wynalazków jest dokładnie opisany, a interaktywne prezentacje pozwalają lepiej zrozumieć ich działanie i znaczenie.

Bardzo popularnym eksponatem w muzeum jest replika szwedzkiej łodzi podwodnej. Możemy oczywiście wejść do środka i zobaczyć, jak wygląda życie na pokładzie takiej jednostki. 

Następną ciekawą częścią muzeum jest wystawa poświęcona sztucznej inteligencji i robotyce. Dowiemy się tutaj jak rozwijała się ta dziedzina nauki, jakie są jej możliwości i jakie wyzwania przed nią stoją. Interaktywne roboty, które można programować i sterować, cieszą się ogromnym zainteresowaniem zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych.

Muzeum jest czynne codziennie o godzinach 10-22. Bilet wstępu kosztuje 170 koron, najmłodsi poniżej 7 lat mają wstęp darmowy.

Wyspa Södermalm 

Jest to dynamiczna dzielnica i wyspa, która przyciąga artystów, turystów oraz każdego, kto szuka inspiracji i nowych doświadczeń. Södermalm, nazywana przez miejscowych „Söder”, jest jednym z najbardziej tętniących życiem obszarów stolicy Szwecji.

Dzięki swojemu urokowi i wyjątkowej atmosferze, wyspa stała się jednym z najmodniejszych miejsc w mieście. Jednym z najciekawszych obszarów na Södermalm jest SoFo, czyli South of Folkungagatan. Jest to serce kreatywnego i artystycznego życia dzielnicy, pełne niezależnych sklepów, galerii sztuki, butików z unikalnymi produktami oraz kawiarni i restauracji.

Innym ważnym miejscem na Södermalm jest Monteliusvägen, malownicza promenada, która oferuje zapierające dech w piersiach widoki na Gamla Stan, Riddarfjärden i północne części Sztokholmu. To jedno z najpiękniejszych miejsc w całym mieście, idealne na romantyczny spacer o zachodzie słońca.

Jeśli szukasz zieleni i relaksu, Södermalm ma do zaoferowania kilka uroczych parków. Tantolunden to jeden z największych parków na wyspie, który oferuje nie tylko piękne krajobrazy, ale także miejsca do piknikowania, ścieżki spacerowe i plażę. Również Skinnarviksberget jest miejscem, które warto odwiedzić – stanowi on najwyższy naturalny punkt w Sztokholmie, z którego roztacza się spektakularny widok na miasto.

Pomysłnaweekend1stockholm_sweden_park_scandinavia

Idealne miejsce na odpoczynek

Muzeum Fotografii (Fotografiska) 

Dzielnica Södermalm jest też domem dla jednego z największych na świecie muzeów poświęconych współczesnej fotografii. Co ciekawe, instytucja mieści się w dawnym magazynie celników zbudowanym w stylu secesyjnym na początku XX wieku. Wnętrze zostało starannie zmodernizowane, zachowując jednak industrialny charakter miejsca.

Fotografiska oferuje zmieniające się wystawy, które prezentują prace zarówno uznanych na świecie fotografów, jak i obiecujących nowych talentów. Każda wystawa jest starannie kuratorowana, aby zapewnić odwiedzającym głębokie i poruszające doświadczenie. Od portretów i dokumentacji społecznej, po eksperymentalne projekty artystyczne – każda wizyta w Fotografiska to podróż przez różnorodne style, techniki i tematy.

Sztandarowym aspektem Fotografiska, jest jego zaangażowanie w kwestie społeczne i środowiskowe. Muzeum często organizuje wystawy i wydarzenia, które poruszają ważne tematy, takie jak prawa człowieka, zmiany klimatyczne czy sprawiedliwość społeczna. Poprzez sztukę, Fotografiska stara się inspirować nas do refleksji i działania na rzecz pozytywnych zmian w społeczeństwie.

Znanym elementem muzeum są wystawy retrospektywne, które często przyciągają uwagę międzynarodowej publiczności. W przeszłości Fotografiska gościła prace takich mistrzów jak Annie Leibovitz, David LaChapelle czy Helmut Newton. Ich prace są prezentowane w sposób podkreślający ich znaczenie i wpływ na rozwój fotografii jako medium artystycznego.

Muzeum jest czynne codziennie o godzinach 10-23. Wstęp kosztuje 219 koron, istnieje też wersja ulgowa w cenie 139 koron obejmująca Seniorów, osoby w wieku 13-17 lat i studentów. Najmłodsi do 12 lat wchodzą za darmo.

Muzeum Sztuki Nowoczesnej (Moderna Museet)

Na malowniczej wyspie Skeppsholmen znajdziemy muzeum, które nie tylko oferuje nam bogatą kolekcję dzieł, ale także inspirujące wystawy czasowe i programy edukacyjne.

Stała kolekcja Moderna Museet jest skarbnicą dzieł sztuki z XX i XXI wieku. Znajdziemy tutaj dzieła takich mistrzów jak Pablo Picasso, Salvador Dalí czy Andy Warhol. Naprawdę trudno o lepsze miejsce na poznanie współczesnych nurtów i ruchów artystycznych, od kubizmu i surrealizmu, po pop-art i sztukę konceptualną.

Jednym z najbardziej ikonicznych dzieł w kolekcji jest „Fontanna” Marcela Duchampa – słynny pisuar, który zrewolucjonizował pojęcie sztuki i stał się symbolem ruchu dadaistycznego. Inne ważne prace, to „Guitar” Pabla Picassa, która ukazuje jego mistrzowskie opanowanie formy i przestrzeni, a także „Marilyn Diptych” Andy’ego Warhola, będący manifestacją pop-artu i kultu celebrytów. Każde z tych dzieł nie tylko zachwyca swoją estetyką, ale także skłania do refleksji nad ewolucją sztuki i jej roli w społeczeństwie.

Muzeum jest otwarte we wtorki i piątki o godzinach 10-20, natomiast w środy, czwartki, soboty i niedziele o godzinach 10-18. W poniedziałki jest zamknięte. Bilet wstępu kosztuje 150 koron, natomiast wersja ulgowa za 120 koron przypada Seniorom i studentom. Osoby poniżej 19 lat mają wstęp wolny. Uwaga! W piątki o godzinach 18-20 wszyscy wchodzą za darmo!

PomysłnaweekendOLYMPUS DIGITAL CAMERA

Wystawa sowiecka – Tomislav Medak***

Pałac Drottningholm 

Na terytorium wyspy Lovön znajduje się rezydencja szwedzkiej rodziny królewskiej i zarazem jeden z najwspanialszych przykładów architektury barokowej w kraju.

Wszystko zaczęło się w XVI wieku, kiedy to król Jan III Waza zlecił budowę rezydencji dla swojej żony Katarzyny Jagiellonki. Nazwa „Drottningholm” oznacza „Wyspa Królowej” i idealnie oddaje charakter tego miejsca. Choć pierwotny budynek spłonął w 1661 roku, obecny pałac został zbudowany na tym samym miejscu na zlecenie królowej Hedvig Eleonory.

Pałac otoczony jest przepięknymi ogrodami, które są prawdziwą oazą spokoju i harmonii. Pełno tam fontann, rzeźb oraz starannie przyciętych żywopłotów. Polecam zatrzymać się na chwilę, atmosfera tego miejsca sprawia, że możemy poczuć się jak w królewskim filmie. 

Głównym punktem zwiedzania Pałacu Drottningholm jest oczywiście jego wnętrze, które zachwyca przepychem. Przepiękne sale balowe, z licznymi złoceniami, kryształowymi żyrandolami i ogromnymi lustra, przenoszą nas w czasy, gdy odbywały się tu wielkie królewskie bale i przyjęcia. 

Szczególnie interesujące są apartamenty królowej Hedvigi Eleonory oraz apartamenty z czasów Gustawa III, które zachowały się w doskonałym stanie i są pełne autentycznych mebli, obrazów i dekoracji. Uzyskamy tam pełen wgląd w to jak żyli królowie i królowe, jakie mieli zwyczaje i jak wyglądało ich codzienne życie. Warto zwrócić uwagę na bogato zdobione komnaty, w których każdy detal jest dopracowany z największą starannością.

Kolejnym wyjątkowym elementem Pałacu Drottningholm jest Teatr Dworski, jeden z najlepiej zachowanych XVIII-wiecznych teatrów na świecie. Zbudowany w 1766 roku na zlecenie królowej Luizy Ulryki, jest prawdziwym klejnotem architektury i sztuki scenicznej. Teatr nadal funkcjonuje i regularnie odbywają się w nim spektakle operowe oraz koncerty, które przyciągają miłośników muzyki z całego świata. Unikalne jest to, że oryginalne maszyny sceniczne i dekoracje są wciąż w użyciu, co daje widzom możliwość przeniesienia się w czasie i doświadczenia teatru tak, jak wyglądał w XVIII wieku.

Pałac Drottningholm jest również miejscem, gdzie możemy zgłębić historię szwedzkiej rodziny królewskiej. W muzeum pałacowym znajdują się liczne pamiątki, dokumenty, portrety i przedmioty codziennego użytku, które przybliżają nam życie monarchów na przestrzeni wieków. Wystawy te są fascynującą podróżą przez historię Szwecji, od czasów wielkich wojen, przez okres oświecenia, aż po współczesność.

Pałac jest otwarty codziennie o godzinach 10-17, ale zdarzają się odstępstwa od reguły.

Pomysłnaweekendstockholm-1721388_1920-—-kopia

Pałac Drottningholm

Armémuseum  

Położone w sercu Östermalm, jednej z najbardziej prestiżowych dzielnic Sztokholmu, Muzeum Armii przeniesie nas w fascynujący świat wojskowości i konfliktów zbrojnych.

Armémuseum skupia się na historii szwedzkiej armii od czasów średniowiecza po współczesność, prezentując nam szeroki wachlarz eksponatów, które ukazują rozwój technik wojennych, ewolucję uzbrojenia i zmiany w strategiach militarnych. Każdy z eksponatów jest starannie opisany, a interaktywne ekrany i filmy dokumentalne pomagają w lepszym zrozumieniu kontekstu historycznego.

Na uwagę zasługuje kolekcja broni palnej i białej. Obejrzymy zarówno średniowieczne miecze i tarcze, jak i nowoczesne karabiny i pistolety. Możemy przyjrzeć się z bliska różnorodnym typom broni używanym przez szwedzkich żołnierzy na przestrzeni wieków.

Kolejnym interesującym działem muzeum jest wystawa poświęcona umundurowaniu. Od prostych, skórzanych zbroi średniowiecznych wojowników, przez barwne mundury szwedzkiej piechoty z czasów Karola XII, aż po nowoczesne mundury współczesnych żołnierzy. Każdy mundur jest starannie odtworzony i przedstawiony w kontekście historycznym, co pozwoli nam lepiej zrozumieć, jak zmieniały się style i technologie wraz z upływem czasu.

Nie możemy też pominąć sekcji poświęconej wojskom szwedzkim w czasie wielkich wojen europejskich. Wystawy te ukazują, jak Szwecja, będąca kiedyś jedną z największych potęg militarnych w Europie, brała udział w licznych konfliktach, w tym w wojnie trzydziestoletniej i wielkiej wojnie północnej. Modele bitew, mapy i liczne dokumenty historyczne pozwalają lepiej zrozumieć skomplikowane relacje polityczne i militarne tamtych czasów.

Ciekawe również wystawy dotyczące życia codziennego żołnierzy. Oprócz sprzętu bojowego, muzeum posiada bogate zbiory osobistych przedmiotów żołnierzy, takich jak listy, dzienniki, fotografie i różnorodne drobiazgi. Te eksponaty ukazują ludzką stronę wojny, przypominając o losach tych, którzy walczyli na froncie, i ich rodzinach, które pozostawały w domach.

Bardzo ciekawym eventem organizowanym przez muzeum jest doroczna rekonstrukcja bitwy. W jej trakcie aktorzy w historycznych mundurach odtwarzają słynne bitwy z przeszłości, używając autentycznego sprzętu i taktyk. Poczujemy atmosferę dawnych czasów i lepiej zrozumiemy trudności, z jakimi musieli się mierzyć żołnierze.

Muzeum jest czynne codziennie z wyłączeniem poniedziałków o godzinach 11-17. Wstęp kosztuje 140 koron, Seniorzy i studenci są objęci tańszymi biletami w cenie 95 koron. Osoby poniżej 19 lat mają wstęp za darmo.

Nationalmuseum (Muzeum Historii Sztuki)

Położone malowniczo nad wodami zatoki Nybroviken, muzeum zachwyca zarówno swoją imponującą architekturą, jak i niezwykle bogatą kolekcją dzieł sztuki, które obejmują kilka wieków i różne style artystyczne.

Kolekcja Nationalmuseum jest niezwykle różnorodna i obejmuje dzieła sztuki od renesansu, aż po współczesność. Znajdziemy tutaj prace największych mistrzów, takich jak Rembrandt, Rubens czy Goya. Natomiast sztuka skandynawska jest reprezentowana przez wybitnych artystów, takich jak Carl Larsson, Anders Zorn i Bruno Liljefors, których dzieła ukazują zarówno codzienne życie, jak i piękno nordyckiej przyrody.

Szczególną uwagę warto zwrócić na imponującą kolekcję malarstwa barokowego i renesansowego. Wielkie płótna przedstawiające sceny mitologiczne, biblijne i historyczne przyciągają wzrok swoją dynamiką, dramatyzmem i bogactwem kolorów. Oprócz malarstwa, w muzeum można podziwiać również rzeźby, grafiki, rzemiosło artystyczne i design, co czyni wizytę tutaj niezwykle wszechstronną i inspirującą.

Jednym z najbardziej charakterystycznych i zachwycających elementów kolekcji jest dział poświęcony portretom. Portrety, które znajdują się w Nationalmuseum, ukazują niezwykłą różnorodność stylów i technik. Zobaczymy tutaj zarówno formalne portrety królewskie, jak i bardziej intymne i osobiste wizerunki, które pozwalają na wgląd w dusze portretowanych osób. 

Miłośnicy rzemiosła artystycznego i designu też się nie zawiodą. Znajdują się tu bowiem zbiory obejmujące meble, porcelanę, szkło, tkaniny i biżuterię, które ukazują rozwój wzornictwa od XVI wieku po współczesność. Wystawy te pokazują nam, jak zmieniały się gusta i style na przestrzeni wieków, i jak artyści i rzemieślnicy wciąż na nowo interpretują tradycje i techniki.

Muzeum jest czynne codziennie z wyłączeniem poniedziałków o godzinach 11-17. W czwartki muzeum jest czynne od 11 do 20 godziny. Wstęp kosztuje 160 koron, ale w trakcie ostatniej godziny otwarcia bilet jest tańszy o połowę. Ponadto osoby poniżej 20 lat mają wstęp darmowy.

Muzeum w środku – Dimitry*

Muzeum Historii Naturalnej 

Położone w parku Frescati, niedaleko Uniwersytetu Sztokholmskiego, muzeum jest skarbnicą wiedzy o naturze. Ekspozycje są podzielone na kilka głównych działów, które obejmują paleontologię, zoologię, botanikę, geologię oraz ekologię. Każdy z tych działów oferuje niezwykłe wystawy, które przenoszą zwiedzających w różne zakątki świata i różne epoki historyczne.

Polecam rozpocząć zwiedzanie od sekcji paleontologicznej. Gigantyczne szkielety dinozaurów, które możemy podziwiać z bliska, zachwycają swoją wielkością i detalami. W szczególności ekscytująca jest wystawa poświęcona tyranozaurze rex, gdzie zobaczymy jak egzystował jeden z najgroźniejszych drapieżników w historii naszej planety.

Równie interesująca jest sekcja zoologiczna, która prezentuje mnogość i bogactwo fauny z całego świata. Od majestatycznych ssaków po kolorowe ptaki, egzotyczne owady i niezwykłe stworzenia morskie – każdy znajdzie tu coś, co go zachwyci. Wystawy są zaaranżowane w sposób, który umożliwia nam bliski kontakt z eksponatami, a interaktywne elementy umożliwiają jeszcze lepsze poznanie jak żyją zwierzęta i jak funkcjonują ich siedliska.

Sekcja botaniczna jest z kolei rajem dla miłośników roślin. Znajdują się tu zarówno lokalne gatunki, jak i egzotyczne rośliny z różnych zakątków świata. Wystawy ukazują różnorodność flory, jej znaczenie dla ekosystemów oraz relacje między roślinami a innymi organizmami.

Nie mniej fascynująca jest sekcja geologiczna, która przedstawia historię Ziemi od jej powstania, aż po współczesność. Kolekcje minerałów, skał i skamieniałości ukazują procesy geologiczne, które kształtowały naszą planetę. Wystawa poświęcona wulkanom i trzęsieniom ziemi pozwala zrozumieć, jak potężne siły natury wpływają na krajobraz i życie na Ziemi. Interaktywne prezentacje i modele pomagają w lepszym zrozumieniu tych skomplikowanych procesów.

Nie zapominajmy też o Cosmonovie – największym planetarium w Szwecji i kinie IMAX. Cosmonova oferuje niezwykłe pokazy astronomiczne oraz filmy przyrodnicze w wysokiej rozdzielczości, które dosłownie zabierają widzów w kosmos lub na dno oceanu. Dzięki zaawansowanej technologii projekcyjnej, widzowie mają wrażenie, że znajdują się w samym centrum wydarzeń, co sprawia, że każda projekcja jest niezapomnianym przeżyciem.

Medeltidsmuseet

Położone w samym sercu Sztokholmu, tuż obok Riksdagu, muzeum oferuje nam wyjątkową podróż w czasie, ukazując życie, architekturę i kulturę miasta w czasach średniowiecznych. Muzeum zostało zbudowane wokół oryginalnych fundamentów średniowiecznego miasta, które odkryto podczas prac budowlanych w latach 70. XX wieku. To właśnie te autentyczne pozostałości tworzą niepowtarzalną atmosferę miejsca, w którym historia jest na wyciągnięcie ręki.

Wędrując po muzeum, natrafiamy na liczne budynki, które odzwierciedlają architekturę i życie codzienne w średniowiecznym Sztokholmie. Chaty rzemieślników, domy mieszkalne, warsztaty i sklepy – każdy z tych budynków jest starannie odtworzony, z uwzględnieniem najmniejszych szczegółów. Zobaczymy tam jak wyglądały wnętrza domów i jak wyglądało życie mieszkańców.

Innym przyciągającym aspektem Medeltidsmuseet jest bogata kolekcja artefaktów, które odkryto podczas wykopalisk archeologicznych. Każdy z tych artefaktów ma swoją historię, która opowiada o życiu, pracy i obyczajach średniowiecznych mieszkańców Sztokholmu. Szczególnie interesujące są eksponaty związane z rzemiosłem i handlem, które ukazują nam, jak rozwijały się różne gałęzie przemysłu i jakie towary były wymieniane na rynku.

Warto również zwrócić uwagę na interaktywne wystawy, które są dostępne w muzeum. Dzięki nim możemy wziąć udział w różnych aktywnościach, takich jak pisanie gęsim piórem, tkactwo, czy wykuwanie metalu. Dla dzieci przygotowano specjalne kąciki, gdzie mogą przebrać się w średniowieczne stroje i spróbować swoich sił w dawnych rzemiosłach. To doskonała okazja, aby na własnej skórze poczuć, jak wyglądało życie w średniowiecznym Sztokholmie.

W ofercie jest również audioprzewodnik umożliwiający samodzielne zwiedzanie i poznawanie historii w indywidualnym tempie. Każdy przystanek na trasie zwiedzania jest szczegółowo opisany, a dodatkowe ciekawostki i anegdoty sprawiają, że zwiedzanie staje się jeszcze bardziej fascynujące.

Muzeum jest otwarte od wtorku do piątku o godzinach 11-20, natomiast w soboty i niedziele o godzinach 11-17. W poniedziałki muzeum jest nieczynne. Bilet wstępu kosztuje 150 koron, ale osoby do 19 lat mają wstęp wolny. Uwaga! W środy o godzinach 17-20 wstęp jest darmowy dla wszystkich!

PomysłnaweekendOLYMPUS DIGITAL CAMERA

W Muzeum Średniowiecznego Sztokholmu

Magasin III 

Położone w industrialnej części miasta, w starym magazynie portowym, muzeum słynie z odważnych, niekonwencjonalnych wystaw, które często wykraczają poza tradycyjne ramy sztuki. Jest to miejsce, które nie boi się eksperymentować i prowokować, prezentując prace zarówno znanych, jak i mniej znanych artystów z całego świata.

Magasin III nie ogranicza się do jednej formy sztuki. Znajdziesz tu wszystko – od malarstwa, przez rzeźbę, instalacje, aż po sztukę wideo i performance. Każda wystawa, to nowa i intrygująca podróż, która często zmusza do refleksji i zmiany perspektywy. Twórcy muzeum kładą duży nacisk na to, by prezentowane prace były aktualne i odzwierciedlały współczesne problemy i zjawiska, takie jak tożsamość, polityka, ekologia czy technologia.

Jednym z najbardziej pamiętnych wydarzeń w historii muzeum była wystawa „Gravity and Grace” autorstwa El Anatsui, słynnego ghańskiego artysty. Jego monumentalne prace, wykonane z tysięcy aluminiowych kapsli, zmieniły przestrzeń muzeum w coś zupełnie magicznego, łącząc w sobie piękno, tradycję i nowoczesność.

Muzeum prowadzi też swoje własne wydawnictwo, które publikuje katalogi wystaw, eseje i książki poświęcone sztuce współczesnej. Dzięki nim możemy uzupełnić wizytę w muzeum, pozwalając sobie na jeszcze głębsze zrozumienie i przemyślenie zobaczonych prac.

Muzeum Etnograficzne

Muzeum Etnograficzne w Sztokholmie, czyli Etnografiska Museet, gwarantuje nam podróż dookoła świata bez konieczności opuszczania Szwecji. 

Instytucja jest położona w pięknej okolicy Ladugårdsgärdet i posiada bogate zbiory obejmujące eksponaty z Afryki, Azji, obu Ameryk, Oceanii oraz regionu Arktyki. Każda wystawa jest starannie przygotowana, prezentując nie tylko artefakty, ale także kontekst kulturowy i historyczny, w jakim powstały.

Zacznijmy od wystawy poświęconej kulturze Azji. Zobaczymy tutaj unikalne zbiory sztuki buddyjskiej, w tym posągi, malowidła i teksty religijne. Wystawa ta pozwala na głębsze zrozumienie filozofii i tradycji buddyzmu, który odgrywa kluczową rolę w kulturach Azji. Interaktywne ekrany i audioprzewodniki dodatkowo wzbogacają doświadczenie, pozwalając nam na zanurzenie się w kulturze azjatyckiej.

Równie interesująca jest sekcja poświęcona kulturze Afryki. Znajdziemy tu maski rytualne, tradycyjne stroje, instrumenty muzyczne oraz wiele innych przedmiotów, które ilustrują bogactwo i różnorodność afrykańskich tradycji. Każdy eksponat ma swoją historię, a starannie przygotowane opisy pomagają nam zrozumieć, jakie znaczenie mają te przedmioty w kontekście społecznym i religijnym.

Muzeum posiada także bogatą kolekcję przedmiotów związanych z rdzennymi ludami obu Ameryk. Wystawy te prezentują sztukę, rękodzieło i przedmioty codziennego użytku, które ilustrują życie i tradycje Indian Ameryki Północnej, Środkowej i Południowej. Szczególną uwagę zwracają tu pięknie wykonane przedmioty z piór, koralików i skóry, które odzwierciedlają umiejętności i artystyczne zdolności rdzennych społeczności.

Nie możemy zapomnieć o bogatej kolekcji sztuki i artefaktów z Oceanii. Ta część muzeum jest prawdziwym skarbem, pełnym unikalnych przedmiotów, takich jak rzeźby, maski, narzędzia i broń, które ilustrują życie i tradycje ludów wysp Pacyfiku. Eksponaty te ukazują głęboki związek tych kultur z morzem, naturą i duchowością.

Muzeum jest otwarte codziennie z wyłączeniem poniedziałków o godzinach 11-17. W środy muzeum jest czynne dłużej do godziny 20. Bilet wstępu kosztuje 150 koron. Uwaga! W czwartki o godzinach 14-17 wstęp jest darmowy!

Pomysłna weekendExhibtion_Museum_of_Ethnography_Stockholm

Maski z terenu Brytyjskiej Kolumbii (Kanada) – Tony Sandin**

Kaknästornet

Najlepszym miejscem do podziwiania Sztokholmu jest bez wątpienia wysoka na 155 metrów wieża telewizyjna. Kaknästornet została ukończona w 1967 roku i od tego czasu pełni rolę głównego centrum nadawczego dla szwedzkiej telewizji i radia. 

Po dotarciu na szczyt wieży, możesz podziwiać panoramiczny widok na cały Sztokholm, od tętniącego życiem centrum miasta po spokojne wyspy archipelagu sztokholmskiego. Widok stąd jest naprawdę spektakularny, szczególnie o zachodzie słońca, kiedy miasto mieni się w ciepłych barwach, a woda wokół wysp lśni złotem. 

Kaknästornet oferuje również restaurację i kawiarnię na jednym z wyższych pięter. Restauracja serwuje wyśmienite dania kuchni szwedzkiej, a jej ogromne okna pozwalają cieszyć się widokiem na miasto podczas posiłku. Kawiarnia natomiast jest świetnym miejscem na szybką przerwę na kawę i ciastko, oferując jednocześnie nie mniej imponujące widoki.

Ponadto w wieży znajduje się ekspozycja, która przedstawia historię telewizji i radia w Szwecji, a także rozwój technologii nadawczej. Możemy zobaczyć stare urządzenia nadawcze, fotografie i inne pamiątki związane z historią i ewolucją szwedzkiej telekomunikacji.

Podczas wizyty w Kaknästornet warto również zwrócić uwagę na otaczający ją teren. Wieża położona jest w pięknym parku, idealnym na spacery i pikniki. W okolicy znajdują się także inne atrakcje turystyczne, takie jak Muzeum Techniki (Tekniska Museet) i Muzeum Pola Bitwy (Fältöversten), które mogą być świetnym uzupełnieniem dnia spędzonego na odkrywaniu Sztokholmu.

Wieża jest otwarta codziennie o godzinach 10-21. Wjazd kosztuje 60 koron, 40 koron dla Seniorów i 25 koron dla dzieci w wieku 7-15 lat. Poniżej 7 lat wjazd darmowy.

pomysł na imprezy i festiwale

Imprezy i festiwale

pomysł na imprezy i festiwale

Imprezy i festiwale

Stockholm Music & Arts Festival 

to coroczne wydarzenie, które stało się jednym z najważniejszych punktów w kalendarzu kulturalnym Sztokholmu. To festiwal, który przyciąga zarówno mieszkańców, jak i turystów z całego świata, oferując niezapomniane doświadczenia muzyczne i artystyczne w sercu stolicy Szwecji. 

Impreza odbywa się na obszarze pięknej wyspy Skeppsholmen, z widokiem na Gamla Stan i serce Sztokholmu. To malownicze otoczenie dodaje wyjątkowego uroku całemu wydarzeniu. 

Organizatorzy dbają o to, by line-up był zróżnicowany i obejmował szeroką gamę gatunków muzycznych. W poprzednich edycjach występowali tu tacy artyści jak Patti Smith, Prince, Sigur Rós, czy Tori Amos. Muzyka rockowa, popowa, folkowa, elektroniczna – każdy znajdzie coś dla siebie.

Jednak Stockholm Music & Arts Festival to nie tylko muzyka. Jak sama nazwa wskazuje, festiwal ma również silny komponent artystyczny. W trakcie trwania festiwalu, wyspa Skeppsholmen zamienia się w tętniące życiem centrum sztuki wizualnej. Czekają na nas instalacje, wystawy i performance’y, które często mają interaktywny charakter, angażując uczestników w twórczy dialog. 

Nie możemy też pominąć kulinarnego aspektu festiwalu. Stockholm Music & Arts Festival gwarantuje nam bogatą ofertę gastronomiczną, z licznymi food truckami i stoiskami serwującymi potrawy z różnych zakątków świata. Lokalne specjały, wegetariańskie i wegańskie dania, a także wyszukane przekąski – festiwalowa kuchnia zadowoli nawet najbardziej wymagające podniebienia.

Stockholm Music & Arts Festival przywiązuje dużą wagę do kwestii ekologicznych. Organizatorzy dbają o to, by impreza była jak najbardziej przyjazna dla środowiska. Stosowanie biodegradowalnych naczyń, recykling, minimalizacja zużycia plastiku oraz promowanie transportu publicznego to tylko niektóre z działań podejmowanych w ramach festiwalu. Dzięki temu uczestnicy mogą cieszyć się wydarzeniem, mając pewność, że ich rozrywka nie szkodzi przyrodzie.

Atmosfera Stockholm Music & Arts Festival jest niepowtarzalna. To miejsce, gdzie ludzie z różnych środowisk, kultur i krajów spotykają się, by wspólnie cieszyć się muzyką, sztuką i dobrą zabawą. 

Kulturnatt Stockholm 

Jest to jedno z najbardziej wyczekiwanych wydarzeń kulturalnych w stolicy Szwecji, które co roku przyciąga tłumy mieszkańców i turystów. Noc Kultury, bo tak brzmi jego polska nazwa, jest unikalną okazją, by w ciągu jednego wieczoru zanurzyć się w bogactwie sztuki, muzyki, teatru i historii, jakie oferuje Sztokholm.

Kulturnatt Stockholm odbywa się zazwyczaj w kwietniu i trwa od późnego popołudnia do samego rana. Praktycznie wszystkie instytucje kulturalne, od największych muzeów po małe galerie sztuki, darmowo otwierają swoje drzwi dla zwiedzających. 

Wśród miejsc, które biorą udział w wydarzeniu, znajdują się takie ikony jak Muzeum Narodowe, Muzeum Vasa, Moderna Museet czy Fotografiska. Tej nocy możemy bezpłatnie  zwiedzać wystawy, uczestniczyć w warsztatach, oglądać pokazy filmowe, a nawet brać udział w specjalnych odprowadzeniach kuratorskich.

Innym aspektem Kulturnatt Stockholm jest niezwykła różnorodność muzycznych występów. W klubach, barach, a nawet na ulicach i placach miasta, odbywają się koncerty prezentujące wszelkie możliwe gatunki muzyczne. 

Ponadto w teatrach i na terenie wielu nietypowych przestrzeni, takich jak podwórka, kawiarnie czy zabytkowe budynki, odbywają się przeróżne przedstawienia obejmujące zarówno klasyczne dramaty, jak i nowoczesne spektakle. Szczególną popularnością cieszą się interaktywne performanse, które angażują publiczność i pozwalają na bliski kontakt z aktorami.

Galerie sztuki, zarówno te duże, jak i małe, przygotowują na Noc Kultury specjalne wystawy i instalacje. Wielu artystów specjalnie na tą okazję odwiedza miasto, organizując przy tym mnóstwo interaktywnych warsztatów. Mamy świetną i unikalną okazję, aby spróbować czegoś nowego i rozwijać pasje z doradztwem profesjonalistów.

Podczas Nocy Kultury organizowane są także specjalne trasy turystyczne, które prowadzą przez mniej znane zakątki Sztokholmu. Możemy poznać fascynujące historie i legendy związane z miastem oraz odwiedzić miejsca, do których na co dzień dostęp jest ograniczony. Przewodnicy często przygotowują na tę okazję unikalne opowieści, które sprawiają, że spacer po mieście jest unikalny.

Oczywiście, żadne wielkie wydarzenie nie mogłoby się obyć bez pysznego jedzenia. Kulturnatt Stockholm jest również festiwalem smaków, który oferuje szeroką gamę kulinarnych doświadczeń. Na ulicach i w parkach znajdziemy liczne stoiska z jedzeniem, które serwują dania z różnych zakątków świata. 

Pomysłnaweekendcastle-7463470_1920

Warta przed Pałacem Królewskim

Obchody przesilenia letniego

Midsummer Celebrations, czyli obchody przesilenia letniego, są kolejnym ciekawym świętem w stolicy Szwecji. Sztokholm, z jego malowniczymi parkami, wyspami i historycznymi miejscami, jest idealnym miejscem, by w pełni doświadczyć tego tradycyjnego, szwedzkiego festiwalu. 

Święto Midsummer ma swoje korzenie w pogańskich obchodach przesilenia letniego, kiedy to ludzie dziękowali za dary natury i cieszyli się najdłuższym dniem w roku. Z czasem te praktyki zostały zintegrowane z tradycjami chrześcijańskimi, ale duch radosnego świętowania pozostał niezmienny. Dzisiejszy Midsummer, to święto rodzinne, pełne muzyki, tańców, jedzenia i tradycyjnych rytuałów, które mają na celu zapewnienie zdrowia i płodności.

Przygotowania do Midsummer zaczynają się na długo przed samym świętem. Mieszkańcy miasta dekorują swoje domy, ogrody i miejsca publiczne zielonymi gałęziami, kwiatami i kolorowymi wstążkami. Centralnym punktem przygotowań jest majowy słup, zwany „majstång” lub „midsommarstång”. Słup ten, ozdobiony kwiatami i liśćmi, stawiany jest w centralnym miejscu, gdzie później odbywają się tańce i zabawy.

Natomiast w dniu święta, które zazwyczaj przypada na piątek najbliższy 24 czerwca, mieszkańcy Sztokholmu gromadzą się w parkach, na łąkach i nad brzegami jezior, aby wspólnie świętować. Bardzo popularnym miejscem świętowania jest Skansen, gdzie możemy wziąć udział w tradycyjnych obrzędach, zobaczyć występy folklorystyczne i skosztować lokalnych specjałów.

Ważnym punktem obchodów jest też taniec wokół majowego słupa. Dzieci i dorośli, ubrani w tradycyjne stroje ludowe, tańczą w kręgu, trzymając się za ręce i śpiewając ludowe piosenki. Jedną z najpopularniejszych melodii jest „Små grodorna” („Małe żabki”), w której uczestnicy imitują skakanie żab. 

Innym charakterystycznym elementem święta Midsummer są tradycyjne potrawy. Na stołach królują świeże śledzie w różnych marynatach, młode ziemniaki z koperkiem, kwaśna śmietana, jajka na twardo i różnego rodzaju sery. Desery, to zazwyczaj truskawki z bitą śmietaną, które są symbolem początku lata. Do tego podawane są różne napoje, w tym schnapps, czyli tradycyjna wódka, którą pije się podczas śpiewania piosenek towarzyskich, zwanych „snapsvisor”.

Święto Midsummer obfituje też w różnorodne rytuały, które mają swoje korzenie w dawnych wierzeniach ludowych. Jednym z najbardziej znanych jest zbieranie siedmiu różnych kwiatów i umieszczanie ich pod poduszką przed snem – zgodnie z tradycją, ma to przynieść sny o przyszłym małżonku. Innym popularnym rytuałem jest skakanie przez ogniska, co ma symbolizować oczyszczenie i przyniesienie szczęścia.

Parki i tereny rekreacyjne, takie jak Djurgården, Vasaparken czy Långholmen, wypełniają się ludźmi, którzy piknikują, grają w gry i cieszą się ciepłym, letnim dniem. Popularnymi aktywnościami są gry w kubb (tradycyjna gra zręcznościowa), wspólne śpiewanie i pływanie w pobliskich jeziorach.

Natomiast kiedy zapadnie zmrok, rozpalane są wieczorne ogniska. Atmosfera jest pełna magii, szczególnie gdy niebo rozświetla blask ognia, a powietrze wypełnia dźwięk skrzypiec i gitar.

lokalne ceny - pomysł na weekend

Ceny

lokalne ceny - pomysł na weekend

Ceny

Noclegi 

Sztokholm, z jego pięknymi wyspami i fascynującą historią, jest idealnym miejscem na wakacyjny wypad. Wybór odpowiedniej dzielnicy do nocowania może znacząco wpłynąć na komfort zwiedzania, szczególnie jeśli zależy Ci na bliskości atrakcji turystycznych, dobrym dojeździe oraz przystępnych cenach noclegów. Oto kilka dzielnic, które warto rozważyć, planując pobyt w stolicy Szwecji.

Södermalm, znana również jako „Söder”, jest idealnym miejscem dla tych, którzy chcą być blisko tętniącego życiem centrum miasta, a jednocześnie cenią sobie alternatywną atmosferę. Södermalm jest pełna modnych kawiarni, butików, galerii sztuki i tętniących życiem barów. Dzielnica ta gwarantuje nam bliskość do kilku kluczowych atrakcji, takich jak Fotografiska, jednego z najważniejszych muzeów fotografii na świecie. Södermalm jest również dobrze skomunikowana z resztą miasta, z licznymi stacjami metra (T-bana) i przystankami autobusowymi. W porównaniu z centralnymi dzielnicami, takimi jak Norrmalm czy Gamla Stan, Södermalm oferuje bardziej przystępne ceny noclegów, zwłaszcza w hostelach i pensjonatach.

Z kolei Vasastan jest dzielnicą znaną z przytulnych kawiarni, zielonych parków i spokojniejszej atmosfery w porównaniu do bardziej turystycznych części miasta. Jest ona świetnym wyborem, jeśli szukasz spokojniejszego miejsca na pobyt, z łatwym dostępem do centrum miasta. Vasastan znajduje się w odległości spaceru od takich atrakcji jak Biblioteka Publiczna w Sztokholmie, Park Haga oraz Odenplan, popularne miejsce spotkań z licznymi restauracjami i sklepami. Dzielnica jest dobrze skomunikowana dzięki stacjom metra (Odenplan, St. Eriksplan) i licznych przystankom autobusowym, co zapewnia łatwy dojazd do innych części miasta. Noclegi w Vasastan mogą być tańsze niż w bardziej centralnych lokalizacjach, a oferują podobny standard.

Kungsholmen jest kolejną dzielnicą, którą warto rozważyć. Położona na zachód od centrum, Kungsholmen jest otoczona wodą i oferuje nam piękne widoki oraz liczne tereny rekreacyjne. To świetna baza wypadowa do zwiedzania miasta, z łatwym dostępem do atrakcji takich jak Ratusz w Sztokholmie, gdzie odbywa się coroczna ceremonia wręczenia Nagrody Nobla. Kungsholmen ma doskonałe połączenia komunikacyjne dzięki linii metra (T-bana) i licznym liniom autobusowym, co sprawia, że łatwo stąd dotrzesz do innych części miasta. Noclegi w tej dzielnicy często oferują korzystniejsze ceny niż w centralnych lokalizacjach, a jednocześnie zapewniają wysoki komfort i bliskość do przyrody.

Gamla Stan, czyli Stare Miasto, jest historycznym sercem Sztokholmu, pełnym wąskich uliczek i kolorowych kamienic. Jest powszechnie uznane jako jedno z najpiękniejszych i najbardziej turystycznych miejsc w mieście. Noclegi w Gamla Stan pozwalają na codzienne zanurzenie się w historycznej atmosferze i szybki dostęp do takich atrakcji jak Pałac Królewski, Muzeum Nobla oraz Katedra Storkyrkan. Dzielnica ta jest również dobrze skomunikowana z resztą miasta, z licznymi przystankami tramwajowymi, autobusowymi i metra w pobliżu.

Östermalm to elegancka dzielnica, znana z luksusowych butików, wykwintnych restauracji i pięknych parków. Jest to świetne miejsce dla tych, którzy cenią sobie wysoką jakość usług i prestiżową lokalizację. Östermalm znajduje się w pobliżu takich atrakcji jak Muzeum Armii, Muzeum Historii Szwecji oraz słynny targ spożywczy Östermalms Saluhall. Dzielnica ta jest dobrze skomunikowana, z kilkoma stacjami metra i licznymi przystankami autobusowymi, co ułatwia poruszanie się po mieście. Noclegi w Östermalm mogą być droższe, ale oferują najwyższy standard i komfort, a także bliskość do najważniejszych punktów miasta.

Każda z tych dzielnic ma coś unikalnego do zaoferowania i może być doskonałą bazą do zwiedzania Sztokholmu. Wybór odpowiedniego miejsca zależy od Twoich preferencji, budżetu i planów zwiedzania, ale bez względu na to, którą dzielnicę wybierzesz, Sztokholm na pewno dostarczy Ci niezapomnianych wrażeń.

Pomysłna weekendglass-blower-451121_1920

Pracownik szklarski w Skansenie

Komunikacja miejska

  • Bilet jednorazowy     42 korony (26 ulgowo)
  • Bilet 24-godzinny    175 koron (110 ulgowo)
  • Bilet 72-godzinny    350 koron (220 ulgowo)
  • Bilet tygodniowy     455 koron (290 ulgowo)

Ulgi przysługują osobom poniżej 20 roku życia i powyżej 65 roku życia. Dzieci do 7 lat jeżdżą za darmo.

Atrakcje turystyczne

Karta GoCity Stockholm, znana wcześniej jako Stockholm Pass. Obejmuje ona większość atrakcji w mieście, ale nie wszystkie. Dlatego też polecam zobaczyć na oficjalnej stronie czy miejsce do którego idziemy jest objęte ofertą. Występują poniższe wersje:

  • 1-dniowa za 969 koron
  • 2-dniowa za 1309 koron
  • 3-dniowa za 1579 koron
  • 4-dniowa za 1869 koron
  • 5-dniowa za 2029 koron

Codziennie zakupy 

Polecam robić zakupy w takich sklepach, jak: Lidl, Willys i Tempo. Oprócz tego, dobrym pomysłem jest korzystanie z aplikacji mobilnych i stron internetowych oferujących zniżki i promocje. Warto też szukać zestawów i promocji, ceny często są niższe o nawet kilkadziesiąt procent.

Przykładowe ceny niektórych produktów w sklepie:

– Chleb: około 20-30 koron  

– Mleko: około 10-15 koron za litr

– Jajka: około 30-40 koron za tuzin

– Ser: około 70-120 koron za kilogram

– Mięso (kurczak): około 60-100 koron za kilogram

– Warzywa (pomidor): około 20-40 koron za kilogram

– Owoce (jabłka): około 20-30 koron za kilogram

Ceny alkoholu

Szwecja ma bardzo restrykcyjne przepisy dotyczące sprzedaży alkoholu. Mocne alkohole, takie jak wódka, whisky, czy wino, możemy kupić jedynie w państwowej sieci sklepów Systembolaget lub w restauracjach. Poza nimi możemy kupić tylko piwo do mocy 3,5‰. Ceny potrafią przyprawić o zawrót głowy:

– Piwo: około 10-30 koron w supermarkecie. Natomiast w sklepie Systembolaget ceny zaczynają się od 15 koron.

– Wino: około 70-200 koron za 0,7 l.

– Wódka: około 200-400 koron za 0,7 l.

– Whisky: około 300-600 koron za 0,7 l.

Ze względu na wysokie ceny, polecam rozważyć zakup alkoholu w wolnocłowych sklepach na lotnisku lub podczas podróży promem.

Restauracje i inne miejsca, gdzie możemy zjeść.

– Tanie jedzenie (fast food): około 80-120 koron za większy posiłek.

– Lunch w średniej klasy restauracji: około 100-200 koron za danie.

– Kolacja w wykwintnej restauracji: około 300-600 koron.

– Piwo w restauracji: 60-120 koron.

– Kawa w kawiarni: około 30-50 koron za filiżankę.

– Śniadanie w kawiarni lub bistro: około 60-120 koron.

Jednym z popularnych rozwiązań jest korzystanie z lunchowych ofert specjalnych, dostępnych w wielu restauracjach w godzinach południowych (11:00-14:00). Wówczas możemy zjeść obiad za 100-150 koron, co jest znacznie tańszą opcją niż wieczorne menu. Unikajmy też restauracji w ścisłym centrum, ceny mogą tam być nawet dwukrotnie wyższe, niż w dalszej okolicy.

Rejsy po Archipelagu Sztokholmskim

Za organizację rejsów po Archipelagu Sztokholmskim odpowiada Waxholmsbolaget. Ceny są oczywiście zależne od odległości i oscylują w okolicy 70-190 koron. Możemy też zakupić bilety czasowe, jeśli chcemy dużo popływać. Wersja 5-dniowa kosztuje 575 koron, natomiast wersja 30-dniowa kosztuje 1020 koron i 650 koron w wersji ulgowej.

Pomysłnaweekendjessica-guzik-Fuj145tMO84-unsplash

Kanelbullar – tradycyjne cynamonowe bułeczki

pomysł na weekend ważne informacje

Przydatne informacje

pomysł na weekend ważne informacje

Przydatne informacje

1.Karta Stockholm Pass: Zakup tej karty pozwoli Tobie na bezpłatny wstęp do wielu muzeów i atrakcji turystycznych oraz na nieograniczone korzystanie z komunikacji miejskiej. Stanowi ona dużą oszczędność, zwłaszcza gdy planujesz intensywne zwiedzanie.

2.Komunikacja miejska: Sztokholm ma świetnie rozwiniętą sieć komunikacji miejskiej, w tym metro, autobusy, tramwaje i promy. Polecam zaopatrzyć się w kartę SL Access, która umożliwia łatwe poruszanie się po mieście.

3.Transport z lotniska: Najszybszą opcją jest pociąg Arlanda Express, który dowiezie Cię z lotniska Arlanda do centrum miasta w około 20 minut. Alternatywnie, możesz skorzystać z tańszych autobusów Flygbussarna.

4.Płatności bezgotówkowe: W Sztokholmie prawie wszędzie zapłacisz kartą. Warto jednak mieć przy sobie niewielką ilość gotówki na wypadek, gdybyś trafił na miejsce, które jej nie akceptuje.

5.Bezpłatne Wi-Fi: Miasto oferuje wiele punktów z darmowym Wi-Fi, zwłaszcza w miejscach publicznych, kawiarniach i muzeach. Możesz również kupić kartę SIM z dostępem do Internetu, jeśli potrzebujesz stałego połączenia.

6.Język: Większość mieszkańców Sztokholmu mówi po angielsku, więc komunikacja nie powinna stanowić problemu. Niemniej jednak, kilka podstawowych zwrotów po szwedzku zawsze jest mile widziane. Uśmiechy Szwedów, kiedy słyszą swój język, są bezcenne.

7.Waluta: Walutą w Szwecji jest korona szwedzka (SEK). Warto śledzić kurs wymiany, aby wiedzieć, ile wydajesz. W mieście jest wiele kantorów wymiany walut oraz bankomatów. Unikaj wymian pieniędzy u nieautoryzowanych źródeł.

8.Czas otwarcia sklepów i muzeów: Wiele sklepów jest otwartych od 10:00 do 18:00, a muzea często zamykają się o 17:00. Planując zwiedzanie, warto sprawdzić godziny otwarcia na stronach internetowych. Podane przeze mnie dane pod atrakcjami proszę traktować orientacyjnie.

9.Przewodniki i aplikacje: Pobierz przewodniki i aplikacje turystyczne, które pomogą Ci znaleźć ciekawe miejsca, zarezerwować bilety czy sprawdzić trasy transportu publicznego. Jako przykład może posłużyć aplikacja Visit Stockholm.

10.Woda z kranu: Woda w Sztokholmie jest bardzo czysta i bezpieczna do picia. Możesz bez obaw napełniać swoją butelkę wodą z kranu.

11.Rower: Sztokholm jest przyjazny rowerzystom. Wiele miejsc oferuje wynajem rowerów, a miasto ma liczne ścieżki rowerowe. Jest to świetny sposób na zwiedzanie miasta.

12.Jedzenie na mieście: Restauracje w Sztokholmie mogą być drogie, ale warto poszukać lunchowych ofert dnia (dagens lunch), które są dużo tańsze niż posiłki wieczorne. Lokalne rynki, takie jak Östermalm Saluhall, oferują również świeże i lokalne produkty często w niższych cenach.

13.Ochrona przed kradzieżami: Sztokholm jest bezpiecznym miastem, ale zawsze warto zachować ostrożność. Trzymaj wartościowe rzeczy blisko siebie i unikaj noszenia zbyt dużej ilości gotówki.

14.Rezerwacja atrakcji z wyprzedzeniem: Niektóre atrakcje turystyczne mogą być bardzo popularne, zwłaszcza w sezonie letnim. Polecam zarezerwować bilety z wyprzedzeniem, aby uniknąć kolejek i mieć pewność, że zobaczysz to, co planujesz.

15.Odwiedź centra informacji turystycznej: Znajdziesz je między innymi na Starym Mieście i przy wielu atrakcjach. Oferują one mapy, broszury i pomoc w organizacji zwiedzania.

16.Kultura picia alkoholu: Alkohol w Szwecji jest drogi, a jego sprzedaż jest ściśle kontrolowana. Systembolaget, to jedyne punkty, gdzie można kupić mocniejsze trunki. Warto znać godziny otwarcia tych sklepów, ponieważ zamykają się wcześniej niż inne sklepy.

17.Parkowanie w centrum miasta: Jeśli jesteś własnym samochodem lub skorzystałeś z wypożyczalni samochodów, unikaj wjazdu na Stare Miasto. Parkowanie w centrum jest kosztowne, a miejsca są trudne do znalezienia.

18.Przyjazd z dziećmi: Sztokholm jest przyjazny rodzinom. Wiele muzeów i atrakcji oferuje interaktywne wystawy i zajęcia dla dzieci oraz gwarantuje tańsze bilety rodzinne.

19.Rezerwacje w restauracjach: Polecam zarezerwować stolik z wyprzedzeniem, zwłaszcza w weekendy. Często w porze obiadowej wszystkie miejsca są już zajęte, nie mówiąc nawet o najwygodniejszych miejscówkach.

20.Transport nocny: Jeśli planujesz korzystać z komunikacji miejskiej późnym wieczorem, sprawdź rozkłady jazdy nocnych linii autobusowych i metra. Niektóre linie kursują rzadziej lub w ogóle nie jeżdżą w nocy.

Pomysłnaweekendstockholm-442349_1920-—-kopia

Jeżeli treści na blogu wprowadzają Cię w dobry nastrój, odpocznij i ciesz się podróżą przy filiżance dobrej kawy. Mnie też możesz postawić kawę. Dziękuję za wsparcie 🙂

buy coffee to - turbacz.eu - blog geograficzny

*https://www.flickr.com/photos/ru_boff/7670585222

**Tony Sandin, CC BY 2.5 https://creativecommons.org/licenses/by/2.5, via Wikimedia Commons

***https://www.flickr.com/photos/tomislavmedak/5200746909

Leave a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Scroll to Top