Tajemnice zamku Książ – historia, tajemnice i legendy

W południowej części Dolnego Śląska, na malowniczym przedgórzu Sudetów, wznosi się majestatyczny Zamek Książ. Jego warowne mury kryją nie tylko kamienne ślady przeszłości, ale także legendy i tajemnice, które czekają na odkrycie. Przez wieki był świadkiem wielu dziejowych zamieci, ale z wielką gracją przetrwał do dnia dzisiejszego. Podróż przez komnaty pełne eksponatów, ogrody pełne uroku i wspaniałe widoki na okolicę, to wszystko czeka na Twoją wizytę.

Zamek Książ

Legenda głosi, że pierwszy zamek stał tutaj już w X wieku wzniesiony przez rycerza Funkensteina. Natomiast pierwsza potwierdzona wzmianka o zamku Książ pochodzi z 1293 roku, według której Bolko I Surowy tytułował się panem Książa. Była to wówczas drewniana warownia, która miała bronić granicy księstwa świdnicko-jaworskiego. W XIV wieku zamek został rozbudowany i umocniony, a także otoczony murami obronnymi i fosą. W następnym wieku cała okolica przeszła w ręce czeskich i węgierskich królów, częściowe wpływy mieli też książęta ziębiccy. Taki stan rzeczy trwał do XVI wieku, kiedy to zamek stał się własnością rodziny von Haugwitz, która wprowadziła elementy renesansowe i barokowe do jego architektury.

Zamek Książ – elewacja tylna

Jednak w XVII wieku zamek został zdobyty i zniszczony przez Szwedów podczas wojny trzydziestoletniej. Na szczęście z ratunkiem przyszła rodzina von Hochberg, która odbudowała warownię w bezpośrednim sąsiedztwie. Rodzina ta była jedną z najbogatszych i najbardziej wpływowych na Śląsku, a jej przedstawiciele pełnili wiele ważnych funkcji politycznych, gospodarczych i kulturalnych. W XVIII i XIX wieku nadszedł czas na kolejne pozytywne zmiany, kiedy to zamek Książ został przebudowany w stylach neogotyckim i neorenesansowym,  a wnętrza zostały wyposażone licznymi dziełami sztuki, meblami i porcelaną. W tym okresie zamek zyskał szeroką sławę jako miejsce rezydencji i spotkań arystokracji europejskiej, a także gościł takie osobistości jak Fryderyk II Wielki, Napoleon Bonaparte, Fryderyk Chopin czy Winston Churchill.

Daisy von Pless The_standard_examiner,_ogden,utah_5.11.1922 *

Ważną mieszkanką Książa była Księżna Daisy, będąca żoną ostatniego właściciela zamku, Jana Henryka XV Hochberga. Wcześniej wspomniana księżna była pochodzącą z Anglii piękną i charyzmatyczną kobietą, która angażowała się w działalność społeczną i charytatywną, a także była obiektem zainteresowania i plotek. Natomiast w ubiegłym wieku zamek Książ stał się miejscem dramatycznych i tajemniczych wydarzeń związanych z II wojną światową. 

Zamek Książ podziemia, Marie Čcheidzeová **

W 1941 roku cały kompleks został skonfiskowany przez nazistów. Zamek urządzono jako kwaterę główną Hitlera, ponadto utworzono tam tajne laboratoria i magazyny broni. Co więcej w podziemiach zamku rozpoczęto budowę ogromnego owianego tajemnicami kompleksu pod kryptonimem Riese, który miał być schronem dla najważniejszych nazistowskich dygnitarzy.

Zamek Książ-sala Maksymiliana

Po wojnie zamek został przejęty przez państwo polskie, a następnie odrestaurowany i udostępniony dla zwiedzających. Obecnie jest to jeden z największych i najczęściej odwiedzanych zabytków na Dolnym Śląsku, a także funkcjonuje jako miejsce organizacji wielu imprez kulturalnych i edukacyjnych.

Zamek Książ obfituje w legendy i opowieści, które nadają mu niepowtarzalny klimat i urok. Jedną z nich jest wcześniej przytoczona opowieść o rycerzu Funkensteinie, który miał zbudować pierwszą warownię w tym miejscu już w X wieku. Jeżeli ta historia jest prawdziwa, to właśnie jemu musimy przypisać początek historii Książa. Według tej legendy, Funkenstein był młodym chłopcem, który podarował księciu saksońskiemu Henrykowi I Ptasznikowi worek węgla, który znalazł w lesie. Książę był tak zachwycony tym prezentem, że nadał mu szlachectwo i przydomek Tego Który Przynosi Kamienie Dające Iskry. Nakazał mu też wrócić na Śląsk i zbudować zamek, który miał strzec czarnego skarbu. 

* Unknown author, CC BY-SA 4.0 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0, via Wikimedia Commons

** Marie Čcheidzeová, CC BY-SA 4.0 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0, via Wikimedia Commons